قرآن در کلام یک حافظ روشندل + عکس

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با وجود پیشرفت‌های علمی، پیشگیری و درمان معلولیت‌های گوناگون آرزویی بیش نیست. نابینایان به‌ عنوان قشری از جامعه و به‌ عنوان کسانی که درمان معلولیت آنان تا حدّی ناممکن به نظر می‌رسد، مطرح شده‌‌اند.

در چنین مواردی لازم است تا سعی بر شناخت استعدادهای دیگر اعضای جسمی افراد نابینا و رشد حرکتی آنها شود. اغلب نابینایان از گروه مادرزادی محسوب می‌شوند که این عامل رنج بسیاری را در فضای خانواده به ویژه پدر و مادر را به دنبال دارد.

در برخی از خانواد‌ه‌ها نه تنها روحیه اعتماد به نفس را از فرزندان خود می‌گیرند، بلکه به آنان تلقین می‌کنند که نابینا بودن نوعی فاجعه در زندگی آنان محسوب می‌شود که به‌ طور یقین اتفاق این رویداد ناراحت کننده، منجر به تغییر شرایط زندگی فرد نابینا خواهد شد.

به عقیده عموم مردم، تضعیف روحیه نمی‌تواند نقش ویژه‌ای در ارتقای توانمندی فرد نابینا داشته باشد. به ‌طور کلی باید سعی شود تا والدین افراد نابینا به این موضوع آگاه شوند که با آموزش‌های لازم می‌توانند از فرزندانشان یک قهرمان بسازند تا در برخی از فعالیت‌های دینی، فرهنگی، مذهبی، قرآنی، علمی، پژوهشی و ... نقش پُررنگی داشته باشند.

اگر چه نقص بینایی در کسب دانش روز باعث بروز محدودیت‌هایی خواهد شد، امّا به هر دلیلی می‌توان آن را ممکن ساخت. به‌ عنوان مثال استفاده از کتاب‌های آموزش قرآن با خط بریل و قلم‌های هوشمند؛ این امکان را فراهم می‌کند تا فرد نابینا احساس تخریب از سوی دوستان و آشنایان نداشته باشد، چرا که این افراد می‌توانند در آینده به مدارج علمی بالاتر در آموزش عالی قرآن دست یابند.

بهزاد مزارعی، یکی از روشندلان این مرز و بوم است که با وجود عدم امکانات لازم و سختی رفت و آمد در فراش‌بند، یکی از شهرهای استان فارس توانسته به‌ مدت یک سال و هفت ماه حافظ کل قرآن شود.

به ‌طور یقین زندگی نابینایان به خودی خود هزینه‌های زیادی دارد، از آموزش گرفته تا تفریحات و رفت و آمد در شهر؛ امّا از آن جایی که مزارعی، این حافظ قرآن علاقه وافری به تلاوت آیات قرآن داشته، توانسته این مقوله را ثابت کند که پلک زدن یا نزدن هیچ تأثیری در پیشبُرد اهدافش ندارد.

هم‌کلام با یک حافظ روشندل

فراش‌بند یکی از شهرهای استان فارس است که در 180 کیلومتری شیراز قرار دارد. در این شهر امکانات آموزشی لازم فراهم شده، امّا آن چه مشهود است، عدم توجه به روشندلان و نیازهای آنان است.

بهزاد مزارعی همراه با خانواده‌اش که شامل دو برادر و سه خواهر می‌شود، زندگی می‌کند. این حافظ قرآن که متولد 1369 است، توانسته تا مقطع دیپلم به تحصیل بپردازد و یکی از چشم‌اندازهای وی، ورود به دانشگاه و کسب مدارک عالیه است.

این حافظ قرآن به هنگام ورود به مقطع دبیرستان با دوستانی آشنا شد که با قرآن مأنوس هستند و بخشی از وقت خود را به فراگیری قرآن اختصاص می‌دهند. از آنجایی که وی علاقه بسیاری به قرآن داشت، از طریق دوستان با مدرسه شبانه‌روزی حفظ و تفسیر یک ساله کل قرآن آشنا شد.

امّا به دلیل محدودیت‌های رفت و آمدی، نمی‌توانست در طول روز به دو مکان آموزشی مراجعه کند و باید شرایطی فراهم می‌شد تا وی از رشد فناوری در زمان حاضر به نحو مطلوب استفاده کند. سرانجام پس از اخذ مدرک دیپلم همراه با دوستان خود به مدرسه شبانه‌روزی حفظ و تفسیر یک ساله کل قرآن مراجعه کرد و از همان لحظه بود که به حفظ قرآن پرداخت.

به گفته این حافظ قرآن، مدرسه شبانه‌روزی حفظ و تفسیر قرآن توانست سرنوشت وی را تغییر دهد، به گونه‌ای که هیچ‌گاه فراموش نکند که نابینایی مانع رشد و ترقی نمی‌شود، بلکه می‌توان یک فرد سازنده یا الگویی با انگیزه برای نسل جوان شد.

البته نحوه برخورد مسئولان یک مرکز آموزشی برای تربیت فرد نابینا بسیار تأثیرگذار است، بدین دلیل که فرد نابینا با یک رفتار خشمگین مربی دچار دلزدگی و سرخوردگی می‌شود.

مزارعی با اشاره به رفتارهای سازنده مربیان و مسئولان مدرسه شبانه‌روزی حفظ و تفسیر قرآن می‌گوید: وجود الگوهای رفتاری کادر اجرایی این مدرسه توانست در جهت‌دار شدن و تحقق یافتن انگیزه‌های بنده نقش بسزایی داشته باشد.

