تجربه جدیدی که با استقبال قرآنیان روبرو شد/ نارضایتی از داوری بانوان

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نخستین دوره مسابقات قرآن «تسنیم» و دومین دوره مسابقات قرآن «تلاوت» روز گذشته، اول بهمن‌ماه در حالی در پنج سالن حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی آغاز شد که 133 نفر از قاریان و حافظان کشور در مسابقات «تسنیم» و 125 نفر از قاریان و حافظان نیز در مسابقات «تلاوت» با هم رقابت کردند.

توجه به قرائت و حفظ قرآن در کنار مفاهیم و معانی آیات
در نخستین روز از این مسابقات، شرکت‌کنندگان در مرحله کشوری مسابقات «تلاوت» در رشته‌های قرائت تحقیق، قرائت ترتیل، حفظ کل، حفظ پنج جزء قرآن کریم با هم رقابت داشتند؛ با این تفاوت که شرکت‌کنندگان در این مسابقات برای نخستین‌ بار رویکرد جدیدی از رقابت‌ها را تجربه می‌کردند، به این معنی که قاریان شرکت‌کننده در مسابقات «تلاوت» علاوه بر قرائت آیات قرآن، باید به معنا و مفهوم آیات نیز تسلط داشتند و همچنین آیات مورد نظر را نیز باید از حفظ تلاوت می‌کردند.
همچنین حافظان قرآن کریم که در رقابت‌های «تلاوت» حضور داشتند نیز در نخستین روز این رقابت‌ها رویکرد جدیدی را تجربه کردند؛ این حافظان قرآن علاوه بر اینکه آیات مورد نظر را باید از حفظ تلاوت می‌کردند، باید به معنا و مفهوم آیه نیز تسلط داشتند که البته منظور از معنا و مفهوم، بیان ترجمه آیه نیست، بلکه داوران این رقابت‌ها از حافظان قرآن می‌خواستند تا علاوه بر پاسخ‌گویی به سه پرسش در زمینه حفظ، سه پرسش مفهومی نیز پاسخ دهند و مفهوم کلی آیات مورد نظر را بیان کنند.
بحث توجه به مفاهیم و معانی آیات قرآن به این دلیل که یک رویکرد جدید در مسابقات قرآنی بود و برای نخستین بار در مسابقات «تلاوت» دنبال می‌شد، تا حدودی شرکت‌‌کنندگان را دچار سردرگمی کرده بود؛ البته قاریان و حافظان شرکت‌کننده با وجودی که برای نخستین بار این رویکرد جدید را تجربه می‌کردند، اما همواره از این رویکرد جدید به خوبی یاد می‌کردند و با شور و شوق خاصی درباره آن صحبت می‌کردند.

محتوای مسابقات «تلاوت» برای سال آینده افزایش یابد
طیبه ضرابی، حافظ کل قرآن که از استان قزوین در نخستین دوره مسابقات قرآن «تلاوت» حضور پیدا کرده، درباره رویکرد جدید این مسابقات در مقایسه با سایر مسابقات قرآنی می‌گوید: این بحث که قاریان و حافظان قرآن باید به مفاهیم آیات قرآن نیز آشنایی داشته باشند، یک گام موثر و خوب است، البته محتوای آن باید برای سال‌های آینده افزایش پیدا کند و اگر امسال اعلام کرده‌اند که حافظان و قاریان به مفاهیم پنج جزء از قرآن باید تسلط داشته باشند، برای سال آینده باید این میزان به 10 یا 15 جزء افزایش پیدا کند تا اثرگذاری بیشتری داشته باشد.

