احمد فضائلی، معاون پژوهشی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با تأکید بر این مسئله که یکی از مسائل و کارکردهای مهم پیوست فرهنگی و مهندسی فرهنگی جلوگیری از هجمه و نفوذ شدیدی است که در حوزههای مختلف به فرهنگ ما وارد میشود، سؤال کرد: به عنوان مثال اکنون فرهنگ معماری ما در کلان شهر تهران چیست؟ در این شهر همه نوع معماری وجود دارد و نوعی آشوب بر آن حاکم است به نحوی که میتوان گفت از نظر معماری هیچ مدل خاص معماری مد نظر بنیانگذاران این شهر نبوده و شهر از نظر معماری رهاست.
تهران را از امروز بر اساس سند مهندسی کشور بسازیم
وی در خصوص دلیل این مسئله گفت: کسانی که در این شهر ساختمان سازی انجام میدهند نسبت به این مسئله دغدغه و حساسیت نداشتهاند و کسی نیز مطرح نکرده است که اگر میخواهید در شهر ساختمان بسازید یکسری از موضوعها را رعایت کنید. اما جلوی ضرر را از هر کجا بگیرید منفعت است. میتوانیم از امروز شروع و طرحهای ساختمانی را مبتنی بر ملاکها و معیارهایی برخاسته از سند مهندسی فرهنگی کشور اجرایی کنیم.
نظامنامه پیوست فرهنگی در اختیار عموم قرار دارد
فضائلی به انتشار نظام نامه پیوست فرهنگی در روزنامه رسمی کشور نیز اشاره و تصریح کرد: این نظام نامه که اردیبهشت امسال در روزنامه رسمی کشور چاپ و همینک در اختیار عموم قرار دارد منتج از مسائل اسلامی است که باید منتهی به دستورالعملها شده و در صحنه عمل توسط افراد کارکشته ظهور و بروز پیدا کند.
معاون پژوهشی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی پیوستنگاری فرهنگی را جزو دستورات اصلی برنامه پنجم توسعه مبنی بر اینکه باید طرحهای کلان اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دارای پیوست فرهنگی باشند، دانست و در خصوص ضمانت اجرای این طرح گفت: نظام نامه پیوست فرهنگی به تازگی تصویب شده و ما در حال سازماندهی و ایجاد قوانین هستیم و طبیعتاً چند سالی را درگیر این موضوعها خواهیم بود تا شاهد ظهور و بروز قوی موضوع پیوست نگاری فرهنگی در جامعه باشیم. البته جاهایی شروع به این کار کردهاند اما کم رنگ است و ما باید این رشد را سرعت ببخشیم.
همه مسئولند، با نظارت شورای عالی انقلاب فرهنگی
وی در پاسخ به این سؤال که چه کسانی باید مطالبهگر پیوستنگاری فرهنگی در جامعه باشند، گفت: بر اساس دیدگاه اسلامی همه مسئولند «کلّکم راع و کلّکم مسؤول » البته طبیعتاً تقسیم کار اجتماعی هم وجود دارد و اول از همه باید قانونی وجود داشته باشد که هیچ طرحی بدون داشتن پیوست فرهنگی تصویب نشود. ما باید به جایی برسیم که یک الزام و قدرت قانونی در این خصوص داشته باشیم؛ که این کار هم بر عهده مجلس است.
فضائلی ادامه داد: البته هنوز مرجعیت این کار به شورا واگذار نشده، اما هدایت کلان این مسئله بلاشک بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی است؛ اینجا قرارگاه مرکزی فرهنگ و علم کشور است و بایستی هدایتگری کلان پیوست نگاری فرهنگی را انجام دهد.
وی سازمانهای فرهنگی از قبیل صدا و سیما، وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی و ... را نیز جزو نهادهایی عنوان کرد که موظف هستند در عرصههای وظایف خود پیوست فرهنگی را در دستور کار خود قرار دهند.
هدفمندی یارانهها نیازمند پیوستنگاری فرهنگی است
معاون پژوهشی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به چند پروژه بزرگ کشور که باید پیوستنگاری فرهنگی در خصوص آنها انجام میگرفت نیز اشاره و اذعان کرد: هدفمند کردن یارانهها و خانهسازی مهر جزو پروژههای مهمی است که باید پیوستنگاری فرهنگی در خصوص آنها انجام میشد، اما اکنون بعد از ساخت واحدهای مختلف خانهسازی مهر به یادمان افتاده است که حتی برای آنها مسجد هم طراحی نکردهایم.
وی ادامه داد: پیوست نگاری فرهنگی برنامهای جدید است و جزو برنامههایی است که مراحل تصویب و شکلگیری خود را طی میکند و تا در جامعه عقلانی ما جابیفتد، شناخته شده و علمیاتی شود زمان میبرد.
هنوز یک قانون هم در خصوص پیوست فرهنگی نداریم
فضائلی با اشاره به اینکه اکنون به صورت ارشادی و تشویقی از اجرا کنندگان طرحهای جدید میخواهیم که پیوست فرهنگی برای طرحشان بنویسند، گفت: شکل قانونی و ضابطهمند پیوستنگاری فرهنگی هنوز ایجاد نشده است و ما حتی یک قانون هم در خصوص پیوست فرهنگی نداریم.
وی با تأکید بر اینکه ضرورت مهندسی فرهنگی و پیوستنگاری فرهنگی باید به وسیله رسانهها و سایر ابزارهای ممکن برای جامعه تبیین شود و اگر تبیین نشود بر ضد خود میتواند عمل کند، مثالی را مطرح و عنوان کرد: تصور کنید قرار است کارخانهای در یک شهر کوچک ساخته شود و همه مردم شهر منتظر ساخت این کارخانه هستند بعد اعلام شود که اگر این طرح پیوست فرهنگی نداشته باشد ما اجازه ساخت کارخانه را نمیدهیم، تمام جامعه با پیوست فرهنگی مخالفت میکنند.
فضائلی افزود: اما اگر مردم و جامعه بدانند که پیوست فرهنگی به خیر و صلاح خودشان و صلاح بلند مدت فرزندانشان است، فردی که مسئول عدم تدوین پیوست فرهنگی است را تحت فشار قرار دهند تا این پیوست را بنویسد.
مهندسی فرهنگی را به فرهنگ جامعه تبدیل کنیم
معاون پژوهشی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان گفت: اگر مهندسی فرهنگی به فرهنگ جامعه تبدیل و خواست عمومی مردم باشد، موانع اجرای آن کم خواهد شد و برای این کار نیازمند مشارکت نخبگان و عموم مردم و هنرمندان برای نهادینه کردن پیوستنگاری فرهنگی هستیم.