ترجمه و توزیع آثار فاخر و ارزشمند ایران اسلامی در اقصی نقاط جهان، یکی از موضوعاتی که در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از صاحبنظران، اهل قلم و مدیران دلسوز حوزه نشر و ادبیات بوده است.
یکی از دلایل ضرورت این کار را میتوان شناساندن بهتر و معرفی آثار و همچنین اهل قلم به مخاطبان خارجی عنوان کرد. مخاطبانی که تشنه دریافت آثار ارزنده نویسندگان و شاعران ایرانی هستند و بارها در این باره با اهل قلم صحبتهایی را مبنی بر برگردان آثار به دیگر زبانها رد و بدل کردهاند.
در این میان و طی سالهای اخیر، این روند توسط برخی از ناشران شدت بیشتری گرفته است و البته شاید بتوان گفت برخی از آنان در این حوزه تجربههای ناموفقی را نیز پشت سر گذاشتهاند که از آن جمله انتشارات «شمع و مه» است.
ترجمه و توزیع رمان «محمد(ص)» در خارج از کشور برعهده این انتشارات بود و موفقیتی در این زمینه حاصل نشد. شاید یکی از دلایل آن بنابر اظهارات ابراهیم حسنبیگی، نویسنده اثر، حساسیتهای موجود در جهان نسبت به پیامبر اعظم(ص) بوده است اما بخشی از این ناکامی را میتوان ناتوانی ناشر در امر توزیع این رمان در جهان برشمرد.
از سوی دیگر، نویسنده دلایل دیگری همچون به رسمیت نشناختن حق کپی رایت و محلق نشدن به این قانون توسط ناشران ایرانی را عنوان میکنند که سبب شده است تا این رمان نتواند به نحو شایسته در جهان توزیع شود.
حال آنکه شمع و مه، از جمله ناشرانی است که برای ارتباط بیشتر با جهان نشر و کتاب، انتشارات را در سال 2009 در کشور انگلستان به ثبت رسانده و هر ساله با شرکت در نمایشگاههای بزرگ کتاب از جمله نمایشگاه کتاب فرانکفورت، لندن و نیویورک سعی در معرفی آثار تازه ادبیات ایران دارد.
این موسسه همچنین از معدود ناشران ایرانی است که آثار تولیدی خود را از طریق سایت آمازون و همچنین فروشگاههای کتاب معتبر در اروپا و آمریکای شمالی به علاقهمندان ارائه و اقدام به خرید حق کپی رایت آثار به منظور انتشار آنها نیز میکند.
این در حالی است که بنا بر اخبار منتشر شده، بنیاد سعدی با همکاری انتشارات شمع و مه در نظر دارد، کتاب «در یک چشم بر هم زدن» شامل 20 داستان کوتاه از سیدمهدی شجاعی و «خمره» از هوشنگ مرادی کرمانی را در قالب کتاب دوزبانه انگلیسی و فارسی منتشر و در اختیار دانشآموختگان زبان فارسی در خارج از کشور قرار دهد.
این اقدام با هدف آشنایی بیشتر دانشآموختگان زبان فارسی در سراسر دنیا با زبان فارسی در وهله نخست و ادبیات معاصر ایران در مرحله دوم انجام شده است. تربیت نیروی مدرس برای زبان فارسی، برگزاری دورههای دانشافزایی زبان فارسی، تهیه منابع آموزشی و کمکآموزشی زبان فارسی از دیگر برنامههای بنیاد سعدی است.
«در یک چشم به هم زدن» عنوان 20 داستان کوتاه از سیدمهدی شجاعی است که شهریورماه از سوی انتشارات شمع و مه به زبان انگلیسی ترجمه و در نمایشگاه کتاب فرانکفورت رونمایی شد. کارولین کراسکری کار ترجمه این اثر به زبان انگلیسی را برعهده داشته است.
همچنین «خمره» داستان معروفی از هوشنگ مرادی کرمانی است که تاکنون جوایز متعددی را در داخل و خارج از کشور از آن خود کرده و فیلم سینمایی نیز از آن ساخته شده است. این کتاب نیز به زبان انگلیسی ترجمه و در نمایشگاه کتاب فرانکفورت رونمایی شد.
این انتشارات همچنین در سال جاری مجموعه آثار نیما یوشیج را به زبان انگلیسی در نمایشگاه کتاب لندن ارائه کرد. این آثار پس از انتشار علاوه بر فروش در آمازون، در نمایشگاه لندن نیز رونمایی شد. علاوه بر این مجموعه، کتاب «دموکراسی یا دموقراضه» اثر سیدمهدی شجاعی که به زبان انگلیسی توسط موسسه انتشاراتی شمع و مه در لندن منتشر شد، رونمایی شد.
شاید ارائه این آثار در قالب دوزبانه فارسی ـ انگلیسی به دانشآموختگان زبان فارسی در خارج از کشور تا حدودی از نگرانیها بکاهد که قرار نیست این اثر در اختیار همه مخاطبان خارجی قرار گیرد تا سرنوشتی چون رمان «محمد(ص)» را داشته باشد؛ چرا که پس از تجربه ناموفق توزیع این رمان، دست گذاشتن روی برخی آثار نویسندگان سرشناسی چون سیدمهدی شجاعی و مرادی کرمانی، نیازمند جرئت و جسارت خاصی است.