واگذاری امانی کتاب‌های کودکان به مخاطبان/ از قصه‌های خوب آذریزدی تا «قصه ما مثل شد»
گروه ادب: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در طرح «زیر گنبد کبود» این فرصت را برای مخاطبان کودک فراهم کرده است تا با مراجعه به کتابخانه‌های سراسر کشور، کتاب‌های معرفی شده را به امانت بگیرند و مطالعه کنند که از آن جمله کتاب «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، اداره کل امور فرهنگی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور همزمان با برگزاری دوره پیشرفته آموزشی مهارت قصه‌گویی برای کتابداران بخش کودک، پوستر معرفی مجموعه کتاب‌های قصه‌گویی کودکان را با عنوان «زیر گنبد کبود» منتشر کرده است که علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور این کتاب‌ها را امانت گرفته و مطالعه کنند.
اداره کل امور فرهنگی نهاد، پوستر جدید «این چند کتاب» شامل معرفی هشت عنوان از مجموعه کتاب‌های قصه‌گویی کودکان در کتابخانه‌های عمومی کشور را برای علاقه‌مندان کتاب و کتابخوانی و اعضای کتابخانه‌های عمومی منتشر کرده است.
مجموعه «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» اثر مهدی آذریزدی
مجموعه هشت جلدی که در 27 سال گردآوری شده و با زبانی قابل فهم برای کودکان و نوجوانان با منابع معتبر ادبیات کهن در کتابخانه‌ها موجود است. مقام معظم رهبری درباره این مجموعه فرموده‌اند: «کتاب او همان چیزی بود که دنبالش می‌گشتم» و نسبت به نویسنده در جمع نخبگان استان یزد فرمودند: «ایشان یک خلأ را در یک برهه از زمان براى زنجیره طولانى فرهنگى این کشور پر کردند.»
آذریزدی اولین نویسنده‌ای است که در ایران به فکر نوشتن داستان برای کودکان و نوجوانان افتاده است. به همین دلیل است که عنوان «پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران» را به او داده‌اند. در جلد اول کتاب 25 قصه از قصه‌های زیبای کتاب «کلیله و دِمنه» انتخاب و به زبان ساده نوشته شده است. جلد دوم 21 قصه از قصه‌های مرزبان نامه را بازنویسی کرده و منبع داستان‌های جلد سوم سندبادنامه و قابوسنامه است. کتاب «مثنوی معنوی» امروزه در تمام جهان کتابی شناخته شده است که داستان‌های زیبای جلد چهارم را تشکیل می‌دهد. در جلد پنجم 18 قصه قرآنی که بیشتر آنها قصه‌های پیامبران است، بازنویسی شده است. قصه‌های شیخ عطار در ششمین جلد این مجموعه به زبان ساده و قابل فهم برای نوجوانان نوشته شده و قصه‌های گلستان که از «گلستان» سعدی و کتاب‌های مشابه آن انتخاب شده در جلد هفتم قرار دارد. آخرین جلد از این مجموعه هشت جلدی شامل داستان‌هایی از زندگی چهارده معصوم(ع) است و سجایای اخلاقی را از سیره الگوهای برتر همچون اولیای الهی بیان می‌کند.
«365 قصه برای شب‌های سال» تالیف مژگان شیخی، رضا کریمی و عطیه سهرابی
داستان کودک از نظر ساختار و شخصیت‌پردازی کمتر از داستان بزرگسال نیست و جایگاه مخصوص به خود را دارد. از این رو داستان کودک باید با دنیای کودکان ارتباط ساختاری و شخصیتی برقرار کند. در گذشته قصه‌گویی میان ایرانیان بسیار رواج داشت و قصه‌ها و افسانه‌ها توسط پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها سینه به سینه به نسل‌های بعد منتقل می‌شد. در 80 سال اخیر و با تولید کتاب‌های کودک و نوجوان همچنان نیاز به کتاب‌هایی که داستان‌های کهن و بومی فارسی را باز گوید، احساس می‌شود. کتاب «365 قصه درباره شب‌های سال» برای والدین کودک، مربیان مهد کودک و محققانی ادبیات کودک مناسب و مفید است. قصه‌ها با مضامین ایرانی درباره مشکلات، دغدغه‌ها، فرهنگ، آداب و رسوم بچه‌های ایرانی نوشته شده است. برخی از منابع کتاب عبارتند از گلستان سعدی، هزار و یک شب، شاهنامه فردوسی، مرزبان‌نامه. نویسنده در این کتاب به اندازه یک سال برای هر شب کودکان قصه می‌گوید.
