افزایش ۳ برابری خرید کتاب از استانها/ بدهی ناشران داخلی و خارجی تسویه شد
گروه ادب: معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد در نشست تبیین سیاست‌ها و راهبردهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به افزایش سه برابری خرید کتاب از استانها گفت: بدهی ناشران داخلی و خارجی نیز تسویه شده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نخستین همایش تبیین سیاست‌ها و راهبردهای معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، عصر امروز، دوشنبه 20 مردادماه در هتل پارسیان انقلاب تهران با حضور معاون فرهنگی وزیر ارشاد و مدیران کل ارشاد استان‌های کشور برگزار شد.
ضرغامی: انتظار مدیران کل استانها برای افزایش بودجه
در ابتدای این نشست برزین ضرغامی، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران و دبیر کارگروه بررسی مشکلات نشر ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی با ارائه گزارشی از روند بررسی این مشکلات گفت: در ابتدا مشکلات استانها در گرو‌های چهارگانه کتاب و کتابخوانی، چاپ و نشر، شعر و ادبیات داستانی و سایر موارد توسط مدیران کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تبیین شد و این موارد احصاء شده است.
وی با اشاره به انعقاد 4 تفاهم‌نامه با معاونت فرهنگی افزود: تفاهم‌نامه‌ای با معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد، مؤسسه خانه کتاب، بنیاد شعر و ادبیات داستانی با ادارات کل ارشاد استان‌های کشور به امضا می‌رسد و در حوزه چاپ نیز توافقنامه عملیاتی مستقلی امضا خواهد شد.
ضرغامی در ادامه با اشاره به انتظارات مدیران کل ارشاد استان گفت: مدیران استانی در صحبت‌های خود در رابطه با بودجه نگرانی‌هایی داشتند و در بحث بودجه در اختیار انتظار داشتند از محل خرید کتاب بودجه بیشتری در اختیار استانها قرار گیرد.
صالحی: نشست‌های فصلی مدیران ارشاد با معاونت فرهنگی برگزار شود
سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد در ادامه این نشست با اشاره به وظایف و سیاست‌های معاونت فرهنگی گفت: 90 درصد فعالیت‌های معاونت امور فرهنگی در چهار حوزه کتاب و نشر، چاپ و چاپخانه‌ها، ادبیات و اقوام و ادیان است. همچنین وزارت ارشاد باید ستاد پشتیبان خود را در همه بخش‌ها تعریف کند که در ساختار معاونت فرهنگی، در رابطه با چهار حوزه یادشده ستاد پشتیبانی تعریف نشده و جای آن خالی است.
وی افزود: چالش‌های متنوعی در حوزه معاونت فرهنگی در ابتدا وجود داشت و ما سعی کردیم بخشی از این چالش‌ها را رفع کنیم که فاصله میان معاونت با اصحاب نشر یکی از این چالش‌ها در حوزه ارتباطی بود، انباشت تعهدات مالی چالش دیگری بود که سبب شده بود معاونت فرهنگی بدهی 64 میلیارد تومانی داشته باشد. از سوی دیگر عدم شکل‌گیری ساختارها و گسستگی ساختارهای معاونت فرهنگی از چالش‌های دیگری است که در این معاونت وجود داشت. به عنوان مثال شعر از ادبیات داستانی جدا بود و یا مؤسسه نمایشگاه‌ها ساختار مشخصی نداشت و فعالیت‌های دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی نیز مبهم بود.
صالحی با اشاره به اقدامات 10 ماهه گذشته بیان کرد: اقدامات اول، بودجه‌ای و مالی بود و کارگروه تسویه تعهدات مالی تشکیل یافت تا گذشته را به نقطه صفر برساند و در این راستا انرژی زیادی از معاونت فرهنگی گرفته شد که در حال حاضر این کارگروه به نقطه‌های خوبی رسیده و مسیر روشن شده است. همچنین بدهی ناشران داخلی نیز در این زمینه وجود داشت که در زمانی که کار خودم را آغاز کردم، بسیار سنگین و آزاردهنده بود و تقریباً همه بدهی‌ها تا پایان سال 92 تسویه شد.
معاون امور فرهنگی گفت: طی این دوران بدهی در دو بخش داخلی و خارجی به ناشران پرداخت نشده مانده بود، تعهداتی به ناشران خارجی از نمایشگاه بیست و پنجم کتاب تهران باقی مانده بود و با اهتمامی که صورت گرفت، توانستیم طی و ماه گذشته کل این بدهی را با ناشران خارجی تسویه کنیم.
