بیداری فطرت توحیدی انسانها با قرآن/ «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا»
کانون خبرنگاران نبأ: یکی از مهم‌ترین ادله اثبات وجود خدا، فطرت توحیدی انسان‌هاست و قرآن در مسیر خداشناسی بیش از همه بر بیداری این فطرت پاک و توحیدی تکیه کرده است؛ «فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا».
به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، در راستای بهره‌گیری بیشتر و بهتر از مفاهیم قرآن کریم و ترویج آموزه‌های بلند قرآن و عترت، کانون نبأ روزانه یادداشتی با محوریت یکی از آیات قرآن به همراه شرح مختصری از معارف آیه و روایات منتشر می‌کند. این اخبار با عنوان «هر روز با قرآن» روزانه بر روی خروجی خبرگزاری قرار می‌گیرد.
«فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا ۚ فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا ۚ لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ۚ ذَٰلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ» (آیه ۳۰ سوره روم)
«پس روى خود را با گرایش تمام به حقّ، به سوى این دین کن، با همان سرشتى که خدا مردم را بر آن سرشته است. آفرینش خداى تغییرپذیر نیست. این است همان دین پایدار، ولى بیشتر مردم نمی‌دانند».
قرآن در میان راه‌های خداشناسی بیش از همه بر بیداری فطرت پاک پاک و توحیدی انسانها تکیه کرده است. منظور از فطرت توحیدی و الهی، آن است که خداوند ذات و سرشت آدمی را به گونه‌ای آفریده است که خداپذیر و خداخواه است. یعنی در حالت سلامت روح و روان به خدا ایمان دارد. گواه مطلب آن است که انسان در زمانی از همه اسباب و علل طبیعی قطع امید می‌کند، مرتبط به نیروی فرابشری می‌شود که قادر است وی را نجات دهد؛ هرچند او را با اوصاف حقیقی‌اش نشناسد.
دیگر گواه بر فطری بودن دین آن است که با وجود شبهات فراوان منکران خدا و تغییر بسیاری از باورهای علمی و اجتماعی در طول تاریخ، خداپرستی در تمام انسانها و ملل جهان ریشه دارد.
رسول اکرم(ص) در روایتی فرمودند: «کل مولود یولد علی الفطرة فابواه یهودانه او ینصرانه او یمجسانه؛ هر مولودی که متولد می شود، بر فطرت الهی، بر فطرت اسلامی به دنیا می آید، پدران و مادران هستند که اینها را تغییر می دهند، اگر یهودی هستند یهودیش می‌کنند، نصرانی هستند نصرانیش می‌کنند، مجوسی هستند مجوس‌اش می‌کنند، هر که هر گروهی هست آن گروهی‌اش می‌کند.»
توضیح بیشتر آیه:
«حنیف» از ماده «حنف» به معنى تمایل از باطل به سوى حق و از کجى به راستى است، به عکس جنف به معنى تمایل از راستى به گمراهى است. بنابراین دین حنیف یعنى دینى که از تمام کجی‌ها و از انحرافات، خرافات و گمراهی‌ها به سوى راستى و درستى متمایل شده است.
معنى جامع آیه این چنین می‌شود که توجه خود را دائما به سوى آئینى داشته باش که از هر گونه اعوجاج و کجى خالى است؛ آیه فوق تاکید می‌کند که دین حنیف و خالص خالى از هر گونه شرک دینى است که خداوند در سرشت همه انسانها آفریده است سرشتى است جاودانى و تغییرناپذیر هر چند بسیارى از مردم توجه به این واقعیت نداشته باشند.
نه‌تنها خداشناسى، بلکه دین و آئین به طور کلى، و در تمام ابعاد، یک امر فطرى است، و باید هم چنین باشد، زیرا مطالعات توحیدى به ما مىگوید میان دستگاه " تکوین " و " تشریع " هماهنگى لازم است، آنچه در شرع وارد شده حتما ریشهاى در فطرت دارد و آنچه در تکوین و نهاد آدمى است مکملى براى قوانین شرع خواهد بود. به تعبیر دیگر: تکوین و تشریع دو بازوى نیرومندند که به صورت هماهنگ در تمام زمینهها عمل می‌کنند، ممکن نیست در شرع دعوتى باشد که ریشه آن در اعماق فطرت آدمى نباشد، و ممکن نیست چیزى در اعماق وجود انسان باشد و شرع با آن مخالفت کند.
نکته دوم اینکه، دین به صورت خالص و پاک از هر گونه آلودگى در درون جان آدمى وجود دارد، و انحرافات یک امر عارضى است، بنا بر این وظیفه پیامبران این است که این امور عارضى را زایل کنند و به فطرت اصلى انسان امکان شکوفایى دهند.
جمله «لا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ» و بعد از آن جمله «ذلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ» تاکیدهاى دیگرى بر مساله فطرى بودن دین و مذهب و عدم امکان تغییر این فطرت الهى است هر چند بسیارى از مردم بر اثر عدم رشد کافى قادر به درک این واقعیت نباشند.
بازخوانی ماهیت فطرت
باید دانست که «فطر» یعنی ابتدا و اختراع، یعنی خلقت ابتدایی. مقصود از خلقت ابتدایی که خلقت غیر تقلیدی است. در حدیثى از امام باقر (ع) مى‌خوانیم در پاسخ سؤال از تفسیر حنیف فرمود: «هی الفطره التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق الله، قال فطرهم الله علی المعرفه؛ خدا مردم را بر معرفت خودش مفطور کرده است. بعد امام به داستان ذر اشاره کرد و فرمود: پیغمبر هم فرمود: «کل مولود یولد علی الفطره» یعنی «علی المعرفة بان الله عزوجل خالقه؛ یعنی در فطرت هر کسی این معرفت هست که خداوند، آفریننده اوست».
طبق برخی روایات، نه‌تنها معرفت خداوند، بلکه مجموع اسلام به صورت فشرده در درون سرشت انسانى نهاده شده، از توحید گرفته تا رهبرى پیشوایان الهى و جانشینان راستین پیامبر(ص) و حتى فروع احکام. بنابراین طبق تعبیرى که در نهج‌البلاغه آمده بود، کار پیامبران شکوفا ساختن فطرت‌ها، و به یادآوردن نعمت‌هاى فراموش شده الهى، از جمله سرشت توحیدى، و استخراج گنج‌هاى معرفت است که در درون جان و اندیشه انسانها نهفته و مستور است.
- منابع: دانشنامه شیعه - تفسیر المیزان - کتاب حفظ موضوعی قرآن
- محمد پارسائیان
اگه در اين مقاله به فطرت خدايي معتقد هستيد و مي گيد فطرت پاک انساني مطابق با خواست خداوند واقعيت ها را دريافت مي کند و دين داري و خدا باوري امري فطري است پاسخ دهيد که چرا ، هيچ زني حاضر نيست قاعده ي چند زني ، صيغه و تعدد آن را بپذيرد حتي با ماله کشي شرط رعايت مساوات بين زنها چرا؟ مگه نه اينه که زنهاي کل عالم از ابتداي تاريخ تا انتهاي آن مخالف آنند. پس چرا خداوند دستور و مجوز چند زني را مي دهد؟ عمرا بتونيد پاسخ بديد جز ماله کشي !