اهمیت جایگاه جوانان در بیان آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی
خبرنگاران افتخاری/امیرمحسن سلطان‌احمدی: آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در کتاب ارزشمند مفاتیح‌الحیات، جوانان را بخش مهمّی از افراد جامعه دانستند که نزد دوستان و دشمنان یک ملّت اهمیّت ویژه‌ای دارند.
آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در کتاب ارزشمند مفاتیح‌الحیات، دلیل اهمیت جایگاه جوان را اینگونه بیان کردند که این قشر به ویژه متخصصان و شایستگان آنان، عامل تحوّلات بزرگ فرهنگی و سیاسی و اقتصادی یک کشورند. به همین جهت دشمنان برای جلوگیری از پیشرفت یک ملّت، ابتدا به سراغ جوانان آن مرز و بوم می‌روند تا با ایجاد سرگرمی‌های فریبنده، آنان را از رشد و تعالی و سلامت جسمی و روانی باز دارند و زمینه سلطه بر آن‌ها را فراهم کنند.
معظم له سپس همگان را به درک درست جایگاه جوانان و حساسیّت‌ها و نیازهای آنان توصیه کردند تا به یاری و نصرت آن‌ها در جهت رشد معنوی و علمی و بالندگی بکوشند و از این طریق سلامت و رشد جامعه خود را فراهم سازند و این عبادتی بزرگ است.
وی در این رابطه احادیث گرانقدری از ائمه اطهار(ع) را در این کتاب بیان کرده‌اند که از نظر می‌گذرانیم.
اهمیت جایگاه جوانان
امام صادق(ع) به ابوجعفر أحول پس از بازگشت وی از بصره فرمود: استقبال مردم را نسبت به امر امامت و پذیرش آن، چگونه یافته‌ای؟ گفت: سوگند به خدا آنان اندک‌اند، آنچه خواستند انجام دادند. امام فرمود: به جوانان بپرداز، زیرا آنان به هر کار خیری شتابنده‌ترند.
(الکافی، ج8، ص 93).
مشورت با جوانان
امام علی(ع) فرمود: هرگاه در امری که بر تو عارض شده است نیازمند به مشورت بودی ابتدا با جوانان مشورت کن زیرا که آن‌ها تیزهوش‌ترند و سریع‌تر حدس می‌زنند سپس آن را به اندیشه پیران و بزرگان واگذار کن تا عاقبت آن‌را شناسایی کنند و انتخاب نیکو کنند زیرا تجربه آن‌ها بیشتر است.
(شرح نهج‌البلاغه، ابن‌ابی‌الحدید، ج20، ص 337).
بکارگیری جوانان توانمند
مصعب بن عمیر جوانی نوخواسته که نزد پدر و مادرش در رفاه بود و او را گرامی می‌داشتند و نسبت به دیگر فرزندان خود وی را برتری می‌دادند و از مکّه خارج نشده بود امّا وقتی که اسلام آورد پدر و مادرش نسبت به وی جفا کردند و با رسول خدا(ص) در شعب ابی طالب در محاصره بود تا اینکه چهره‌اش تغییر کرد و سختی بر او فشار آورده بود.
در همین روزها اسعد بن زراره و ذکوان بن قیس در عمره رجبیه به مکه در آمدند و نزد پیامبر(ص) مسلمان شدند و از آن حضرت درخواست کردند تا نماینده‌ای به مدینه بفرستد و اسلام را به آنان تعلیم دهد. پیامبر(ص) به مصعب، که از قرآن بسیار فرا گرفته بود، فرمان داد به همراه اسعد از مکه خارج شود و به مدینه هجرت کند و او نیز رفت و جوانان زیادی را به اسلام آورد.
(اعلام الوری، ص 57)
پیشگیری از تهاجم فرهنگی به جوانان
امیرمؤمنان علی(ع) در نامه‌ای خطاب به فرزندش امام حسن(ع) فرمود: همانا قلب جوان همانند سرزمین خالی است آنچه بر آن بکارند می‌پذیرد و من قبل از آنکه دلت سخت شود به ادب تو مبادرت ورزیدم.
(نهج البلاغه، نامه 31).
امام صادق(ع) فرمود: جوانان را با حدیث آشنا سازید پیش از آنکه گروه‌های منحرف از شما در این کار سبقت گیرند.
(تهذیب الاحکام، ج8، ص 111).
جدل‌آموزی جوانان
علی(ع) فرمود: جوانان را به مناظره فرمان دهید.
(شرح نهج البلاغه "ابن‌ابی‌الحدید"، ج20، ص 285)
تشویق جوانان به ازدواج
امام صادق(ع) فرمود: جوانی از انصار نزد رسول خدا(ص) آمد و از وی حاجتی خواست، آن حضرت به وی فرمود: ازدواج کن. پس جوان در فرصت دیگر گفت: من ازدواج نکرده، خجالت می‌کشم نزد پیامبر(ص) بروم. پس مردی از انصار با وی برخورد کرد و به وی پیشنهاد ازدواج داد و گفت: دختری زیبارو دارم. آن گاه وی را به ازدواج آن پسر درآورد و پس از این ازدواج خدا روزی جوان را توسعه داد و به نزد پیامبر(ص) آمد و وی را از حال خود با خبر کرد، رسول خدا(ص) فرمود: ای گروه جوانان بر شما باد همسر گزیدن.
(الکافی، ج5، ص 330).
امام صادق(ع) فرمود: مردی نزد پدرم آمد، از وی پرسید آیا زن داری گفت نه. پدرم فرمود: دوست ندارم دنیا و هرچه در آن است برای من باشد و من شبی را بدون همسر بگذرانم سپس فرمود: دو رکعت نمازی که انسان صاحب همسر می‌گزارد برتر از مرد بی‌همسری است که همه شب‌هایش به عبادت و همه روزهایش را روزه باشد.
سپس پدرم هفت دینار به وی داد و فرمود با این دینارها ازدواج کن.
سپس فرمود: رسول خدا(ص) فرموده است: همسر اختیار کنید که سبب افزایش روزی شماست.
(الکافی، ج5، ص 329).
اهمیت دادن به آراستگی جوانان
امام باقر(ع) فرمود: امام علی(ع) با غلامش قنبر وارد بازار شد. به جوان فروشنده فرمود: آیا نزد تو دو عدد پیراهن به ارزش پنج درهم یافت می‌شود؟ گفت: آری من دو عدد پیراهن دارم که یکی از آن دو بهتر و ارزش آن سه درهم و دیگری دو درهم است. فرمود: هر دو را بیاور. سپس فرمود: ای قنبر تو پیراهن سه درهمی را بگیر. قنبر گفت: ای امیرمؤمنان شما از من سزاوارتری چون بر منبر می‌روی و برای مردم ایراد سخن می‌کنی. امام فرمود: ای قنبر تو جوان هستی و خواسته جوانی داری و من از خدایم حیاء می‌کنم که خود را بر تو مقدم دارم.
(الغارات، ج1، ص 65؛ بحار الانوار، ج40، ص 324).
راهکاری برای تربیت جوانان
علی(ع) فرمود: هرگاه جوانی را سرزنش می‌کنی تمام راه توجیه را بر وی مبند مبادا وی به ستیزه‌جویی وادار شود.
(شرح نهج البلاغه ابن‌ابی‌الحدید، ج20، ص 333).
تنبیه جوان برای دانش
دو امام بزرگوار امام باقر(ع) و امام صادق(ع) فرمودند: اگر جوانی از جوانان شیعه را بیابم که به دین شناسی نمی‌پردازد، وی را ادب می‌کنم.
(المحاسن، ج1، ص 238).
