پیشی گرفتن تألیفات قرآنی از آثار ترجمه‌ای/ نبود تفسیر قرآن برای کودکان و نوجوانان

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، کتاب‌های بسیاری در حوزه دین طی هر روز روانه بازار نشر می‌شوند که برای مخاطبان عمومی و گاه دانشجویان و طلاب به چاپ می‌رسند. در عین حال آثار نیز از ادبیات عرب به زبان فارسی ترجمه می‌شوند که مورد استفاده مخاطبان قرار گیرند.
با این وجود، باز هم جای برخی از آثار در حوزه دین خالی است؛ آثاری که بتواند مخاطبان را از دلزدگی رهایی ببخشد و اطلاعات ارزشمند و بکری را در اختیار آنها بگذارد.
به این منظور با حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالهادی اشرفی، مدیر تولید موسسه بوستان کتاب و کارشناس قرآنی و دینی حوزه نشر به گفت‌وگو نشسته‌ایم که متن آن را در زیر می‌خوانید؛
ـ آثار متعددی در حوزه دین منتشر شده‌اند؛ به عقیده شما کدام بخش از این حوزه وجود دارد که با غفلت نویسندگان مواجه بوده است؟
قطعاً در موضوع قرآن کریم آثار زیادی منتشر شده است، هم در حوزه تفسیر و هم در حوزه علوم قرآنی. برای مثال بوستان کتاب چند دوره تفاسیر مختلف به چاپ رسانده است یا ناشران مختلف نیز در همین حوزه آثاری دارند.
قرآن سرچشمه و منبع عظیمی است که هر چه در این حوزه کار کنند باز هم کم است. در مباحث قرآنی به ویژه برای مخاطبان کودک و نوجوان، آن طور که شایسته است تا کودکان و نوجوانان بتوانند با استفاده از آثار آشنایی بیشتری با حوزه دین و ائمه(ع) پیدا کنند، کار نشده است.
لزوم این اقدام مهم است که کودکان و نوجوانان بتوانند آشنایی بیشتری با حوزه دین پیدا کنند. آثاری که در حوزه علوم قرآنی منتشر شده‌اند، بیشتر مسائل تخصصی هستند که برای استفاده استادان، طلاب و دانشجویان نوشته شده‌اند یا آثاری برای عموم مردم هستند.
این در حالی است که برای قشر کودک و نوجوان کمتر کار شده است. به تبع آن در مباحث حدیثی و رجال، قطعاً ضعیف‌تر عمل شده است. این در حالی است که با وجود اینکه در موضوع قرآن کارهای بسیاری تولید شده، ولی باز هم در این باره کم کار شده است.
ـ به مباحث ارائه شده در حوزه کودک و نوجوان اشاره کردید. بسیاری از آثاری که در این حوزه نوشته می‌شود تکرار آنچه که در گذشته نوشته شده، است. برای رفع این آسیب چه اقداماتی باید انجام شود؟
نمی‌توان گفت تکرار مکررات است، از سویی نمی‌توان گفت که برداشت از نوشته‌های دیگران نیز  اشتباه است. اگر نویسنده بتواند در نگارش کتاب خلاقیت از خود نشان دهد و سیره‌ای را که ائمه معصومین(ع) یا پیامبر اکرم(ص) داشته‌اند در قالب قصه‌گویی و داستان یا خلق فیلم و روش‌های مختلف دیگر ارائه کند تا مخاطبان کودک الگو بگیرند، حائز اهمیت و موثر است.
برای مثال در حوزه تفسیر قرآن، آثاری با موضوع شناخت آیات به چاپ رسیده است، ولی هیچ گاه تفسیری درباره قرآن برای مخاطبان گروه سنی کودک و نوجوان به چاپ نرسیده است.
اخیراً کتابی توسط یکی از نویسندگان بوستان با عنوان «پیام‌های آسمانی» به چاپ رسیده است که در این حوزه نیز تبحر دارد، ولی در عین حال باید گفت که آثار این حوزه اندک هستند و گاه با فقدان آثار موثر در این باره روبرو هستیم.
این آثار باید بتوانند کودکان و نوجوانان را با همان ذهن کودکانه‌ای که دارند، به درکی از آیات قرآن برسانند. این موارد را نمی‌توان تکرار مکررات نام گذاشت.
در این باره می‌توان برداشت‌های مختلفی را با روش‌های متفاوت به مخاطبان ارائه داد؛ در زمینه احادیث، در حوزه زندگی و شخصیت ائمه اطهار(ع) و پیامبران و تفاسیر و علوم قرآنی از جمله این حوزه‌ها به شمار می‌روند.
ـ چه میزان از آثار پرمحتوا و ارزشمند حوزه دین و قرآن، مربوط به حوزه تألیف می‌شوند و چه میزان از نیازمندی خود را در این باره از حوزه ترجمه به دست می‌آوریم؟
در این حوزه میزان تألیفات مطلوب بوده است. در حوزه مباحث حدیث و رجال باید گفت که آثاری که غیرترجمه باشند کمتر بوده است. ترجمه در این حوزه بیشتر به مباحث و موضوعات دیگر مربوط می‌شود.
البته گاه در موضوع فلسفه و عرفان نیز این رویکرد وجود دارد، ولی در مباحث قرآنی دست‌کم می‌توان گفت که تألیف در حوزه تعلیم و تربیت قوت نسبتاً خوبی داشته است، با این حال جای کار در این حوزه همچنان وجود دارد.