وی با اشاره به تعاملات این معاونت با سایر سازمان‌ها و نهادها گفت: در این راستا معاونت امور فرهنگی تفاهم‌نامه‌هایی گوناگونی را امضا کرده است که از جمله آنها می‌توان به تفاهم‌نامه‌های امضاء شده میان این معاونت با شهرداری تهران، کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و تشکل‌های نشر اشاره کرد.
صالحی با اشاره به ایجاد شفافیت در خرید کتاب بیان کرد: ایجاد شفافیت در عملکرد کمیته خرید کتاب وزارت ارشاد اقدام مهم دیگری بود که در گذشته نه اسامی و نه خروجی آن مشخص نبود و در حال حاضر این اعضا مشخص بوده و مصوبات آن نیز روشن است و اطلاع‌رسانی می‌شود. در این راستا تشکیل هیئت‌های نظارت بر ضوابط نشر، تشکیل دبیرخانه‌های دائمی برای نمایشگاه کتاب و هفته کتاب و نیز جشنواره صنعت چاپ از دیگر موارد اجرا شده است که در این دوره به آن توجه شد.
وی در ادامه به تفویض امور به استانها اشاره و عنوان کرد: این مطالبه استانها نبوده و درخواست ماست و به آن اعتقاد داریم که جریان ستادی چابک، بهتر از این است که یک سازمان بزرگ نتواند به درستی امور خود را پیش ببرد. از این رو مانند هر نوع تغییر و تکامل ریلی باید مقدمات آن به درستی شکل گیرد و در بحث آئین‌نامه‌ها باید استانداردی داشته باشیم تا این کار با وحدت رویه انجام شود.
معاون امور فرهنگی به سیاست‌های هم‌افزایی ترکیبی اشاره و اظهار کرد: هم‌افزایی استانها با یکدیگر باید باشد و همه به یک شبکه وصل شوند و ازانقطاعی کردن امور بپرهیزیم و به تجمیع دارایی‌ها بیندیشیم تا بتوانیم امور را پیش ببریم و این بحث بسیار جدی است.
صالحی در ادامه گفت: این یک اصل است که منابع مالی به تنهایی برای تهران نیست و بودجه آن حتی برای یک روستای دورافتاده نیز باید در نظر گرفته شود.
وی از اختصاص حدود 12 میلیارد تومان به عنوان بخش اهدای کتاب به استانها خبر داد و گفت: این میزان تقریبا حدود 90 درصد کل اعتبارات بخش اهدای کتاب معاونت فرهنگی را شامل می‌شود. که در گذشته اعتبار خرید کتاب استانها 800 میلیون تومان بود و در حال حاضر به 3 میلیارد تومان در سال 93 افزایش پیدا کرده است که این امر نشان از افزایش سه برابری خرید کتاب در استانها است.
صالحی در ادامه بر تشکیل نشست‌های فصلی مدیران کل استانها با معاونت فرهنگی تأکید کرد و گفت: در نیمه دوم مهرماه نشست دو روزه مدیران ارشاد در مشهد برگزار خواهد شد.
شجاعی‌صائین: انجام بازبینی اولیه صدور پروانه نشر
علی شجاعی صائین، مدیراداره کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در ادامه نشست گفت: وظایف خانه کتاب گسترده است اما در حال حاضر بر ممیزی و تولید مجوز نشر کتاب متمرکز شده‌ایم با این رویکرد که ما صرفاً به اجرای مُرّ قانون به عنوان یک سند بالادستی اقدام می‌کنیم و متن کتاب برای ما معیار اصلی قضاوت و بررسی است.
وی افزود: ما از مسئولان استانی می‌خواهیم تا مشارکت بیشتری در اجرای قانون داشته باشند. بخش نشر کشور با وجود همه فراز و فرودها به دلیل اینکه نخستین بخش داوطلب حذف یارانه از صنعت نشر بود و در تمام سالیان گذشته با وجود حذف یارانه کاغذ و تسهیلات اعتباری توانست روند رو به رشد عناوین کتاب را داشته باشد و میانگین افزایش قیمت کتاب کمتر از تورم رسمی بود.
شجاعی‌صائین ادامه داد: در آغازین ماه‌های شروع کارم در اداره کتاب، احکام هیئت نظارت بر ضوابط نشر بزرگسال و کودک و نوجوان صادر شد و ما توانستیم جلسات متعددی را با اعضای هیئت برگزار کنیم و بخشی از مسائل این حوزه را برطرف کنیم. دو مصوبه اخیر تا به امروز داشتیم و حتی می‌توان گفت سه مصوبه.
