عفو و گذشت از موارد مورد تأکید ادیان الهی است

حجت‌الاسلام کریم جباری، مدیرکل امور فرهنگی دانشگاه ارومیه در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از آذربایجان‌ غربی، با بیان اینکه فضیلت عفو و گذشت در همه ادیان الهی و به‌ویژه در سیمای زندگی انبیا و اولیا ملموس است اظهار کرد: خداوند منان در آیه 4 سوره فصلت می‌فرماید: بازتاب برخوردهای خوب و بد یکی نیست؛ بنابر‌این با بهترین شیوه با بد رفتاری‌های دیگران برخورد کنید که چنین رفتاری دشمنی‌های شدید را به دوستی تبدیل می‌شود.

وی ادامه داد: مخصوصاً حضرت عیسی(ع) تأکید خاصی بر عفو و گذشت دارد و چنان چه در انجیل متی(5: 43- 48) از آن حضرت نقل شده که می‌فرماید: شنیده‏اید که گفته شده است: «همسایۀ خود را محبت‌نما و با دشمن خود عداوت کن؛ اما من به شما می‌گویم که دشمنان خود را محبت نمایید و برای لعنت‌کنندگان خود برکت بطلبید و به آنانی که از شما نفرت کنند، احسان کنید و به هر که به شما فحش دهد و جفا رساند، دعای خیر کنید تا پدر خود را که در آسمان است پسران شوید، زیرا که آفتاب خود را بر بدان و نیکان طالع می‌سازد و باران بر عادلان و ظالمان می‌باراند، زیرا هر گاه آنانی را محبت نمایید که شما را محبت می‌نمایند چه اجر دارید آیا باج‌گیران چنین نمی‌کنند و هر گاه برادران خود را فقط سلام گویید چه فضیلت دارید آیا باج‌گیران چنین نمی‌کنند، پس شما کامل باشید چنان‌که پدر شما که در آسمان است کامل است».

وی افزود: اگر همه مسیحیان جهان به این اصول عمل می‌کردند چه تحول اساسی و مثبتی در وضعیت کشورهای مختلف جهان و حتی روابط بین‌الملل به وجود می‌آمد، شبیه همین اصول در اسلام و سایر ادیان نیز آمده است و پیروان ادیان در این زمینه‌ها کوتاهی کرده‌اند.

وی اظهار کرد: ابعاد گسترده عفو و گذشت در زندگی انبیای الهی بسیار زیاد است و همه این‌ها مظاهری از عفو و گذشت الهی است و بر خلاف تصور کسانی‌که خیال می‌کنند اگر دیگران را ببخشند کوچک می‌شوند عظمت خداوند متعال و انبیا و اولیا برپایه همین گذشت‌ها است.

حجت‌الاسلام جباری بیان کرد: طبق اخلاق والای اسلامی که به‌طور گسترده و با تأکیدات فراوان در متون دینی آمده، بزرگ‌ترین فضائل ارتباطی و اجتماعی عبارتند از داشتن حلم و حوصله، توان‌مندی در صبر، تحمل و هنر، مدارا کردن با دیگران طبق آیات قرآن، فرد و جامعه مرتب در حال زوال و انحطاط و خسران می‌شود مگر آن که انسان‌ها نسبت به هم متقابلاً خیرخواهی کنند و در برابر رفتارهای آزار دهنده همدیگر شکیبایی و گذشت نشان دهند.

وی در ادامه افزود: رایج‌شدن روحیه عفو و گذشت و مدارا می‌تواند بسیاری از مشکلات عاطفی و گرفتاری‌های عصبی و هزینه‌های مالی ناشی از آن‌ها را کاهش دهد و بر همین اساس است که بعد از اصل توحید به طور خاص به مدارا با مردم تاکید شده و بیان شده که بزرگ‌ترین نشانه عقلانیت، داشتن صبوری و تحمل دیگران و تغافل از لغزش ها و اشتباهات آنان است.

حجت‌الاسلام جباری با اشاره به این که دقت در سیره اهل‌بیت و بزرگان دین در این مسائل می‌تواند فرهنگ عمومی ما را متحول سازد گفت: با توجه به سیره زندگی امام صادق (ع) می‌توان دریافت ایشان از درآمد شخصی خود مبالغی برای رفع اختلافات مالی مردم اختصاص داده بودند و می‌فرمودند: هرگاه دیدید دو تن از پیروان ما باهم درگیری دارند، از مال من برای برطرف کردن آن درگیری و رفع اختلاف‌های مالی و ایجاد صلح و آشتی مصرف کنید.

وی اظهار کرد: ما موردی از اهل بیت نداریم که با کسی منازعه نموده و برای شکایت از او به دادگاه رفته باشند، بلکه با رفتارهای کریمانه خود مخاصمات را فیصله می‌دادند و مخاصمان خویش را جذب و آن را جزء علاقه‌مندان و یاران خود می‌ساختند.

حجت‌الاسللام جباری گفت: رسانه‌ها در ترویج و نهادینه کردن فرهنگ پسندیده عفو و گذشت در جامعه نقش بسیار اساسی را ایفا می‌کنند زیرا اگر حقایق اجتماعی و به اتفاقات خوب و ارزشمندی که در زندگی افراد می‌افتد توجه بیشتری داشته باشند و ارزش عاطفه‌ها و جاذبه‌های فضیلت‌هایی مانند محبت و عفو و تحمل و گذشت را بیشتر درک می‌کردند و در فرهنگ اجتماعی روی این نقاط تمرکز داشتند این همه منفی‌بافی نداشتیم و  این اندازه حساسیت و توجه اذهان مردم نسبت به وضعیت جامعه منفی نبود.

وی با بیان اینکه  با رایج شدن فرهنگ مشاوره مخصوصا تقویت و تعمیم مشاوره مذهبی و مشاوران متخصص در هر یک از مراحل وقوع جرم می‌تواند کمک کند تا مجرمان به سلامت و تعادل روحی بازگردند، بیان کرد: گسترش فضاهای اجتماعی سالم و آرامش بخش نیز علاوه بر تقویت احساس امنیت و نشاط اجتماعی می‌تواند به شکل گسترده ای از وقوع جرایم پیشگیری کند.

حجت‌الاسلام جباری گفت: هرچه سطح مدارا، تحمل افراد، محبت و مردانگی، عفو وگذشت افراد نسبت به هم بالاتر باشد زندگی راحت‌تر و بهتر و کم هزینه‌ می‌شود و بسیاری از رذایل اخلاقی مانند کینه و نفرت و دورنگی از میان می‌رود.

مدیرکل امور فرهنگی دانشگاه ارومیه  در پایان بیان کرد: زندگی انسان‌ها عموما بر پایه اخلاق و ادب پیش می‌رود و هر اندازه عفو و گذشت در جامعه رنگ ببازد، دعواهای فردی و گروهی جامعه و قانون را با معضلات بزرگی مواجه می‌شود.