توضیح جامعی پیش از برگزاری مسابقات «تلاوت» ارائه نشد
ضرابی ادامه می‌دهد: نکته‌ای که درباره رویکرد جدید این مسابقات باید بیان کنم، این است که ما از قبل آمادگی و پیش‌زمینه‌ای نداشتیم که منظور از معنی و مفهوم آیه چیست و تصور می‌کردیم که منظور همان ترجمه آیات است، اما در حین رقابت‌ها از ما خواستند جدا از ترجمه آیه به بیان معنا و مفهوم آیه اشاره کنیم و به طور مثال در یک آیه مشخص بگوییم که مخاطب این آیه چه کسی یا چه کسانی هستند.
وی در ادامه عنوان می‌کند: پیش از حضور در مسابقات نیز وارد سایت تلاوت سازمان دارالقرآن‌الکریم شدیم، اما توضیح جامعی درباره این بحث ارائه نشده بود که منظور از معنا و مفهوم آیات چیست و البته باید قبل از برگزاری این مسابقات، این مسائل بیشتر برای شرکت‌کنندگان روشن می‌شد و آن چه را که از شرکت‌کنندگان می‌خواهند، باید روشن و واضح بیان می‌کردند.

مسابقات «تلاوت» و «تسنیم» از سطح بالایی برخوردار است
این حافظ کل قرآن با بیان اینکه مسابقات «تلاوت» نخستین دوره خود را پشت سر می‌گذارد، می‌گوید: با توجه به اینکه این مسابقات در نخستین سال اجرا است، اما از سطح بسیار بالایی برخوردار است و حافظان و قاریان شرکت‌کننده در این مسابقات، همگی از شرکت‌‌کنندگان مسابقات کشوری قرآن هستند؛ امید داریم مسابقات قرآن «تلاوت» که استارت آن به تازگی زده شده، سال به سال بهتر شود.

سطح مسابقات «تلاوت» همانند فینال مسابقات اوقاف است
الهام سلطانی، قاری قرآن از استان کرمان که در نخستین دوره مسابقات قرآنی «تلاوت» حضور دارد نیز درباره سطح برگزاری مسابقات قرآن «تلاوت» می‌گوید: این مسابقات با توجه به اینکه اولین دوره خود را پشت سر می‌گذارد، خیلی عالی بود؛ در این مسابقات اسکان شرکت‌کنندگان عالی بود و برخورد مسئولان نیز بسیار خوب بود و سطح این مسابقات همانند مسابقات فینال اوقاف بود.
سلطانی ادامه می‌دهد: نکته مثبت مسابقات قرآن «تلاوت» این است که قاریان و حافظان قرآن را با حفظ و مفاهیم قرآن کریم درگیر می‌کند و کسانی که به بحث حفظ و مفاهیم علاقه دارند، در این مسابقات شرکت می‌کنند و کسی بدون دلیل در این مسابقات شرکت نمی‌کند و البته باید مفاهیم را نیز در این مسابقات بالاتر می‌بردند و حتی به تفسیر می‌رساندند یا فرازها را بیشتر می‌کردند تا دغدغه بچه‌ها نیز بالاتر برود و شور و نشاط بیشتری نیز بین شرکت‌کنندگان ایجاد شود.

کمیته فنی برای نظارت بر داوری بانوان تشکیل شود
وی با عنوان این مطلب که بانوان شرکت‌کننده در مسابقات قرآن همواره از داوری مسابقات بانوان ناراضی هستند، می‌گوید: مسابقات تلاوت نیز همانند سایر مسابقات قرآنی از همان داوران استفاده کرده که هر چند چاره‌ای جز این ندارد، اما باید یک کمیته فنی از آقایان نیز بر داوری بانوان نظارت می‌کرد تا داوری مسابقات بانوان نیز همانند مسابقات آقایان در بهترین شرایط و بدون کمترین ایراد انجام می‌شد.
سلطانی با تأکید بر ضرورت راه‌اندازی یک کمیته فنی از داوران آقا به صورت بین‌المللی، عنوان می‌کند: در صورت فعالیت این کمیته فنی و نظارت اعضای آن بر داوری مسابقات بانوان، دیگر حق شرکت‌کنندگان خانم ضایع نمی‌شد؛ این کمیته می‌تواند نوارهای تلاوت بانوان را گوش کند و با امتیازاتی که از سوی داوران خانم داده شده، مقایسه کند و در این صورت خواهند دید که امتیازها به طور کلی جابجا می‌شود و ممکن است کسی که نفر دهم شده به رتبه اول برسد که البته این مشکل از گذشته همواره وجود داشته است.

