سیدجواد روشن، مسئول دفتر ارزشیابی و پژوهش مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: ادبیات نمایشی و مقوله نمایشنامهنویسی رکن اصلی تولید یک اثر نمایشی است و نه تنها در عرصه نمایش دینی بلکه با هر موضوعی در صورت دارا بودن متن خوب نمایشی به جرئت میتوان گفت که نیمی از مسیر تولید هنری طی شده است.
وی گفت: با این وجود همچنان در حوزه هنرهای نمایشی بزرگترین معضل و مشکل، نمایشنامهنویسی است که البته در طی این سالها، ایدههای نویی در زمینه بهبود این بخش مهم از چرخه تولید اثر نمایشی ارائه شد که ایجاد بنیاد ادبیات نمایشی از جمله آنها بود که به سر و سامان یافتن این بخش منجر میشد و البته بنا به دلایلی منحل شد اما در روند برگزاری جشنوارهها و رویدادهای رقابتی تئاتر شاهد هستیم که مسئولان برگزاری بخشی را به نمایشنامهنویسی آن هم با تأکید بر تولید و ارائه آثار دست اول و تألیفی اختصاص دادهاند.
این کارگردان تئاتر تصریح کرد: واقعیت این است که سلسله اتفاقات کارشناسی روی داده در حوزه بهبود شرایط نمایشنامهنویسی با وجود تأثیرات مقطعی که در مطلوب شدن این جریان داشتهاند، تاکنون نتوانسته راهگشا باشند و باید فکر اساسی در زمینه توجه به امر آموزش در این مرحله از خلق نمایش کرد که به نظر میرسد این مسئله به اندازه بعد حمایتی و پشتیبانی مالی و معنوی از تولید یک نمایش به ویژه نمایش دینی و عاشورایی دارای اهمیت باشد.
تنها حمایت از تولید و اجرای نمایش دینی نمیتواند ضامن موفقیت آنها باشد
روشن در ادامه گفت: اوضاع و شرایط پیش آمده در حوزه تولید نمایشهای دینی و آثاری که اخیراً با نام نمایشهای عاشورایی شاهد اجرای آنها بودیم، نشان از این مسئله دارد که تنها تمرکز بر حمایت از تولید و اجرای این آثار در توفیق آنها و اقبال مخاطب مؤثر نیست، مسئولان و بیش از آنها هنرمندان باید نسبت به نمایشی که در حوزه دینی و عاشورایی تولید میکنند تعصب هنری از خود به خرج دهند و نباید این دیدگاه وجود داشته باشد که چون تولید نمایش از سوی نهادی سفارش داده شده است، پس تنها برحسب رفع تکلیف میتوان هر اثری با هر شکلی را در معرض دید مخاطب قرار داد، بلکه هنرمندان باید نسبت به تولید اینگونه آثار نیز همانند سایر موضوعات، به دید یک اثر هنری نگریسته و برای آن اوج خلاقیت هنری خود را به خرج دهند.
کارگردان نمایش «اگر سپیده سر زد...» افزود: تولید نمایشهای دینی و عاشورایی با سبک و سیاق سنتی و توسل کارگردان و عوامل تولید به سبک واقعگرا در جریان تولید این آثار معضل دیگری است که هنرمندان تئاتر که دغدغه پرداختن به این موضوعات را دارند، باید نسبت به آنها حساسیت ویژهای از خود نشان دهند؛ قطعاً تولید یک نمایش عاشورایی با مختصات و ایدهآلهای 20 سال پیش نمیتواند برای مخاطبان امروزی تئاتر مطلوب و موجب ارضای آنها شود و باید تغییر نگرشی در زمینه تولید و کارگردانی آنها صورت گیرد.
تولید نمایش دینی با استفاده از سبکهای مدرن به توفیق آن کمک خواهد کرد
روشن تأکید کرد: روی آوردن به سبکهای مدرن کارگردانی برای روایت نمایشی یک موضوع دینی و عاشورایی یکی از راهکارهای مؤثر در جذب مخاطب به این گونه نمایشی است؛ تجربههایی که در این زمینه طی سالهای اخیر شاهد بودیم مصداق این مدعاست که کارگردان نمایش دینی اگر به سبک های مدرن کارگردانی روی بیاورد علاوه بر مخاطب سنتی تئاتر دینی میتواند مخاطب حرفهای تئاتر را که از تماشای تئاتر به دنبال کشف موقعیت های بکر و دست نخورده نمایشی است راضی نگه دارد.
وی در پایان گفت: تولید نمایش دینی و عاشورایی در قالب سبکهای مدرن مزیت دیگری نیز دارد؛ خصیصه چنین نمایشهایی، خلق فضاهای نامتعارف تئاتری است که با شیوه واقعگرای تولید فاصله زیادی دارد و به جای استفاده از دکورهای عظیم و سنگین و پرخرج که هزینههایی را به نمایش تحمیل میکند، در پی خلق فضایی ساده و اصطلاحاً مینیمال و استفاده از اجزای مختصر صحنه به شیوه قراردادی است که علاوه بر صرفهجویی در هزینهها، روند تولید این نمایش ها را نیز تسریع میکند البته این مسئله نباید نافی حمایتهای مسئولان از تولید و اجرای این گونه آثار به ویژه در ایام خاص دینی و مذهبی باشد.