رونمایی مجموعه‌ای از اسناد عملیات کربلای ۵
کانون خبرنگاران نبأ/ محمد محمدی‌نیا: مرکز آرشیو ملی ایران با همکاری سازمان موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در آستانه سالگرد عملیات پر افتخار کربلای پنج، تعدادی از اسناد دفاع مقدس را در نمایشگاهی با عنوان «اسناد افتخار ۲»،رونمایی کرد.
به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، مراسم افتتاحیه نمایشگاه «اسناد افتخار 2»به همت مرکز آرشیو ملی ایران و سازمان موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، دوشنبه 15 دی‌ماه، در ساختمان آرشیو ملی ایران برگزار شد.
اسناد مربوط به هشت سال دفاع مقدس با توجه به ویژگی‌های منحصر به‌فردشان در بیان هشت سال حماسه و یادآوری دلاورمردی‌ها و رشادت‌های فرزندان این مرز و بوم، جایگاهی ویژه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند.
به همین جهت، مرکز آرشیو ملی ایران با همکاری سازمان موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در آستانه سالگرد عملیات پرافتخار کربلای پنج، تعدادی از اسناد دفاع مقدس را در نمایشگاهی با عنوان «اسناد افتخار 2»، به جامعه پپژوهشگر معرفی کرد.
در این نمایشگاه تعداد 114 قاب حاوی اطلاعات مربوط به اسناد مکتوب و عکس‌های این عملیات به نمایش درآمده که بیشتر آنها برای نخستین بار است که در معرض دید عموم قرار می‌گیرند.
از جمله اسناد برگزیده برای نمایش، می‌توان به مکاتبه محرمانه فرماندهی سپاه سوم قدس با فرماندهان، در مورد اعلام روز و ساعت عملیات؛ ابلاغ دستورالعمل حفاظتی منطقه کربلای 5 از سوی فرماندهی سپاه یکم کربلا؛ طرح عملیاتی شماره یک غدیر 2، تهیه شده توسط نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛ ارسال دستورات فرماندهی‌کل عملیات، از سوی فرماندهی قرارگاه قدس به یگان‌های تابعه، به همراه کروکی منطقه عملیات، ابلاغ دستورالعمل حفاظتی قرارگاه نجف اشرف، پیش از شروع حمله اشاره کرد.
همچنین گزارش وضعیت پدافند هوایی نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به معاونت عملیاتی، پیش از شروع عملیات کربلای 5؛ ابلاغ پیام فرمانده‌کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سوی فرمانده نیروی زمینی سپاه علی شمخانی، به فرماندهان، قبل از شروع عملیات؛ گزارش‌های لحظه به لحظه، روزانه و شبانه‌‌روزی از رخدادهای نبرد؛ گزارش معاونت اطلاعات نیروی زمینی سپاه، از میدان جنگ؛ نقشه آخرین وضعیت خطوط نیروهای خودی و دشمن در منطقه شلمچه؛ فهرست یگان‌های در انتظار منطقه عملیاتی؛ گزارش پرواز هواپیماهای دشمن در منطقه؛ گزارش نوبه‌ای اطلاعات قرارگاه نجف اشرف، در مورد فعالیت‌های دشمن در منطقۀ عملیات و گزارش معاونت مهندسی نیروی زمینی سپاه، از وضعیت جاده‌های ارتباطی منطقۀ عملیاتی از جمله اسنادی هستند که در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند.
همکاری بین این دو سازمان، نخستین بار با برگزاری نمایشگاه «اسناد افتخار 1»، 31 شهریورماه سال جاری و به مناسبت هفتۀ دفاع مقدس برگزار شد که طی آن، اسناد پیش از شروع جنگ در معرض دید همگان قرار گرفت.
عملیات کربلای 5، در ساعت 1:30 نوزدهم دی‌ماه سال 65 و با رمز یا زهرا(س)، آغاز و تا پایان سال 65 ادامه یافت. این عملیات، به علت مقاومت و جنگندگی نیروهای ایران، در شرایط بسیار مشکل و پیچیده دژهای مستحکم دشمن، یکی از بزرگترین نبردهای تمام دوران جنگ تحمیلی محسوب می‌شود و پیروزی رزمندگان اسلام در آن، با توجه به امکاناتی که آنها در اختیار داشتند و نیز باتوجه به آمادگی و توان نظامی فوق‌العاده‌ای که دشمن از آن برخوردار بود، ناباورانه و یک پیروزی تاکتیکی بسیار مهم، برشمرده شده است.
هدف این عملیات، نزدیک شدن رزمندگان اسلام به شهر بصره به‌عنوان دومین شهر بزرگ عراق بود تا بتواند با انهدام وسیع ارتش بعثی، جنوب عراق را با خطر جدی جداسازی مواجه سازد و با استفاده از آن، دشمن را در معرض فشارهای نظامی بیشتری قرار داده و به کسب امتیازات سیاسیِ مشخصی بپردازد تا ضمن احقاق حقوق ملت ایران، تضمینی برای صلح پایدار به دست آورد.
از جمله مواردی که رزمندگان در این عملیات در‌پی آن بودند، می‌توان به تکمیل و ترمیم خط پدافندی خودی در نهر جاسم؛ توسعه و تثبیت نهایی سر پل منطقه غرب نهر جاسم و پیشروی عمده به سوی کانال زوجی؛ تصرف مجدد سر‌پل غرب کانال ماهی و گرفتن جناح اساسی از دشمن؛ حضور مؤثر و تهدید منطقۀ استراتژیک شرق کانال زوجی؛ انهدام ماشین جنگی دشمن و از بین بردن بخشی وسیع از امکانات و نفرات آن.
منطقه‌ای که عملیات کربلای 5 در آن، انجام شد، عبارت بود از منطقۀ شلمچه که از شمال، به آب گرفتگی جنوب زید، از شرق، به دژ مرزی ایران و عراق، از جنوب، به رودخانه اروند و اروند صغیر و از غرب، به کانال زوجی و شهرهای تنومه و الحارثه منهی می‌شد.
قدرت‌نمائی رزمندگان ایران در این عملیات و عبور غیرقابل‌باور آنها از موانع نفوذ‌ناپذیر دشمن در شرق بصره و حضور در حومه این شهر، به گونه‌ای اهمیت داشت که متعاقب آن، اوضاع جبهه‌های نبرد به سود قوای نظامی ایران تثبیت شد و با تضعیف موقعیت سیاسی و نظامی عراق، تلاش‌های بین‌المللی برای پایان دادن به جنگ افزایش یافت و سرانجام منجر به تصویب قطعنامۀ 598 در شورای امنیت سازمان ملل شد که طی آن، برای اولین بار تا حدودی انتظارات جمهوری اسلامی ایران در سطح جهانی لحاظ شد.
مرکز آرشیو ملی ایران، از کلیۀ علاقه‌مندان تاریخ معاصر ایران و به‌ویژه پژوهشگران حوزه دفاع مقدس دعوت کرده است تا از این نمایشگاه دیدن کنند. این نمایشگاه، در ساختمان آرشیو ملی، واقع در بزرگراه حقانی، ابتدای خیابان کوشا،واقع شده است و تا تاریخ 25 دی‌ماه، آماده پذیرش عموم علاقه‌مندان خواهد بود.
