تکرار مدل‌ها و ترس از ایده‌پردازی در پوشاک ایرانی اسلامی/ وزارت ارشاد چارچوب‌ها را کم کند

شهره فضل وزیری، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ و طراح پارچه و لباس در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به تشریح این مسلئه پرداخت که در جامعه ای که تولید کنندگان از ژورنال های خارجی برای تولید پوشاک استفاده می کنند، برای بازتولید پوشاک ایرانی اسلامی چه باید کرد و گفت: برای طراحان ما چارچوب تعیین شده به همین دلیل قدرت ریسک و اظهار نظر ندارند.
خط کش وزارت ارشاد برای طراحی لباس ایرانی اسلامی
وی ادامه داد: وزارت ارشاد برای طراحی لباس ایرانی اسلامی یک خط کش دارد که با معیارهای خود لباس های طراحی شده را می‌سنجد. مثلاً هنگام داوری آثار رسیده به جشنواره های لباس اعلام می شود که اندازه، قد، شکل، رنگ، محل دکمه و ... باید چگونه باشد. در چنین چارچوبی فقط مدل ها تکرار می شود و واقعاً نمی‌توان ایده پردازی کرد.
این پژوهشگر حوزه پوشاک کشورمان افزود: بخشی از مشکل تکرار الگوها، نداشتن قدرت ریسک و عدم ارائه مدل‌های جدید به این دلیل است که چارچوب های سخت گیرانه ای برای طراحان در نظر گرفته می شود. در کنار این مسئله تولید کنندگان ما راحت ترین کار ممکن را انتخاب می کنند و با تهیه یک ژورنال خارجی از آن الگو برداری کرده و محصول را به تولید انبوه می‌رسانند.
وی به نبود نظارت بر تولید و ارائه چنین محصولاتی نیز اشاره و اظهار کرد: تولید کنندگان اتحادیه و صنف خود را دارند از سوی دیگر با همین عملکرد هم سود سرشاری را می برند و متقاضی زیادی برای تولیداتشان دارند.
اکنون کسی نگران این نیست که مانتو یا پالتوی قرمز بپوشد و در خیابان راه برود
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ در ادامه به تلاش های وزارت ارشاد در خصوص مد و لباس اشاره و تنوع رنگی موجود در پوشاک کنونی جامعه (به ویژه لباس بانوان را) محصول تلاش های این وزارتخانه دانست و گفت: اکنون کسی نگران این نیست که مانتو یا پالتوی قرمز بپوشد و در خیابان راه برود.
نویسنده مقاله «حجاب زن ایرانی به روایت سفرنامه نویسان» ادامه دارد: مشکل رنگ در جامعه حل شد اما سایر مشکل ها به دلیل نظارت هایی که خود ارشاد دارد و حدود یک لباس را در جامعه اسلامی تعیین می کند، باقی مانده است.
آیا صرف اندازه قد یک لباس می تواند تعیین کننده حجاب باشد؟
وی در پاسخ به این سؤال که آیا صرف اندازه قد یک لباس می تواند تعیین کننده حجاب باشد، گفت: نمی توانم در این زمینه اظهار نظر کنم اما اگر کمی دست طراحان را در این زمینه باز بگذاریم می توانیم شاهد خلاقیت هایی در زمینه تولید لباس ایرانی اسلامی باشیم که اگر چه آن اندازه ها را رعایت نمی کند اما در مجموع می تواند حجاب را نشان دهد.
فضل وزیری به تجربه سایر کشورها در این زمینه نیز اشاره کرد و گفت: در کشور ترکیه محدودیتی برای تنگ بودن مانتو قرار داده نشده است اما مانتو باید بلند باشد، پوشیدگی گردن هم ملاک نیست و یک یقه پوشیده هم می تواند تصویرگر پوشش اسلامی باشد.
وی در ادامه به این سؤال پاسخ داد که آیا ایرانی که قبل از اسلام نیز تجربه حجاب را داشته، صدها پوشش قومیتی دارد و بعد از اسلام نیز 14 قرن تجربه پوشیدگی لباس های بانوان را دارد، نمی تواند یک مدل ایرانی اسلامی قوی در حوزه لباس داشته باشد، گفت: ما در یک محیط سایبری در حال جهانی شدن هستیم و نمی توانیم لباس های سنتی را استفاده کنیم، البته می توان از این الگوها ایده گرفت. اکنون باید پوشش ساده، راحت و قابل استفاده برای مدت طولانی حضور و کار بیرون از منزل طراحی کنیم.
وزارت ارشاد نباید فقط اندازه‌ها را ببیند/ اگر فقط کمی از محدودیت‌ها کم شود!
نویسنده مقاله «تاریخچه چادر از ایران باستان» تصریح کرد: وزارت ارشاد نباید فقط اندازه ها را ببیند بلکه باید با یک نگاه کلی بررسی کند که طرح ارائه شده می تواند حجاب را تأمین کند یا خیر؛ اگر فقط کمی از محدودیت ها کم شود شاهد تنوع و مد بیشتری در جامعه اسلامی خواهیم بود.
وی ادامه داد: در دانشگاه ها طراح لباس تربیت می کنیم و اصول مشخصی برای طراحی لباس مشاغل، لباس شب، لباس کودک، لباس باحجاب و ... به دانشجویان آموزش می دهیم؛ در حقیقت دانشگاه در این زمینه دِین خود را ادا می کند، اما وقتی دانشجو فارغ التحصیل می شود، جامعه منطبق با آموزش آنها نیست. چون دانشجویان به صورت علمی لباس طراحی می کنند، شیوه ای که جهانی است و در تمام دانشگاه های لباس ارائه می شود.
اکثر فارغ التحصیلان طراحی پارچه و لباس به سراغ شغل‌های دیگر می‌روند
فضل وزیری اعلام کرد: اکثر فارغ التحصیلان طراحی پارچه و لباس بعد از فارغ التحصیلی به سراغ شغل های دیگر می روند مگر آنهایی که توان مالی ایجاد مزون را داشته باشند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا باید وزارت علوم برای تغییر سرفصل‌ها اقدامی انجام دهد، گفت: خیر سرفصل ها تازه تغییر کرده و مناسب و کاربردی شده است. مشکل ارتباط با جامعه و بازار است که ارتباط برقرار نشده است. مهم ترین مباحث تولیدی های کسب درآمد است و کسی بر روی یک دانشجوی طراح لباس سرمایه‌گذاری نمی کند. بلکه طرح هایی را انتخاب و تولید می کنند که امتحان خود را در سایر کشورها پس داده اند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: نقش دولت در حوزه پوشاک باید پررنگ تر باشد می توان با تشکیل سازمان های مردم نهاد از طراحان لباس حمایت و طرح های آنها را به تولید انبوه رساند.