مجید معارف، عضو هیئت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به اینکه نگاشتن یک اثر پرمحتوا و غنی در حوزه علوم قرآنی نیازمند تحقیقات است، افزود: برای اینکه بتوان اثری مطلوب را به نگارش درآورد، باید دستکم دو سال درباره آن به تحقیق و پژوهش پرداخت.
وی با بیان اینکه نگاشتن کتاب به ویژه در حوزه علوم قرآنی و حدیث نیازمند برخورداری از پیشزمینههایی است، ادامه داد: مؤلفان باید توجه داشته باشند که چاپ مطالبی از این دست که با اعتقادات مردم سر و کار دارد، در صورت نامتقن بودن میتواند تاثیرات نامطلوبی بر جا بگذارد
معارف عنوان کرد: اگر استادان متخصص حوزه دین و قرآن به نگارش کتاب بپردازند؛ مثلاً افرادی که دکترای الهیات دارند و متخصص هستند این کار را انجام دهند، آثاری که به چاپ میرسد، کمتر با انحرافات عقیدتی همراه میشوند.
لزوم پرهیز از سطحینگری
استاد دانشگاه تهران با اشاره به اینکه آثار حوزه دین گاهی به صورت عمقی و گاهی سطحی ارائه میشوند، تصریح کرد: ممکن است کارشناسان حوزه دین و قرآن، مطالب و محتوای کتابهای این حوزه را سبک و کممحتوا عرضه کنند که این نوع رویکرد، برای این حوزه خطری جدی محسوب میشود.
معارف در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: در کنار همه مواردی که مؤلف باید به عنوان پیشزمینه به آن توجه داشته باشد تا بتواند اثری درخور توجه و ارزنده به نگارش درآورد، باید به آسیبهای این حوزه نیز توجه شود تا ضمن برطرف کردن آنها، انگیزهای را که مؤلفان این حوزه میتوانند به واسطه آن دست به خلق آثار ارزشمند بزنند برطرف کرد.
وی در راستای بیان این آسیبها گفت: برای مثال وقتی یک مؤلف 10 درصد از حقالتالیف را در ازای زمانی که برای نگارش چنین اثری صرف کرده است به عنوان حقالزحمه دریافت میکند، انگیزه خود را در نگارش آثار بعدی از دست میدهد.
انگیزه مؤلفان در تألیف را حفظ کنیم
این مدرس علوم قرآنی و حدیث همچنین یادآور شد: از سوی دیگر ممکن است کتابی که نویسنده با زحمت و مشقت به نگارش درآورده است، توسط ناشران در نوبت چاپ دوم یا سوم قرار نگیرد و منتشر نشود.
وی با تأکید بر اینکه بر اساس آسیبهای موجود، برای نویسندگان زبردست، خلاق که بر پایه تحقیقات دست به خلق اثر میزنند، نگاشتن و انتشار کتاب با این روند صرف نمیکند، افزود: با این رویه، چند نفر از مؤلفان نیز که دست به قلم میبرند و کتاب مینویسند، از این اقدام پشیمان میشوند و دیگر دست به قلم نمیبرند.
معارف بر لزوم تغییر مسئلهیابی در این باره تأکید و اظهار کرد: باید مسائل موجود در این حوزه را که سببب میشود انگیزه تألیف کتاب، فوقالعاده در حوزه علوم قرآنی و حدیث که نیازمند پژوهش است پایین بیاید را دوباره تعریف و بررسی کنیم تا راه حل آنها مشخص شود.
وی افزود: باید جوی ایجاد شود که مؤلفان به نوشتن و تألیف تشویق شوند و دانشجویان نیز باید به این کار ترغیب شوند تا پایاننامههای خود را به نحوی بنویسند که بتوان آن را به یک اثر تبدیل و منتشر کرد.