به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی در سال 1362 با هدف چاپ و انتشار آثار ارزشمند در موضوعات علوم و معارف اسلامی و قرآنی تأسیس شد.
در طول بیش از ربع قرن فعالیت، این مؤسسه توانسته است با تولید هزاران عنوان کتاب با شمارگانی افزون بر 30 میلیون نسخه، کارنامهای درخشان در ترویج و نشر فرهنگ و معارف اسلامی ارائه دهد.
خبرگزاری ایکنا در راستای ارائه گزارشی از فعالیتهای این انتشارات به سراغ مسعود فرزانه، مدیرعامل مرکز بینالمللی چاپ و نشر قرآن کریم رفته و با وی گفتوگو کرده است که در ادامه مشروح آن از نظر میگذرد:
لطفاً بفرمایید که این انتشارات فعالیت خود را از چه زمانی آغاز کرد؟
مرکز بینالمللی چاپ و نشر قرآن کریم از سال 1388 شروع به کار کرد و در راستای فعالیتهای چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی است که از سال 1362 در مجموعه فرهنگی آستان قدس رضوی طراحی شد و شروع به کار کرد، اما پس از تصمیمگیری که در مرکز عالی مدیریت آستان انجام شد، بنا بر این شد که قرآن کریم با برترین کیفیت و شمارگان بالا و برای تأمین نیازهای مردمی جهان اسلام در آستان قدس رضوی تهیه و منتشر شود.
در همین مرکز چاپ و نشر قرآن راهاندازی شد که از سال 1388 توانسته یکی از مراکز عمده تولید قرآن و سایر کتب نشر معارف دینی باشد و این مرکز در مساحتی حدود 22 هزار مترمربع راهاندازی شده و مجهز به پیشرفتهترین تجهیزات و ماشینآلات چاپ، حوزه پیش از چاپ، چاپ و پس از چاپ است.
تاکنون چند نوع قرآن در انتشارات به چاپ رسیده است؟
در این دوران در مرکز بیش از 26 نوع قرآن از نظر قطع، خط، ترجمه، نوع تذهیب، نوع کاغذ و صحافی چاپ و نشر شده است که بیشترین ترجمه مربوط به آیتالله مکارمشیرازی و بیشترین خط نیز شامل خط عثمانطه است که خطوط دیگری نیز چون نیریزی در چاپ آنها استفاده شده و در کاغذهایی از گراماژ پایین همچون 40 – 50 گرم تا گراماژهای بالا را چاپ میکند.
این انتشارات در سال چه تعداد قرآن چاپ میکند؟
ظرفیت این مرکز بینالمللی در سال چاپ 5 میلیون نسخه قرآن است و در حال حاضر نیز علاوه بر چاپ قرآن، چاپ مفاتیحالجنان، کتب اصلی و سایر محصولات فرهنگی آستان قدس رضوی و سایر سفارشها را انجام میدهد.
این انتشارات در زمینه چاپ قرآن نفیس نیز فعالیت دارد؟
یکی از زمینههای تخصصی چاپ قرآن کریم با توجه به اینکه یک سری آثار نفیس و منحصر به فرد در موزهها و گنجینههای آستان قدس رضوی وجود دارد، برنامه بازنشر و بازچاپ این نفایس موجود در گنجینهها یکی از برنامههای این مرکز است که در این مدت توانسته آثار گرانقدری که دسترسی علاقهمندان به آن محدود است را با وفاداری به اصل اثر و با حداکثر تطابق بین اصل اثر و اثر چاپی بازنشر کند که نمونه و مهمترین آن «منتخب سور قرآن به خط ابراهیم سلطان» بوده که در موزه آستان قدس رضوی نگهداری میشود و این اثر در سال 92 چاپ شد و توانست در حد و تراز بینالمللی مطرح شود.