به‌ طور کلی تنها کافی است، فرد نابینا با باور داشتن توانایی‌‌های خود، در سرانجام رسیدن اهداف از هیچ تلاشی دریغ نکند، آن موقع است که می‌توان استعداد و انگیزه‌های درونی او را نگریست.

دلایل حضور نابینایان در جامعه

این نکته حائز اهمیت است که در برقراری با افراد نابینا باید به گونه‌ای رفتار شود تا این درک در آنان نهادینه شود که از نظر شخصیتی، تفاوتی با افراد بینا ندارند؛ لذا این عامل می‌تواند یکی از عوامل اصلی حضور و شکل‌گیری نابینایان در جامعه باشد.

مزارعی درباره نحوه حضور خود در جامعه و برقراری ارتباط با عموم مردم می‌گوید: شاید اوایل دچار مشکل بودم، امّا در حال حاضر توانسته‌ام رابطه مطلوبی را با مردم برقرار کنم؛ وقتی افراد به من نزدیک می‌شوند، خود را معرفی می‌‌کنند تا از حضورشان آگاه شوم که در نهایت می‌توانم از محیطی که در آن قرار دارم، استفاده بهینه کنم و حس اعتماد به نفس داشته باشم.

بنابر اظهارت وی، با بهره‌برداری از سیستم‌های گویای نوین می‌توان توانایی آموزش و یادگیری نابینایان را افزایش داد؛ در واقع لازم است تا محیطی برای پرورش استعدادهای بالقوه این افراد فراهم شود.

این حافظ قرآن درباره نحوه حفظ آیات قرآن می‌گوید: بالطبع به دلیل عدم تصویر ذهنی از آیه‌های قرآن، حفظ هر آیه از قرآن مشکل بود، به گونه‌ای که تا دو هفته اول برای هر صفحه از قرآن، 12 ساعت به استماع آیات می‌پرداختم، امّا با توکل بر خدا و همیاری عبدالمهدی برامسی، از مربیان قرآن مدرسه شبانه‌روزی حفظ و تفسیر قرآن توانستم طی یک سال و هفت ماه کل آیات را حفظ کنم.

عصای سفید؛ رعایت حقوق اجتماعی فرد نابینا در جامعه

عصای سفید از دیرباز میان مردم، دارای جایگاه ویژه‌ای است و به‌ طورکلی هر فردی در هر نقطه‌ای از جهان می‌داند که فرد نابینا برای در امان ماندن از خطر وسایل نقلیه باید این ابزار حرکتی استفاده کند و استفاده از این عصا نشانگر مستقل بودن نابینایان است.

باید یادآور شد که نابینایان می توانند از تمامی امکانات رفاهی از جمله پیاده‌روها و خیابان‌ها بهره لازم را ببرند؛ حتی در صورت امکان می توانند از وسایل حمل و نقل همچون اتوبوس و اتومبیل استفاده کنند، بنابر این استفاده از عصای سفید منجر به رعایت حقوق اجتماعی نابینایان در جامعه می‌شود.

مزارعی به عنوان یک فرد نابینا بدون وابستگی به اعضای خانواده نیز به وسیله عصای سفید می‌تواند در شهر عبور و مرور کند. به عقیده وی، زمانی که یک مسیری را طی می‌کند، برای افراد دیگرمشکل ایجاد نمی‌کند، بدین دلیل که خداوند به افراد نابینا استعداد بالقوه‌ای در زمینه شناسایی محیط را داده است.

ضرورت آشنایی متولیان امور با وضعیت نابینایان

عبدالمهدی برامسی، مربی قرآن مدرسه شبانه‌روزی حفظ و تفسیر قرآن درباره نحوه آموزش به نابینایان می‌گوید: متولیان امور آموزشی و پرورشی باید نسبت به وضعیت نابینایان و نحوه ارتباط با آنان، آگاهی لازم را داشته باشند. در واقع تربیت افراد نابینا نیازمند همکاری مستمر کادر آموزشی متخصص است.

وی با تأکید بر ساماندهی نگرش جامعه به نابینایان اظهار کرد: لازم است تا زمینه لازم را برای ایجاد و تقویت انگیزه‌های بالنده در نابینایان فراهم شود که این عامل از سوی آحاد مردم ایجاد می‌شود.

این مربی قرآن درباره آموزش قرآن ویژه فرد نابینا معتقد است که باید از ابزارهای آموزشی به‌ روز با کتاب‌های خط بریل برای ارائه مباحث قرآنی استفاده کرد تا این افراد علاوه بر استماع تلاوت آیات قرآن نیز با خط بریل و کاربرد آن آشنا شوند.

به‌ طور یقین یک فرد نابینا برای حضور در جامعه نیازمند مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی است که این عامل باید از طریق حضور در اماکن آموزشی همانند مؤسسات قرآنی و یا مدارس محقق و تقویت شود.

حقوق شخصی و اجتماعی نابینایان با سایر افراد جامعه برابر بوده و این افراد نیازی به ترحم و دلسوزی دیگران ندارند؛ امید است تا با اجرای فرایند توانمندسازی حرفه‌ای و شغلی، این افراد را یاری کرد تا به استقلال شغلی برسند و در نهایت سربار خانواده و جامعه نباشند، بلکه با پیوستن به بازار کار بر تولید ملی بیافزایند.

گزارش از مهسا صبوری