بررسی تاریخی پزشکی اسلامی در«دایره‌المعارف پزشکی اسلام و ایران»
گروه سلامت: عضو گروه طب سنتی و اسلامی فرهنگستان علوم پزشکی با اشاره به بررسی تاریخی دانش پزشکی دوره اسلامی در «دائرةالمعارف پزشکی اسلام و ایران»، گفت: دومین جلد این مجموعه اردیبهشت سال آینده و همزمان با نمایشگاه کتاب منتشر میشود.
فرید قاسم‌لو، عضو گروه طب سنتی و اسلامی فرهنگستان علوم پزشکی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با اشاره به آغاز طرح تدوین دائرةالمعارف پزشکی اسلام و ایران از سال 85، افزود: پیش‌بینی میشود اتمام این طرح، 10 سال یعنی تا سال 95 به طول انجامد و نتیجه آن 5 جلد دائرةالمعارف به ترتیب حروف الفبا باشد.
قاسم‌لو با اشاره به اینکه جلد نخست این مجموعه در سال 1390 منتشر شد و جلد دوم نیز همزمان با برگزاری نمایشگاه کتاب در سال آینده منتشر میشود، افزود: کارهای آماده‌سازی طرح به اتمام رسیده و برای اوائل یا اواسط اسفند سال جاری به چاپخانه ارسال میشود تا سال آینده در اختیار علاقه‌مندان قرار گیرد.
قاسم‌لو با اشاره به اینکه تهیه این دائرةالمعارف 5 جلدی به صورت یک طرح پژوهشی در گروه طب سنتی فرهنگستان علوم پزشکی اجرا میشود، افزود: این طرح زیر نظر دکتر ولایتی اجرا میشود و قرار است نگاهی تاریخی به موضوع دانش پزشکی در ایران و سایر سرزمین‌های اسلامی از قرن اول تا قرن سیزدهم هجری داشته باشد.
عضو هیئت علمی بنیاد دائرةالمعارف اسلامی با اشاره به ترتیب محتوای ارائه شده در جلد اول و دوم این دائرةالمعارف، گفت: این مجموعه همچون دیگر دائرةالمعارف‌ها به ترتیب حروف الفبا ارائه و تنظیم میشود به طوری‌که در جلد نخست، حروف الف و بخش اعظم حروف ب و جلد دوم، باقیمانده حروف ب و پ، ت، ث، ج، چ و بخشی از حرف ح ارائه میشود.
موضوعات مختلف دائرةالمعارف
قاسم‌لو در ادامه با اشاره به موضوعات مختلفی که در این مجموعه‌ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، افزود: این مجموعه 11 موضوع مختلف بررسی و مقالاتی را نیز ارائه می‌کند و شامل موضوعاتی چون زندگی‌نامه پزشکان اسلامی، گیاهان دارویی، سایر داروها، بیماری‌ها، انسان‌شاسی و اندام‌های بدن انسان و.. است.
وی افزود: کتاب‌های مهم دوره پزشکی اسلامی، بیمارستان‌های مهم دوره اسلامی، ابزار کار پزشکان و مترجمانی که آثار پزشکی دوره اسلامی را از زبان عربی و یا فارسی به زبان اروپایی برگردانده‌اند با بررسی نقش دانش پزشکی بر تمدن غیر اسلامی، شاخه‌های پیش از اسلام پزشکی دوران اسلامی و منابع اسلامی که مورد استناد در ادوار مختلف قرار گرفته از دیگر موضوعاتی است که در این دائرةالمعارف بررسی می‌شوند.
قاسم‌لو هدف از انتشار این دائرةالمعارف را بررسی تاریخی دانش پزشکی دوره اسلامی عنوان کرد و گفت: دانش پزشکی دوره اسلامی به منزله یک دوره تاریخی در این دائرةالمعارف بررسی میشود تا مشخص شود گذشتگان ما در تمدن اسلامی به ویژه در تمدت ایرانی و جهان ایرانی به مقوله پزشکی چگونه نگاه می‌کردند و رفتارشان در مواجهه با بیماری‌ها چه بوده است.
بررسی دانش پزشکی اسلامی از قرن اول تا سیزدهم هجری
وی با اشاره به اینکه این دائرةالمعارف بازه زمانی از قرن اول تا سیزدهم هجری را در برمی‌گیرد، افزود: این مجموعه به وسیله انتشارات امیرکبیر چاپ و منتشر میشود ومخاطبان آن شامل علاقه‌مندان دانش‌ها به زبان فارسی از یک سو و علاقه‌مندان دانش پزشکی اسلامی از سوی دیگر هستند .
قاسم‌لو افزود: زبان عام این دائرةالمعارف پیچیدگی ندارد و به طوری تنظیم شده که همه کسانی که فارسی می‌دانند بتوانند از آن استفاده کنند.
دائرةالمعارف پزشکی اسلام و ایران، مجموعه‌ای منحصربه فرد
وی با تأکید بر اینکه این مجموعه هیچ نمونه مشابهی نداشته، گفت: نمونه‌هایی که به بررسی دانش پزشکی به صورت عام و به زبان‌ها انگلیسی و پرداخته بودند وجود دارد ولی هیچ نمونه مشابهی که با محتوای اسلامی به این مجموعه بنگرند منتشر نشده و این مجموعه‌ای منحصر بفرد است.
یادآور میشود، این کتاب که جلد نخست آن در سال 1390منتشر شده است شامل چهارصد مقاله است و جلد دوم آن نیز چهارصد مقاله را در بر می گیرد.