وی تصریح کرد: تا پیش از این تجربه هیئت‌های نظارت در استانها را داشتیم و پنج استان در درون خود هیئت نظارت داشتند و ما آیین‌نامه‌ای تنظیم کردیم که به تصویب هیئت نظارت بر ضوابط نشر رسید و امیدوارم طی سه سال آینده این هیئت‌ها را به تدریج تشکیل دهیم و تشکیل کارگروه‌های کارشناسی در مراکز انتشاراتی که برخی از استانها به عنوان واگذاری ممیزی یاد کردند که من تعبیر مشارکت را برای آن می‌پسندم، دیگر مصوبه هیئت نظارت بود. این امر موجب مشارکت بیشتر می‌شود و به نوعی ما را از تمرکززدایی در تهران دور می‌کند.
شجاعی‌صائین در ادامه بیان کرد: شیوه تشکیل کارگروه‌های کارشناسی ممیزی نیز در آخرین جلسه هیئت نظارت بر ضوابط نشر بررسی و تصویب شد که پس از تدوین به گروه‌های نظارت استانی این شیوه اطلاع داده می‌شود. همچنین ما بازبینی اصلاحیه شورای عالی انقلاب فرهنگی در ممیزی و آیین‌نامه صدور پروانه نشر بازبینی اولیه شده و با تصویب، به ادارات ارشاد ابلاغ می‌شود.
شهرام‌نیا: هفته فرهنگی در کنار نمایشگاه‌های کتاب استانی برگزار شود
امیرمسعود شهرام‌نیا، مدیرعامل مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران هم در این نشست گفت: شکل‌گیری دبیرخانه دائمی نمایشگاه کتاب تهران در مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی، واگذاری برگزاری همه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران، برگزاری نمایشگاه‌های استانی کتاب و تغییراتی در شیوه آیین‌نامه برگزاری آنها از جمله اقدامات ما در ماه‌های گذشته بوده است و از این پس نمایشگاه‌های استانی با آئین‌نامه جدید برگزار خواهند شد.
وی افزود: اعتبار برگزاری نمایشگاه استانی با توجه به اینکه افزایش چندانی نداشته و همچنان در این زمینه دستمان بسته است و امیدواریم با تدبیر مسئولان این امر شکل بهتری به خود بگیرد. از سوی دیگر پیشنهادی مطرح شده که وزیر ارشاد نیز با آن موافقت کرده است و این پیشنهاد این است که به جای اینکه فقط نمایشگاه کتاب استانی برگزار شود در همجواری آن هفته فرهنگی نیز وجود داشته و در راستای آن برنامه‌هایی در زمینه تئاتر، سینما، شعر، ادبیات و ... اجرا شود.
مهدی قزلی، مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی نیز گفت: افتتاح کتابخانه‌های تخصصی شعر و ادبیات داستانی، آموزش کلاس‌های شعر و ادبیات داستانی و کشف استعدادهای جوان از برنامه‌هایی است که این بنیاد در نظر دارد آنها را انجام دهد.
وی افزود: برگزاری جایزه جلال آل احمد، پروین اعتصامی و جشنواره شعر فجر به بنیاد شعر و ادبیات داستانی واگذار شده که برای بهتر برگزار شدن آنها از مدیران استانها می‌خواهیم تا در ارسال آثار استانی به دبیرخانه اهتمام بیشتری داشته باشند.
میرزایی: برگزاری همایش‌های استانی اهل قلم
نجفعلی میرزایی، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب نیز گفت: اعتراف می‌کنم که تاکنون در خانه کتاب رویکردمان تهرانی بوده است، اما اکنون اصرار داریم خانه کتاب، خانه کتاب ایران باشد و تمام امکاناتی که در تهران وجود دارد آن را به سایر استانها نیز گسترش دهیم و این مسائل تنها محدود به تهران نباشد.
وی افزود: فصلنامه‌ها و هفته کتابی که منتشر می‌شود محل مناسبی برای ارائه نظرات مدیران است و از سوی دیگر برگزاری همایش‌های استانی اهل قلم در استانها می‌تواند به معرفی اهل قلم کمک کند و همچنین خانه کتاب در این زمینه آمادگی دارد در کنار نمایشگاه‌های استانی کتاب، نشست‌های تخصصی و علمی درباره کتاب را برگزار کند.
