امام على علیهالسلام فرمودهاند: «جان و مالت را فداى برادر خود کن، عدل و انصافت را نثار دشمنتساز و خوشرویى و احسانت را به عموم مردم ببخش»(1) و ما مردمی هستیم که در اخلاق خود را ریشهدارترین میدانیم و البته بودهایم.
ما وارثان اولین قانون مکتوب حقوق بشر جهان هستیم، مردمانی که در طول تاریخشان نه برده بودن و نه بردهداری را تجربه نکردهاند، همانهایی که پیامبر نور و رحمتشان خود را پیامبر مکارم اخلاقی میداند و میفرماید: «اِنَّما بُعِثْتُ لِاُتَمِمَّ مَکارِمَ الاَخْلاق؛ جز این نیست که من برانگیخته شدم تا مکارم اخلاق را کامل کنم».
با چنین پیشینهای، تصویر کنونی مردم جهان از مردمان ایران زمین باید چگونه باشد؟ چگونه است؟ ما خودمان را چگونه به مردم جهان شناساندهایم؟
اگر قرار بود پس از اعلام کشورهای همگروه با ایران در مسابقات جام جهانی بر اساس فرهنگ اصیل اسلامی ـ ایرانی خود رفتار کنیم چه کار باید میکردیم؟ چه پیامهایی مبتنی بر انسانیت، اسلامیت، فرهنگ، اصالت، دوستی و محبت میشد ارسال کرد؟
چگونه میتوانستیم با استفاده از این فرصت خود واقعیمان همانی که هستیم نه مردمی که رسانههای دیگر از ما به تصویر کشیدهاند را نشان دهیم؟ در این مقطع زمانی بود که عملکرد 50 هزار نفر از جمعیت 75 میلیون نفری ایران در شبکههای اجتماعی خبرساز شد.
البته خبری که به دلیل توهین به بازیکنان فوتبالی که قرار است در مقابل تیم ملی ایران قرار بگیرند، رقم خورد و ما بازنده در صدر اخبار بودن دنیا قرار گرفتیم.
همه مسئولند
اتفاقی که افتاد به معنای باخت فرهنگی ایران بود و هیچ کشور دیگری نمیتوانست اینچین تصویری غلط از ما به جهان نشان دهد، آنچنان که خود نشان دادیم.
هر ایرانی نماد فرهنگ اسلامی ـ ایرانی است و اسلام، دینی است که فرد به فرد گسترش یافته است، گسترشی که طبق گفته قرآن اخلاق و خلق و خوی پیامبر اسلام(ص) مهمترین دلیل برای گردآمدن مردم دور ایشان و یقیناً پیروان ایشان بوده و خواهد بود.
با استفاده از صفحات شخصی بازیکنان مطرح فوتبال جهان میتوانسیم پیامهای صلح و دوستی به بازیکنان و مردم کشورهایی بدهیم که اصلاً ما را نمیشناسند. میتوانستیم بسیار زیبا فرهنگ اصیل اسلامی ـ ایرانی را به همگان معرفی کنیم.
و اما اکنون ...
فکر نکنیم فرصت تمام شده است، فرصت بزرگی به نام جام جهانی در پیش است و تصور اینکه این رویداد صرفاً یک رویداد ورزشی است، بسیار اشتباه است. هر رویدادی که توجه مردم جهان را به خود جلب کرد، یقیناً میتواند بستری فرهنگی باشد، به شرط آنکه ما هشیار باشیم.
هر فرد خود یک رسانه است
نظارت دولت، بیمعنیترین و بیاثرترین مسئله در این حوزه است، تا وقتی که مردم خود را نماینده یک تفکر و فرهنگ ندانند، تا زمانی که به عنوان یک مسلمان با فرهنگی مبتنی بر اخلاق پشت رایانههای خود ننشینند، شاهد تکرار بیاخلاقیهای فرهنگی خواهیم بود. فرصت جام جهانی همچنان باقی است البته اگر خودمان بخواهیم.
امام صادق(ع) میفرمایند: خوش رفتاری با مردم یک سوم خرد است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1)بحار الأنوار : 78 / 50 / 76 منتخب میزان الحکمة : 380