نقد آرای نصر حامد ابوزید در اثری تازه‌منتشر شده از سوی مؤسسه امام خمینی(ره)

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، هدف این پژوهش، بررسی و نقد دیدگاه‌های نومعتزله، به ویژه نصر حامد ابوزید، درباره چیستی وحی قرآنی بوده و بدین منظور با محور قرار دادن آثار نومعتزله، به تحلیل و نقد نظریات آنها پرداخته است.
بنا بر این گزارش، در فصل نخست این کتاب، کلیاتی از قبیل زندگی‌نامه ابوزید، آثار او و تعریف وحی قرآنی، به طور اجمالی، ارائه شده است.
در فصل دوم، دیدگاه معتزله، نومعتزلیان طرفدار مکتب ادبی در تفسیر و نومعتزلیان شبه قاره هند که مکاتب اثرگذار بر دیدگاه ابوزید درباره وحی قرآنی بوده‌اند، ارائه شده است.
در فصل سوم، هسته مشترک دیدگاه‌های ابوزید درباره چیستی وحی قرآنی، مبانی نظری، ادله و نتایج آنها نقد و بررسی شده است.
در فصل چهارم نیز دیدگاه‌های سه‌گانه ابوزید درباره چیستی وحی قرآنی و مبانی، ادله و نتایج هر یک از این دیدگاه‌ها نقل و نقد شده است.
یادآور می‌شود، چیستی وحی قرآنی یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که نومعتزلیان، به ویژه ابوزید، نظریات چالش‌برانگیزی را درباره آن مطرح کرده‌اند. تاریخ‌مندی قرآن و تعامل آن با واقعیت، هسته مشترک نظریات ابوزید درباره چیستی وحی قرآنی است. در نظریه اول، ابوزید وحی قرآنی را متنی معرفی می‌کند که محصول ارتباط زبانی خدا و پیامبر(ص) است و با قرائت پیامبر(ص) به متنی بشری تبدیل می‌شود. در نظریه دوم، او قرآن را متنی معرفی می‌کند که محصول تجربه دینی پیامبر(ص) است و در نظریه سوم ابوزید قرآن را مجموعه‌ای از گفتمان‌هایی تلقی می‌کند که محصول تجربه دینی پیامبر(ص) و تجربه جامعه عصر اوست.
به عقیده نویسنده کتاب نقد و بررسی چیستی وحی قرآنی در نگاه نومعتزله، مهم‌ترین اشکال‌های هسته مشترک دیدگاه‌های ابوزید، سستی مبانی نظری و ادله آن و منافاتش با حکمت خداوند است. همچنین ادله اثبات‌کننده ناطق بودن قرآن، با دیدگاه اول ابوزید منافات دارد و تفاوت ماهوی وحی قرآنی با تجربه دینی از مهم‌ترین اشکال‌های نظریه دوم و سوم اوست.
یادآور می‌شود، کتاب نقد و بررسی چیستی وحی قرآنی در نگاه نومعتزله در 317 صفحه و با قیمت 85 هزار ریال در 1000 نسخه توسط انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) چاپ و منتشر شده است.