«قصه‌ای نو از افسانه» اثر محمدرضا یوسفی
مجموعه کتاب 12 جلدی «قصه‌ای نو از افسانه» نگاهی تازه و دوباره به قصه‌هایی دارد که کودکان قدیم و جدید شاید بارها شنیده‌اند. در این مجموعه، قصه‌ها به شیوه داستان‌گویی مدرن برای مخاطبان نوجوان امروزی بازنویسی شده و قصه‌ها با ماجراهایی تازه و شگفت‌انگیز برای خواننده بازآفرینی شده است. عنوان‌های این مجموعه عبارتند از ماه‌پیشونی، سنگ صبور، گل خندان، نخودی، دویدم و دویدم، نمکی، بز زنگوله پا، دختر تارنج و ترنج، خاله سوسکه، نوروز می‌آید، پری غرغرو و راز سیب سرخ.
قصه‌گویی به کوشش زهره پریرخ
این مجموعه شش جلدی، داستان‌های کوتاه و جذابی را بازآفرینی کرده است. در این قصه‌ها لحظات خیال‌انگیز، نشاط آور و پندآموزی برای کودکان و نوجوانان تداعی می‌شود. نویسندگان این مجموعه داستان تحلیلی از هر قصه، پیام‌های اخلاقی و سؤالاتی پیرامون آن، در پایان هر قصه بیان کرده‌اند. به واسطه این کار نکات اصلی و آموزنده داستان برای کودکان و نوجوانان برجسته و مؤکد می‌شود. در این مجموعه برخی از داستان‌ها ترجمه است و برخی دیگر نوشته یا بازنویسی شده‌اند. در پایان هر داستان نکاتی در رابطه با چگونگی روایت آن بیان شده تا کودکان با آهنگ قصه هم‌آواز شوند و با شخصیت‌ها همراهی و همدلی کنند. از دیگر نکات مثبت این مجموعه تصویرگری زهره پریرخ است که باعث صحنه‌سازی و خیال‌پروری برای کودکان است. عناوین برخی از داستان‌های موجود در این مجموعه عبارتند از: دختر دهقان، آسمان چه رنگ بود؟ ریحانه‌خاتون و پسرش، دو هندوانه و یک نردبان، کفش‌های بازرگان، طولانی‌ترین قصه دنیا، پیرزن و گرگ، غذای پیرزن کوچولو، خرس و روباه، مورچه اشک‌ریزان. پیام قصه مورچه اشک‌ریزان که بازنوشت یک مثل زیبای ایرانی‌ست این طور آمده: «این قصه مصداق کامل این نکته است که تا از چیزی مطمئن نشده‌اید، آن را به زبان نیاورید.»
«قصه‌هایی برای خواب کودکان» اثر مؤسسه پژوهشی کودکان دنیا
بهترین قصه‌های کلاسیک و مدرن، واقعی و تخیلی که متناسب با کودکان و خردسالان تألیف، ترجمه و بازنویسی شده است در این مجموعه جمع‌آوری شده. در این مجموعه به ارزش‌ها و فرهنگ‌های زندگی اشاره شده است. این کتاب برای هر شبی از شب‌های سال برای خردسالان قصه دارد. به منظور آشنایی کودکان سه تا شش سال با محیط پیرامون، ارزش‌ها، رشد فکری، کلامی، عاطفی و پرورش تخیل تدوین شده است. داستان‌های مجموعه از بین افسانه‌های ایرانی، ادبیات کهن، قصه‌های ملل، داستان‌های کلاسیک ترجمه‌ای تشکیل شده است. گروه کارشناسان مؤسسه پژوهشی کودکان دنیا با دقت بسیار و با توجه به معیارهای فراوانی که در مقدمه کتاب ذکر شده‌اند، داستان‌های این مجموعه را انتخاب کرده‌اند.
این مجموعه، قصه‌هایی است که با معیارهای فرهنگ صلح برای کودکان خردسال تهیه و تنظیم شده است. آشنایی با اقوام، ملیت‌ها و شیوه‌های تفکر مردم دنیا از دیگر اهدافی است که این کتاب به شیوه غیرمستقیم دنبال می‌کند. با این کتاب هر شب تجربه و لذت قصه‌گویی با کودکان را می‌چشید.
