به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، «نفیسه فقیهیمقدس» برگزیده دوازدهمین همایش بانوان قرآنپژوه، که پنجشنبه، 21 اسفندماه در این همایش تجلیل خواهد شد، متولد 1355 شهر اصفهان و ساکن قم است که فعالیتهای قرآنی خود را با حفظ قرآن کریم در سالهای نوجوانی آغاز کرده است؛ گفتوگویی با این بانوی پژوهشگر قرآنی انجام شده است که در زیر میخوانیم.
خودتان را معرفی بفرمایید؟
نفیسه فقیهی مقدس هستم متولد 1355 شهر اصفهان و ساکن قم؛ فعالیتهای قرآنی خود را با حفظ قرآن کریم از دوران راهنمایی شروع کردم و بعد از برنامههای غیرمتمرکز و پراکنده، از سال 1381 به طور رسمی به عنوان پژوهشگر قرآنی توفیق فعالیت داشتم.
چطور شد که در عرصه فعالیتهای قرآنی ورود پیدا کردید؟
خانواده نقش مؤثری در جهتدهی فعالیتهای قرآنی من داشت و البته جا دارد از اساتیدی که زمینههای فعالیت را با راهنماییها و حمایتهای علمی در این حوزه هموار کردند نیز یادی داشته باشم.
اگر تألیفات و اثری دارید نام ببرید؟ اهمیت اثر و یا فعالیتی که داشتید را توضیح دهید؟
حاصل تلاشهای قرآنی در راستای مباحث مهدوی، کتاب «معجم مهدویت در تفاسیر شیعه و اهل سنت» است که بنده به عنوان همکارپژوهش در تألیف این کتاب توفیق همیاری داشتم. این اثر که کتاب شایسته تقدیر در همایش کتاب دوسالانه مهدوی شناخته شد نگاهی جامع به مباحث مرتبط با مهدویت در آثار مفسران شیعه و اهل تسنن دارد؛ کتاب «زندگی در صلح از دیدگاه قرآن» که توسط نشر «زمزم هدایت» منتشر شد نیز نگاهی قرآنی به مبانی و راهبردهای صلح دارد و در همایش کتاب سال دانشجویی به عنوان اثر شایسته تقدیر، معرفی شد. همچنین کتاب «مهدویت در تفاسیر اهل تسنن» از دیگر آثارم نیز نگاهی به اهم شبهات تفسیری مطرح دراین خصوص با رویکرد پاسخگویی علمی و تحلیلی دارد.
درباره مقالات علمی خود که طی سالها فعالیت پژوهشی تألیف کردهاید نیز توضیح بفرمایید؟
از جمله مقالات تألیفی بنده «نقد دیدگاه بنت الشاطی در حوزه اعجاز علمی قرآن»، «اخلاق اقتصادی در قرآن»، «الاستراتیجیات لتحقق العداله الاجتماعی فی عصر الظهور» که در کنگره بینالمللی عراق ارائه شد، «گونهشناسی ادله سماع موتی با تأکید بر منابع تفسیری و جوامع روایی اهل سنت» که در کنگره بینالمللی تکفیر ارائه شد و «آثار انفاق در قرآن»، «ایضاح مفهومی حیات برزخی در قرآن و روایات»، «راهبرد دین در توسعه صلح» و «آثار توبه و استغفار در قرآن» عناوین برخی از مقالات بنده طی سالهای گذشته بوده است.
نحوه آشنایی خود با همایش بانوان قرآنپژوه و میزان اطلاع خود از اهداف این همایش را بفرمایید؟
من از طریق مؤسسه معارف اسلامی امام رضا(ع) با همایش آشنا شدم. به نظر میرسد همایش بانوان قرآنپژوه ضمن تکریم بانوانی که فعالیتهای قرآنی را در اولویت برنامههای علمی و فرهنگی خود قرار دادند به دنبال بسط فعالیتهای قرآنی در عرصه ملی و بینالملل و اهتمام بیشتر به نقش مؤثر بانوان در اعتلای فرهنگ قرآنی جوامع است.
برگزاری همایش «بانوان قرآنپژوه» را در توسعه فعالیتهای قرآنی بانوان تا چه میزان موثر میدانید؟
بدون شک برگزاری مراسم خاص برای بانوان فعال قرآنی، تأثیرات حائز اهمیتی در فعالیتهای قرآنی کل جامعه دارد و این امر را میتوان از طرفی با توجه به نقش فردی بانوان در سازندگی و بالندگی اجتماع تحلیل کرد. با این توضیح که حمایت و تکریم میتواند زمینههای بیشتری را برای گرایش اندیشههای فعال و ذهنهای پویای جامعه بانوان به سمت فعالیتهای قرآنی فراهم کند و به عبارتی بستر بهرهمندی بیشتر از دریای بیکران کلام الهی را هموار سازد، روشن است که این گرایش در تزکیه و اعتلای روحی بانوان و دوری از عوامل غفلت و جمود فکری مؤثر است. این محور مهمی است که در نهایت جامعه از تأثیرات آن بهرهمند خواهد بود.