مسئول کمیته فنی مسابقات نظارت کامل بر داوری بانوان دارد
مهدی قره‌شیخ‌لو، رئیس سازمان دارالقرآن‌الکریم درباره بحث نظارت بر داوری رقابت‌های بانوان می‌گوید: استاد احمد حاجی‌شریف به عنوان مسئول کمیته فنی و داوری نظارت کامل بر این داوری‌ها دارد و براساس تجربه‌ای که طی سال‌های متمادی داشته، پس از دریافت نمره‌ها از بانوان داور، هر جا که احساس کند داوری‌ها اشکال دارد، بررسی می‌کند.
وی با بیان اینکه به هر حال انتظاری که از بانوان داور داریم همانند انتظاری که از داوران آقا داریم نیست، ادامه می‌دهد: خیلی از بانوانی که هم‌اکنون در گروه داوری مسابقات «تلاوت» و «تسنیم» هستند از شاگردان استاد موسوی‌بلده و دیگر اساتید بوده‌اند و نباید انتظار داشته باشیم همان توانمندی‌های استاد موسوی‌‌بلده یا دیگر اساتید را داشته باشند.

بانوان داور را محکوم نکنیم به اینکه داوران ضعیفی هستند
قره‌شیخ‌لو در پاسخ به انتقاداتی که از سوی بانوان شرکت‌‌کننده مطرح می‌شود، مبنی بر اینکه بانوان داور نمی‌توانند قضاوت کنند، می‌گوید: این بحث اشتباه است و قبول ندارم که بانوان نمی‌توانند قضاوت خوبی داشته باشند، زیرا این بانوانی که هم‌اکنون در مسابقات قرآنی سازمان دارالقرآن‌الکریم یا سایر مسابقات قرآنی تلاوت می‌کنند، سال‌ها است که داوری داشته و صاحب تجربه هستند؛ البته با این حال باز هم بحث نظارت بر این داوری‌ها ضرورت دارد که ما هیچ گاه از آن غافل نخواهیم شد؛ نباید بانوان داور را از قبل محکوم کنیم که داوران ضعیفی هستند و نمی‌توانند قضاوت خوبی داشته باشند.

مسابقات «تلاوت» با مسابقات سراسری اوقاف هیچ تفاوتی ندارد
محدثه رضایی، شرکت‌کننده در بخش حفظ کل مسابقات قرآن «تلاوت» نیز ضمن تأیید مسابقات قرآن «تلاوت» می‌گوید: این مسابقات با مسابقات سراسری قرآن هیچ تفاوتی ندارد و در سطح بسیار بالایی برگزار می‌شود و تنها مشکل آن که البته در تمام مسابقات قرآن شاهد آن هستیم، بحث داوری رقابت‌های بانوان است که این داوران، نمی‌توانند قضاوت خوبی داشته باشند.
این حافظ کل قرآن با بیان اینکه مشکل داوری رقابت‌های بانوان در تمام مسابقات وجود دارد، ادامه می‌دهد: متأسفانه داوران خانم که برای مسابقات قرآن انتخاب می‌شوند، تعداد محدودی هستند که در تمام مسابقات حضور دارند و این داوران متأسفانه در حین داوری بر اساس شناخت قبلی خود از شرکت‌کنندگان نمره می‌دهند و تلاوت آن لحظه شخص را نمره نمی‌دهند و گاهی اوقات می‌گویند چون این شخص، قاری خوبی است، باید نمره خوبی بگیرند و اگر کسی از فردی خوشش بیاید، نمره بهتری به او می‌دهد.

