حجتالاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با تبیین الگوی مشارکت مردمی در اقتصاد با توجه به سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی گفت: مشارکت مردمی در اقتصاد یکی از بندهای مترقی و قابل توجه در سیاستهای ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری است و حال که این مسئله به عنوان یک اصل در یک سند رسمی و الزاماور مطرح شده جا دارد تا آن را به شکل گستردهتری پیگیری و ابعاد آن را شناسایی کنیم.
تعریف الگوی مشارکت اقتصادی بر اساس اقتصاد اسلامی
این کارشناس مسائل اقتصاد اسلامی در رابطه با فعالیتهای صورتگرفته در این عرصه گفت: از سال 89 و زمانی که بحث اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر انقلاب مطرح شد، طرحی را در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در دست بررسی قرار دادیم که مشارکت مردمی در اقتصاد را در چارچوب مدل آموزههای اقتصاد اسلامی و باتوجه به زوایای اقتصاد مقاومتی به مرحله اجرا برسانیم.
مشارکت اقتصادی مردمی به معنای تحمل مشکلات نیست
وی در ادامه افزود: این مشارکت نباید صرفا منوط به تحمل مشکلات و معضلات اقتصادی از سوی مردم باشد و اصل آن بر پایه مشارکت در فعالیتهای اقتصادی به صورت جدی و امور تولیدی و سرمایهگذاری و بازرگانی نیز مورد تاکید قرار گرفته است. در این زمینه نقش دولت باید به عنوان مجری اصلی تحقق زمینههای مربوط به اقتصاد مقاومتی مورد توجه واقع شود. یکی از وظایف دولت در این راستا تامین زیرساختهای مربوط به مشارکت مردمی در عرصه اقتصاد با رویکرد فعالیتهای جدی است.
حجت الاسلام یوسفی، در پاسخ به این پرسشی درباره پیشرفتهایی که تاکنون در این عرصه صورت گرفته، گفت: ما مدلهایی را از اقتصاد اسلامی تحت عنوان «مدلهای مشارکت مردمی در بستر اقتصاد مقاومتی» تحت بررسی قرار دادیم و سعی کردیم آنها را تا حد ممکن به صورت اجرایی مورد بررسی و آزمایش قرار دهیم و منتظریم تا به شکل واقعی در عرصه اقتصاد مورد استفاده واقع شود. نکته مهم اینکه این مدل، موضوع مردمسالاری را نیز مورد توجه قرار داده است.
مردمسالاری اقتصادی در چارچوب اقتصاد اسلامی محقق میشود
کارشناس اقتصاد اسلامی در رابطه با مبانی نظری این آموزهها در اقتصاد گفت: اساسا هیچ الگوی عملی مردمسالارانه را نمیتوان یافت که از آموزههای اسلامی بیبهره باشد و هرآنچه در اقتصاد تحت عنوان مدلهای مردمیسالاری شناخته میشود، به نوعی مزین به ارزشهای اقتصاد اسلامی است. مردمسالاری اقتصادی، مبحثی است که فقط و فقط در اسلام وجود دارد و این به خاطر برخورداری از مبانی علمی و مترقی به منظور احترام به مردم و جایگاه آنها است.
وی ادامه داد: دو مکتب عمده اقتصادی حاکم در نظام بینالملل که اغلب جوامع خود را پیرو آنها قلمداد میکنند، سرمایهداری و سوسیالیسم است. در سرمایهداری اتفاقی که رخ داده و ما به وضوح شاهد آن هستیم، این است که سرمایهسالاری اصل قرار گرفته و در سوسیالیسم نیز دولتسالاری مورد توجه است و این تفاوت جدی مکتب اقتصاد اسلامی با دو مکتب سرمایهداری و سوسیالیسم است. مسئله بعدی بحث تفاوت در هستیشناسی و اهداف اقتصادی این مکاتب است که به مانند اصول از تفاوتهای بنیادی برخوردار هستند.
تحقق مدل مردمسالاری اقتصادی نیازمند همت جدی مسئولان
یوسفی در ادامه در رابطه با موضوع مشارکت اقتصادی بر اساس آموزههای اقتصاد اسلامی گفت: این مشارکت را میتوان به تعبیری گسترش فرهنگ اقتصاد تعاونی عنوان کرد که میتواند به نوعی رقیب جدی برای آموزههای فردگرایی سرمایهداری و ارزشهای سوسیالیسم باشد. چنانچه این اتفاق رخ دهد، میتوان بخش زیادی از مشکلات اقتصادی از جمله رکود و تورم را برطرف کرده و اقتصاد کشور را از وشعیت فعلی خارج کند.
وی در پایان با اشاره به اینکه اجرای مدل مردمسالاری اقتصادی نیازمند همت جدی مسئولین و مشارکت مردم است، گفت: اجرای اولیه این طرح چنانچه با حمایت دولت همراه باشد، میتواند منجر به افزایش روحیه کارآفرینی در جامعه شود. چراکه مدل مردمسالاری اقتصادی، در پی افزایش روحیه تولید و خودکفایی در اقتصاد است. تشکیل این مدل از تعاونی در قالب این طرح سبب خواهد شد تا مشارکتکنندگان بر اساس نیازها و تخصص خود به سمت تولید محصول حرکت کنند.