این اثر در سال 92 به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد و سال 93 هم توانست در چهاردهمین جشنواره صنعت چاپ و نشر کشور به عنوان برگزیده انتخاب شود. در این جشنواره کتاب «شاهکارهای هنری آستان قدس، منتخب قرآنهای نفیس» که در چاپخانه قرآن آستان قدس رضوی چاپ شده بود، به عنوان برترین اثر چاپی قرآن کل کشور از سوی داوران جشنواره انتخاب و در میان 532 اثر، سیمرغ چاپ و لوح تقدیر از آن این چاپخانه شد.
برنامه این انتشارات در سال جاری چیست؟
در سال گذشته دو برنامه داشتیم که در حال حاضر نیز در حال انجام است، یکی قرآن نفیس «بایسنقر» است که یکی از قرآنهای نفیس آستان قدس رضوی به شمار میآید و یکی دیگر نیز کتاب «شاهکارهای هنری آستان قدس، منتخب قرآنهای نفیس» است که چاپ شده، اما مراحل چاپ قرآن بایسنقر ادامه دارد و سال جاری عرضه و رونمایی خواهد شد.
این قرآن نفیس در چه مرحلهای است؟
در حال حاضر، پرینتهای اولیه قرآن نفیس بایسنقر تهیه شده است و چاپ نهایی آن به صورت شش رنگ تفکیکی و رنگهای ساختنی با جلوهها و افکتهای ویژه مربوط، توسط یکی از دستگاههای پیشرفته این مرکز آغاز شده است و پرینتهای گرفته شده در مرحله اصلاح فایل و آمادهسازی نهایی هستند.
تاکنون چند اثر نفیس از سوی این انتشارات به چاپ رسیده است؟
23 اثر نفیس در مرکز بینالمللی چاپ و نشر قرآن کریم از زمان تأسیس تاکنون و بدون احتساب قرآن بایسنقر چاپ شده است و حدود پنج جلد آثار هنری قدس رضوی نیز به چاپ رسیده که دو جلد آن منتخب قرآنها بوده است، یک جلد کتیبههای مسجد گوهرشاد و یک جلد قطعات خطوط نفیس نستعلیق گنجینههای آستان قدس رضوی است. علاوه بر آن منتخب سور قرآن ابراهیم سلطان نیز از نمونههای نفیس منتشر شده در این مرکز است.
کتاب «ضیافت» مجموعه آثار دعاها، تمامی آثار مربوط به جشنوارههای قرآن و مناجاتنامه خواجه عبدالله انصاری از موارد دیگری است که به چاپ رسیده.
علاوه بر چاپ قرآنهای نفیس آثار مهم دیگری نیز چاپ کردهاید؟
علاوه بر بازنشر نفایس و چاپ قرآنهای عمومی، برنامهای هم در مرکز نظارت بینالمللی چاپ و نشر قرآن کریم در سال جاری انجام شد و آن «مصحف شریف رضوی» است که با رسمالخط کاملاً منحصر به فرد تهیه میشود و پس از اخذ مجوزهای لازم از مراکز و مراجع قانونی و با تذهیب جدید به عنوان قرآن آستان قدس رضوی در شمارگان انبوه در اختیار علاقهمندان قرار میگیرد که امیدواریم با اخذ مجوزهای این مصحف یک محصول و یک حرکت جدید در سال آینده ارائه شود.
در حال حاضر این مصحف شریف در مرحله اخذ مجوز از دارالقرآن است و پرینتهای آن گرفته شده. انواع تصویرها و انواع کاغذهای تخصصی چاپ و نشر قرآن و کارهایی که باید روی فایل انجام شود انجام و تأییدات آستان قدس هم انجام شده است و در سال جاری در شمارگان انبوه و میلیونی به چاپ خواهد رسید.
این مصحف شریف چه ویژگیهایی دارد؟
چاپ این قرآن در کاغذهای بایبل مخصوص چاپ قرآن کریم صورت گرفته و خط آن را استاد یعقوبی انجام داده که یک خط کاملاً روان و آسانخوان است و کار تذهیب آن توسط پژوهشهای آستان قدس رضوی در حال پیگیری است.