تأثیر این همایش از چند جهت قابل بررسی است؛ نخست تشویق و انگیزهبخشی برای بانوانی که در سایر حوزههای علمی و هنری به فعالیت اشتغال دارند و این همایش به خوبی میتواند با برجسته کردن تلاشهای قرآنی و معرفی آثار و دستاوردهای مهم عرصه قرآن کریم در جهتدهی حوزههای فردی و اجتماعی برنامههای افراد مؤثر باشد و همچنین این تکریم و تشویق میتواند در اولویتبخشی به فعالیتهای قرانی از میان حوزههای متعدد فعالیت علمی و فرهنگی تأثیرگذار باشد.
برگزاری این همایش برای دلگرمی بانوانی که اولویت برنامههای خود را به امر قرآن اختصاص دادهاند نیز بسیار موثر است و میتواند با ایجاد فضای رقابت سالم و سازنده به بسط و گسترش تلاشهای قرآنی منجر شود؛ در مجموع توجه به عنصر تشویق و تکریم در فرهنگ اسلامی و جایگاه تربیتی آن حائز اهمیت است.
طی سالهای گذشته در اجرای فعالیتهای قرآنی خود تا چه میزان مورد حمایت نهادهای قرآنی قرار گرفتهاید؟
ارتباط خاص و تعریف شدهای با نهادهای قرآنی نداشتهام؛ نهایتا تعامل و ارتباط کاری در حوزههای علمی مدنظر قرار گرفته است.
برای تکریم و تشویق هر چه بیشتر بانوان فعال قرآنی چه پیشنهاداتی دارید؟
برگزاری همایش بانوان قرآنپژوه گام موثری در جهت تکریم و تشویق بانوان قرآنی است و در کنار برگزاری چنین همایشهایی، حمایتهای علمی، فرهنگی و پشتیبانی از طرحهای جامع قرآنی جهت اجرای عمومی در عرصه ملی و ...نیز در تشویق فعالان قرآنی مؤثر است.
به نظر شما حوزههای مغفول مانده در امور قرآنی کشور کدام است که بانوان بتوانند در آن ورود داشته باشند؟
قرآن کریم بحر نامتناهی و اقیانوس بیکرانی است که در همه حوزهها و عرصههای فردی و اجتماعی راه گشاست و راهبردهای آن درمان همه مشکلات و بنبستهای دنیای کنونی است؛ براین اساس میتوان، گفت؛ هر عرصهای که از کلام الهی بهره کمتری گرفته باشد به همان میزان از مشکلات و تنگناهای بیشتری برخوردار است. به عنوان نمونه میتوان از حوزه تربیت و تزکیه نام برد که ضرورت توجه بیش از پیش آن با توجه به تلاش روزافزون دشمن در هجمه فرهنگی آشکار است؛ این حوزه به خصوص ارتباط بهتر و بیشتری با رسالت تربیتی بانوان دارد.
انس بیشتر بانوان و دختران با قرآن کریم چگونه حاصل می شود؟
بانوان و دختران به سبب لطافت اندیشه و احساس بهتر و بیشتر میتوانند با قرآن کریم مأنوس باشند؛ این مهم از طریق بیان صحیح معارف قرآن و زیباییهای نهفته و آشکار در کلام الهی میسر است. در قدم اول انس ظاهری با قرآن به واسطه استماع؛ تلاوت و خواندن قرآن کریم از طریق صوتها و قرائتهای زیبا، محور توجه است که به حمد الهی در جامعه شیعی نیز اساتید قرآنی فراوانی به امر تلاوت قرآن اهتمام دارند و این مسئله تأثیر زیادی در گرایشهای قرآنی همه به خصوص بانوان دارد. همچنین، استفاده از تواشیحهای قرآنی و توجه به جایگزینی انس و علاقمندیهای جوانان در همین خصوص قابل تأمل است؛ در قدمهای دیگر بیان معارف قرآنی با روشهای صحیح و بهرهگیری از جاذبههای ادبی و هنری موثر است.
نقاط قوت و ضعف برگزاری همایش بانوان قرآنپژوه و پیشنهادات خود را برای برپایی بهتر آن بفرمایید؟
به لطف الهی و همت مسئولان قرآنی این همایش از دستاوردهای بسیار خوبی برخوردار بوده و امیدواریم با همکاری بیشتر همه نهادها و فعالان قرآنی روز به روز شاهد گسترش و تعمیق فعالیتهای قرآنی چه در حوزه مبانی نظری و چه در عرصه کاربردی و اجرایی شدن فرامین و رهنمودهای کلام الهی در جوامع بشری باشیم.