افسانه شعباننژاد، نویسنده کتاب کودک و نوجوان، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: نگارش کتاب برای کودکان سخت است؛ بزرگسالی که دوران کودکی را سپری کرده، به منظور نگارش کتاب برای کودکان باید با آنها همحس شود و بتواند نیازهای کودک را عنوان کرده و از دنیای او سخن بگوید.
وی افزود: برای شاعران حوزه کودک نیز وضع به همین گونه است؛ چرا که در شعر نمیتوانیم از صنایع ادبی که به زیبایی شعر کمک میکند، بهره ببریم و از آن محرومیم و باید به عاطفه شعر توجه کنیم که این موارد، کار برای کودک را سختتر میکند، اما لذتبخش است.
کودکان بدون مطالعه، از والدین خود تقلید میکنند
نویسنده کتاب «نیایش درختان» درباره رغبت کم کودکان به مطالعه گفت: این امر ناشی از بیرغبتی بزرگسالان به کتابخوانی است چرا که در این مورد هم، از والدین خود تقلید میکنند؛ از این رو اگر آنها خود به مطالعه کتاب بپردازند، کودکان هم از همان اوایل رشد خود با کتاب آشنا خواهند شد.
این نویسنده در پاسخ به اینکه آیا با توجه به بالا بودن قیمت کتاب، این مسئله میتواند در علاقه خانوادهها به خرید کتاب و مطالعه آن نقشی داشته باشد، بیان کرد: اگر بخواهید کتاب را با سایر کالاها مقایسه کنید، قیمت آن چندان بالا نیست. خانوادهها کالاهایی با قیمتهای بالاتر از کتاب را برای فرزندان خود تهیه میکنند. از این رو بیشتر مشکلات کودکان را در بزرگسالان میدانم.
والدین قصهگویی برای کودکان را فراموش کردهاند
نویسنده کتاب «سلام گل محمدی» با اشاره به راهکارهای ایجاد علاقه برای مطالعه کتاب در کودکان اظهار کرد: یکی از راهکارها این است که کودکان از سن خردسالی پدر و مادر خود را در حال کتابخوانی ببینند و یا والدین برای آنها کتاب بخوانند و قصه و شعر برای آنها بگویند که متأسفانه مادران ما لالایی خواندن را برای کودکان فراموش کردهاند و این امر سبب میشود که کودک کمکم از دنیای قصه و شعر جدا شده و فاصله بگیرد.
شعباننژاد با بیان اینکه والدین بیشترین بهانهای که عنوان میکنند این است که کودکان به دنیای مجازی علاقهمند هستند، ادامه داد: کودکی که در خانهای زندگی میکند که روزانه در آن یک روزنامه ورق نمیخورد، طبیعی است که به مطالعه علاقهای نخواهد داشت و به نظرم بهتر است در رابطه با علاقهمند کردن کودکان به مطالعه از خانه شروع کنیم. چرا که اگر خانه در زمینه کتاب و کتابخوانی اصلاح شود، کودک نیز به تدریج به کتاب علاقهمند میشود و زمانی که به جوامع بزرگتر نظیر مدرسه رفت، به کتاب علاقهمند خواهد بود.
انتخاب کتاب خوب وظیفه خانوادههاست
این نویسنده تصریح کرد: من یادم هست، زمانی که به مدرسه میرفتیم، دبیر ادبیات ما واجب کرده بود که هر یک از دانشآموزان هر ماه یک کتاب را مطالعه کرده و در کلاس درباره آن برای بقیه توضیح دهد و اگر در یک کلاس 30 دانشآموز وجود داشت، دانشآموزان در ماه با 30 عنوان کتاب آشنا میشدند که در حال حاضر این گونه برنامهها در مدارس وجود ندارد. بنابراین خانه و مدرسه در راستای هم باید به این موضوع اهمیت دهند.
شعباننژاد در ادامه در پاسخ به این سؤال که چه اندازه میپذیرید که کتابهای خوب در حوزه کودک به ویژه در حوزه موضوعات دینی کم داریم، عنوان کرد: این حرف را قبول ندارم و کتابهای بسیار خوبی در زمینه کودکان و نوجوانان به ویژه با موضوعات دینی وجود دارد، به ویژه برای خردسالان کتابهای خوب با تصویرگریهای خوب وجود دارد و این مورد را نمیتوان بهانهای برای نبود کتاب خوب دانست. درست است کتابهای ضعیف چه از لحاظ متن و چه تصویر در میان سایر آثار دیده میشود، اما والدین باید بتوانند کتاب خوب را برای کودکان خود انتخاب کنند و این وظیفهای بر دوش بزرگترهاست.
گفتنی است، افسانه شعباننژاد فعالیت خود را در حوزه ادبیات کودک و نوجوان از سال ۱۳۶۰ با یکی از نشریات امور تربیتی تهران آغاز کرد و مدتی به عنوان سردبیر برنامه خردسالان و برنامه بچههای انقلاب در رادیو مشغول به کار بود. سردبیری مجلات رشد نوآموز و رشد دانشآموز و عضویت در شورای شعر کیهان بچهها از مسئولیتهای قبلی وی بوده است. از وی تاکنون حدود ۱۲۰ عنوان کتاب در حوزه شعر و داستان برای کودک و نوجوان منتشر شدهاست.