سیدآبادی: اجرای طرح پایتخت کتاب ایران و روستای دوستدار کتاب
علی‌اصغر سیدآبادی، مدیر دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و کتابخوانی وزارت ارشاد نیز گفت: با اعلام انتخاب یکی از شهرهای ایران به عنوان پایتخت کتاب ایران افزود: در نظر داریم پایتخت کتاب ایران را تأمین کنیم، یکی از شهرهای ایران که بیشترین منابع موجود برای کتاب را جذب کرده باشد و برنامه‌های ابتکاری و تأثیرگذاری در این حوزه داشته باشد به عنوان پایتخت کتاب ایران شناخته می‌شود. همچنین انتخاب روستاهای دوستدار کتاب، برگزاری دوره‌های آموزشی در زمینه مدیریت و برنامه‌ریزی فرهنگ و حمایت از کتاب‌های ارزشمند در استانها از جمله برنامه‌های ما برای ارتباط بیشتر با استان خواهد بود.
وصفی: نظارت بیشتر ادارات کل ارشاد بر ارتباط نهادهای داخلی با خارج از کشور
محمدرضا وصفی، مدیرکل دفتر مجامع و تشکل‌های وزارت ارشاد گفت: باید با استان‌هایی که اقلیت‌های دینی در آنها وجود دارد، ارتباط بیشتری برقرار کنیم، در این مسئله حساسیت بیشتری نیاز است تا اگر جایی ابهام دارد، آن را برطرف کنیم. از سویی گاهی دیده می‌شود در استانها شهرداری‌ها، استانداری‌ها و نهادهای دیگر، فعالیت‌هایی با نهادهای خارجی و بدون هماهنگی وزارت ارشاد انجام می‌دهند. اگر در این زمینه مشکلاتی به وجود آید، نهاد پاسخگو وزارت ارشاد است. از این رو از ادارات کل می‌خواهیم روی این موضوع نظارت بیشتری داشته باشند.
وی افزود: تبادلات فرهنگی میان استان‌های مرزی باید افزایش یابد و از این نظر صادرات و واردات اقلام فرهنگی اهمیت زیادی دارد و به نفع کشورمان و کشورهای همسایه دیگر است.
وصفی با اشاره به دریافت تقاضای ادارات کل برای بزرگداشت مفاخر در سطح ملی بیان کرد: در این صورت لازم است حمایت‌های مالی لازم از سوی وزارتخانه انجام شود، تفویض و تمرکززدایی در قالب تفویض صدور مجوز فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی موسسات فرهنگی در قالب جشنواره‌ها، مسابقات و نمایشگاه‌های فرهنگی و اقلیت‌های دینی با توجه به اسناد بالادستی از دیگر موارد لازم است.
برازش: کتاب‌های تخصصی چاپ آماده ارسال به استان‌هاست
محمودرضا برازش، مدیر دفتر چاپ وزارت ارشاد نیز در ادامه این نشست گفت: در سه ماه پایانی سال گذشته بیش از 27 هزار تن محصولات چاپی وارداتی داشتیم که این رقمی بالغ بر دو تا سه هزار میلیارد تومان را در برداشته است و این درحالی است که اکنون در برخی استانها، چاپخانه‌های ما تعطیل هستند. در نتیجه باید گفت ما تعامل خوبی در حوزه چاپ نداریم، از یک سو هزاران نفر بیکارند و از طرف دیگر این همه واردات محصول داریم.
وی افزود: مدیران کل استانها باید نسبت به چاپخانه‌های استانی توجه بیشتری داشته باشند و در بحث آموزش استانها بخش‌های مختلفی می‌توانند کمک کنند، اما اول باید نیازهای آموزشی را شناسایی کنیم و در این راستا کتاب‌های تخصصی چاپ منتشر شده و آماده ارسال به استان‌هاست.
در پایانی این اجلاس چهار تفاهم نامه معاونت فرهنگی بنیاد شعر و ادبیات داستانی و مؤسسه خانه کتاب و اداره کل چاپ با چند اداره کل ارشاد استانها به نیابت از سایر ادارات کل به امضا رسید.
گفتنی است، در این مراسم همایون امیرزاده، مشاور علمی، فرهنگی و مدیریتی ارشاد، علی‌اصغر سیدآبادی، مدیر دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و کتابخوانی ارشاد، نجفعلی میرزایی، مدیرعامل خانه کتاب، مهدی قزلی، رئیس بنیاد شعر و ادبیات داستانی، امیرمسعود شهرام‌نیا، مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی، محمودرضا برازش مدیر کل دفتر چاپ ارشاد و محمدرضا وصفی مدیرکل دفتر مجامع و تشکل‌های وزارت ارشاد حضور داشتند.
