فرش ایرانی با طرح و نقوش اسلامی در جهان شناخته شده است

سپیده افشار، هنرمند طراح فرش، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: «اسلیمی» عنوان طرحی است که در زمینه اغلب فرش‌های ایرانی به کار می‌رود. از نظر فلسفه هنر که توضیح آن مفصل است؛ این طرح نماد بارز هنر اسلامی در عرصه تجسمی است و اساساً واژه اسلیمی در طراحی زمینه فرش که مجموعه‌ای از شاخ و برگ‌های درهم تنیده و تاب‌خورده است، از اسلام گرفته شده است.
وی گفت: فرش ایرانی از نظر طرح و نقش و حتی رنگ به کار رفته در آن اصیل است. مؤلفه‌های هنر اسلامی در خطوط منحنی کارشده در آن که نوعی مصداق کرنش و تعظیم در برابر مظاهر الهی است، به وضوح در آن به چشم می‌خورد و لطافتی که در رنگ‌های آن موجود است، نشان از عمق توجه طراح و بافنده فرش به این موضوع دارد که فرش ایرانی در عین حال جنبه کاربردی و ابزاری آن، باید برای مخاطب چشم‌نواز هم باشد.
این هنرمند طراح فرش تصریح کرد: استفاده از نقوشی همچون لچک و بته جقه از جمله مصادیق دیگر هنرهای تجسمی با منظر دینی و ارزشی  در فرش ایرانی است؛ دوار بودن آن به گرد نقشی در مرکز فرش که معمولاً نقشی به نام ترنج در آن وجود دارد مصداق نظمی است که در چرخه کائنات حول محوری واحد شاهد آن هستیم.
افشار ادامه داد: گاه به جای ترنج در مرکز فرش ایرانی از طرح شمسه استفاده می‌شود که گردش دوار عناصر و اجزای دیگر نقوش فرش ایرانی به دور آن به مثابه کهکشانی است که همه اجزای آن حول مرکزی واحد که معمولاً در آن از رنگ‌های گرم و روشن به منزله نور و روشنایی و خورشید است استفاده می شود، در حال گردش و همگرایی هستند و نکته جالب آنکه هیچ‌کدام از آن اجزا از شمسه در مرکز فرش روی‌گردان نیستند و همه رخ به جانب آن دارند و طبق تفاسیر دینی و اسلامی می‌توان آن را به منزله این مسئله دانست که همه خلائق هستی روی به نوری واحد دارند و حیات آنها همگی وابسته به آن است.
این طرح فرش گفت: با چنین تعبیر و تفسیری دیگر جای هیچ تردیدی باقی نمی‌ماند که فرش ایرانی، طراحی و نقش و نگارهای آن منحصر به فرد بوده و با طرح و نقوش اسلامی است که در جهان شناخته می‌شود و هیچ طرح و نقشی با همه چشم‌نواز بودن آن نمی‌تواند جای اصالت آن را بگیرد؛ هر چند که ممکن است بنا به دلایلی و برای مدتی کوتاه فرش ایرانی آن هم در عرصه بازرگانی و تجاری توان مقابله با تولیدات کشورهای دیگر را نداشته باشد.
افشار در ادامه گفت: اعتبار فرش ایرانی تا آنجاست که همچنان این کالای هنری به عنوان یکی از اصلی‌ترین محصولاتی که گردشگران خارجی در زمان سیاحت در ایران آن را به عنوان تحفه خریداری می‌کنند، شناخته شده است؛ با این ادعا که در مواجهه با آنها شاهد این موضوع هستیم که همگی معترفند که فرش ایرانی به لحاظ طرح و نقش، تراکم در بافت، تنوع و اصالت رنگ با هیچ نمونه غیرایرانی قابل مقایسه نیست.
وی در پایان گفت: با این اعتبار و قابلیتی که فرش ایران به عنوان نماد بارز فرهنگی و هنر کشور اسلامی ما دارد، جای تأسف دارد که ساز و کار حمایتی نهادهای متولی دولتی و غیردولتی آنچنان که باید و شاید در خور شأن  فرش ایرانی نیست و به نظر من علاوه بر وجوه فرهنگی و هنری فرش ایرانی در سالی که به اقتصاد و فرهنگ نامگذاری شده است برای برون‌رفت از اقتصاد تک‌قطبی  باید بیش از پیش به داشته‌های فرهنگی و هنری خود به عنوان محصولاتی قابل عرضه به بازارهای جهانی فکر اساسی کنیم.