دایره انتخاب بانوان داور را برای سال آینده بازتر می‌کنیم
مهدی قره‌شیخ‌لو، رئیس سازمان دارالقرآن‌الکریم در پاسخ به این انتقاد که عمدتاً داوران مسابقات بانوان بسیار محدود هستند، می‌گوید: این نکته که محدوده انتخاب داوران رقابت‌های بانوان بسیار کم است را قبول دارم و براین اساس، برای سال آینده تلاش داریم تا دایره انتخاب داوران رقابت‌های بانوان را بازتر کنیم و در این حوزه نباید محدودیت داشته باشیم که حتماً تعداد مشخصی از داوران انتخاب شوند.
رئیس سازمان دارالقرآن ادامه می‌دهد: در حال حاضر در بحث داوری مسابقات قرآن بانوان یک حالت انحصاری وجود دارد و تعداد داوران بسیار محدود است و برای سال آینده با برنامه‌ریزی‌هایی که برای تربیت داور خواهیم داشت، تلاش می‌کنیم تا به جایی برسیم که حداقل 100 داور خوب بانو از استان‌های مختلف داشته باشیم تا هر وقت که احتیاج شد از آنها استفاده کنیم؛ داوران خوب خانم برای سال آینده شناسایی و آموزش داده می‌شوند.

همزمانی مسابقات «تسنیم و تلاوت» و مسابقات سازمان اوقاف
در حالی که رقابت‌های «تلاوت» روز گذشته، اول اسفندماه و رقابت‌های «تسنیم» نیز پیش از ظهر امروز، دوم اسفندماه برگزار شد، مسابقات سراسری اوقاف نیز از روز گذشته، اول اسفندماه در شیراز آغاز شده است و برخی از شرکت‌کنندگان که باید در هر دو مسابقه شرکت می‌کردند، از همزمانی این مسابقات گله‌مند بودند که در این میان، گله‌مندی داوران مسابقات قرآن از این همزمانی نیز به آن افزوده شد.

باید میان مسئولان سازمان‌های اوقاف و دارالقرآن برنامه‌ریزی صورت می‌گرفت
سمیه حاج‌علی، داور مسابقات قرآن «تلاوت» و «تسنیم» می‌گوید: هر چند که این مسابقات امروز به پایان می‌رسد، اما ای کاش میان مسئولان سازمان اوقاف و سازمان دارالقرآن‌الکریم یک هماهنگی و برنامه‌ریزی شکل می‌گرفت تا این مسابقات با هم تداخل نداشته باشند.
داور مسابقات قرآن «تلاوت» ادامه می‌دهد: مسابقات قرآن «تلاوت و تسنیم» و مسابقات قرآن سازمان اوقاف در حالی به صورت همزمان برگزار می‌شود که برخی از شرکت‌کنندگان باید در هر دو مسابقه حضور داشته باشند و همین موجب می‌شود تا پس از پایان یافتن مسابقات «تلاوت و تسنیم» استرس زیادی برای حضور در مسابقات قرآن اوقاف برای شرکت‌کنندگان ایجاد شود و همچنین داوران این مسابقات که ممکن است با برخی داوران مسابقات اوقاف یکی باشند نیز برای رفتن به شهر شیراز با مشکل روبرو شوند که این تدابیر باید از قبل اندیشیده می‌شد تا استرس کمتری به شرکت‌‌کنندگان وارد شود.
هر چند که به گفته شرکت‌کنندگان و داوران مسابقات قرآنی «تلاوت» و «تسنیم» این مسابقات یک تجربه جدید است که البته با تدبیر مسئولان برگزارکننده به خوبی اجرا شده است، اما هنوز دغدغه‌هایی در بحث داوری، زمان برگزاری مسابقات، اطلاع‌رسانی و... وجود دارد که شرکت‌‌کنندگان و داوران مسابقات انتظار دارند و سازمان دارالقرآن در جهت رفع این دغدغه‌ها و نکات ریز نیز برای سال‌ آینده تلاش کند.