احمد توکلی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با موضوع رشوه و پرداختهای نقدی و غیرنقدی در قالب هدایا به مسئولین حکومتی گفت: در وسائل الشیعه حدیثی از پیامبر اکرم(ص) با این مضمون آمده است که «أنّ هدایا العمّال غلول» یعنی هدیه دادن به کارگزاران و مسئولان حکومتی خیانت است.
ممنوعیت دریافت هدیه در قانون حفظ منزلت نمایندگان مجلس
وزیر اسبق کار و امور اجتماعی در خصوص برخی توجیهات غیرکارشناسی که این هدایا را عرف پذیرفته شده در مجلس میدانند، گفت: در خصوص اینکه برخی معتقدند هدایای داده شده به نمایندگان امر معمول و پذیرفتهشدهای است، باید به این نکته اشاره کرد که مطابق ماده 5 قانون حفظ منزلت نمایندگان «دریافت هرگونه هدیه نقدی یا غیرنقدی از اشخاص حقیقی یا حقوقی، داخلی یا خارجی، دولتی یا غیردولتی با هر مقدار و ارزش و تحت هر عنوان از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی ممنوع است. البته طبق تبصره موجود در ماده مذکور هدایا متعارف بستگان و آشنایان از این حکم مستثنی است».
بنهای اهدائی کمیتهامداد محل اشکال است، چه رسد به دیگر سازمانها!
وی در ادامه افزود: ادعایی هم که در ارتباط با توزیع بنهای کمیته امداد امام خمینی(ره) بین نمایندگان مجلس به منظور کمک به اقشار محروم صورت گرفته، صحیح است و از آنجا که ساختار این کمیته و کارکرد آن کمک به محرومان به اشکال گوناگون است، بعضا مبالغی را به منظور کمک به محرومان در اختیار افراد امین جامعه نظیر نمایندگان مجلس قرار میدهند تا این پول بین مستمندان تقسیم شود، چراکه یکی از کارکردهای این سازمان در راستای کمک به محرومین پرداختهای مستقیم است. البته همین موضوع نیز به لحاظ برخی ملاحظات محل اشکال است، اما اینکه برخی نهادها و سازمانها و اشخاص مبالغی را چه به شکل «بن» و چه «کارت هدیه» حتی با هدف کمک به فقرا در اختیار نمایندگان قرار دهند، مطابق قانون ایراد دارد، چرا که کارکرد هر نهادی مشخص است.
پس دادن هدیه آستان قدس از سوی جرالد فورد در تبعیت از قانون
توکلی با اشاره به خاطرات سیاسی در مورد ذمّ موضوع هدیه به مسئولان حکومتی و سیاسی دیگر کشورها گفت: جرالد فورد، رئیسجمهور آمریکا وقتی پیش از انقلاب به ایران آمد و به مشهد سفر کرد، عبدالعظیم ولیان، استاندار وقت خراسان و نایب تولیت آستان مبارک امام رضا(ع) که منصوب پهلوی دوم بود، هدیهای را از محل آستان به رئیسجمهور آمریکا اعطاء کرد. اما فورد در مقابل، به دلیل این که مطابق قانون، روسای جمهور آمریکا حق ندارند هدیه بیش از صد دلار را قبول کنند، این هدیه را قبول نکرد. نکته مهم در این رویداد تاریخی این است که علیرغم سیاستهای استکباری و استعماری ایالات متحده، رئیسجمهور این کشور تا این حد نسبت به رعایت قانون مصوب کشورش پایبند است.
دو رویکرد کلی در مسئله دریافت هدیه از سوی نمایندگان مجلس
رئیس سابق مرکز پژوهشهای مجلس در ادامه تاکید کرد: باید توجه داشت که در خصوص دریافت هدیه، دو رویکرد در مجلس وجود دارد. رویکرد حداکثری این است که نمایندگان هدایای اعطائی را با هدف توزیع در حوزه انتخابیه و کمک به رفع نیاز محرومان مربوط به حوزه انتخابیه دریافت میکنند و رویکرد دوم که به جرئت میتوان گفت که رویکرد حداقل برخی همکاران است، در راستای استفاده شخصی از این هدایا است. نکته مهم اما اینجا است که این نوع رفتار (دادن و گرفتن هدیه) به طور کل و از اساس محل اشکال و خلاف قانون است.
تفاوت کارکردی قوه مقننه و مجری؛ دلیل دیگری بر ممنوعیت دریافت هدیه
وی در رابطه با دلایل ایرادات قانونی پذیرفتن هدایا توسط نمایندگان مجلس، گفت: ایراد به طور کل واضح و مشخص است. وظیفه قوه مقننه مشخص کردن میزان و نحوه تخصیص و توزیع منابع با توجه به بحثها و کارهای کارشناسی است و اجرای این مصوبات در راستای توزیع منابع و کمک به نیازمندان بر اساس نص صریح قانون بر عهده قوه مجریه است. به دیگر سخن، نماینده تنها حق دارد با اقدامات توصیهای نسبت به تخصیص منابع اقدام کند و توزیع عینی و اجرائی آن در حیطه وظایف قوه مجریه و نهادهای مربوط به این کار است.
تبعیضهای سیاسی؛ کمترین آفت دریافت هدایا
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در رابطه با آفات دریافت هدایا از سوی نمایندگان گفت: باز هم تاکید میکنم که هدایای دریافتی از سوی اکثر همکاران در خدمت کمک به نیازمندان و محرومان قرار خواهد گرفت، اما همین موضوع نیز آفاتی را در بر خواهد داشت و کمترین آن این است که تبعیض سیاسی پدید میآورد؛ به طور مثال نمایندهای که منابع دولتی و حتی غیردولتی را در قالب هدایا و انواع دیگر کمکها میپذیرد و آن ثروت را بین اقشار ضعیف و آسیبپذیر توزیع میکند، به نوعی تبلیغات از منابع دولتی را در دستور کار قرار داده و این موضوع فضا را برای رقابت سالم تا حد زیادی مخدوش میکند.
اخبار مرتبط