«قصه ما مثل شد» به قلم محمد میرکیانی
«قصۀ ما مثل شد» مجموعهای 10 جلدی است که بیانگر آداب، رسوم، باورها و سنت‌های مردم ایران است. هر قصه بازآفرینی ضرب‌المثلی است که در زبان عامیانه مردم رایج است. تصویرگری این مجموعه توسط محمدحسین صلواتیان انجام گرفته و از جمله ویژگی‌های این نوع تصویرگری که مورد استقبال علاقه‌مندان قرار گرفته، تصویرگری سنتی سبک چاپ سنگی دوره قاجار است. تصویرگری بدیع و متفاوتی که در ادبیات کهن و ادبیات عامیانه کمتر مورد استفاده بوده است. این کتاب در سال 86 به عنوان کتاب سال از سوی وزارت ارشاد برای نوجوانان انتخاب شد. از آن زمان بارها تجدید چاپ شده و استقبال خوبی از سوی مخاطبان داشته است. قصه مثل‌های این اثر فقط برای سرگرمی نیست؛ چرا که کودکان و نوجوانان با خواندن یا شنیدن آنها با باورها، شادی‌ها، غم‌ها، شکست‌ها و پیروزی‌های مردم این سرزمین بیشتر آشنا می‌شوند. با اینکه قصه‌ها از منابع گوناگونی نظیر امثال و حکم دهخدا، بوستان و گلستان سعدی، دیوان اشعار پروین اعتصامی، فرهنگ عمید، قند و نمک جعفر شهری و غیره انتخاب شده‌اند پرداخت آنها یکدست و روان و نزدیک به هم است. همچنین موضوع و فضای انتخاب شده مناسب حال و هوای کودک و نوجوان است.
«مثل‌ها و قصه‌هایشان» به قلم مصطفی رحماندوست
مَثَل در ادبیات ما جایگاه ویژه‌ای دارد. هر مثلی به خودی خود تاریخ فشرده‌ای است که مردم امروز را به ریشه‌های فرهنگی گذشته ایشان پیوند می‌زند. مَثَل‌ها بسیار ارزشمند هستند، زیرا عمری به درازای عمر انسان دارند. هر مثلی تاریخ و قصه شیرینی دارد که از نوع زندگی، باورها و آداب و رسوم نیاکان‌مان پرده برمی‌دارد. هیچ یک از قصه‌ها ساخته ذهن نویسنده نیست، بلکه بازگویی قصه‌هایی است که ضرب‌المثلی را پدید آورده‌اند. این مجموعه برای گروه سنی کودک و نوجوان نوشته شده و ریشه‌های مثل‌ها، داستان‌های تمثیلی و افسانه‌ها و قصه‌های کهن ایرانی را با زبانی ساده و شیرین برای کودکان و نوجوانان ایرانی شرح می‌دهد. رحماندوست در فصلی به نام «حرف اول و آخر» درباره این کتاب‌ها نوشته است: «بچه‌های ما درست مثل آب و غذا به توجه و آرامش نیاز دارند تا در آینده اعتماد به نفس داشته باشند و از پس مشکلات زندگی برآیند. یکی از بهترین راه‌های توجه به بچه‌ها و آرامش دادن به آنها این است که کنارشان بنشینیم و با حوصله برایشان قصه بگوییم و درباره قصه‌ای که شنیده‌اند، گفت و گو کنیم.» عنوان برخی از 31 داستان منتشر شده در این مجموعه عبارتند از: کجا خوش است؟ آنجا که دل خوش است، یک آهن هم لازم است، کلاهش پس معرکه است، بگو پای من پنج من حساب کند، آخرش نفهمیدم رفیق منی یا رفیق گرگ، تا توی گونی بود سنجد بود و رفت توی چرخ شد قبیده بادوم.
مجموعه «کتاب‌های نارنجی» اثر مجموعهای از نویسندگان
مجموعه «کتاب‌های نارنجی» از جمله کتاب‌های انتشارات قدیانی است که توسط فریبا کلهر، سرور کتبی و فروزنده خداجو، سه نویسنده مطرح حوزه کودک و نوجوان، نوشته شده است. این مجموعه شامل قصه‌هایی برای کودکان ۶ تا ۱۰ سال است. هر کتاب شامل هفت قصه با تصاویری رنگی و زیباست که توسط بیش از 30 هنرمند تصویرسازی شده. تصاویر زیبا و رنگی کتاب‌ها به کودکان در برقراری ارتباط هر چه بهتر با فضای داستان‌ها کمک می‌کند. کتاب‌های نارنجی در 52 جلد برای 52 هفته سال منتشر شده و هر مجموعه آن شامل هفت قصه است. این داستان‌ها از جهت تعداد به گونه‌ای منتشر شده‌اند که پدر و مادرها می‌توانند هر روز کودکانشان را با داستانی خواندنی سرگرم کنند. هر جلد از کتاب‌های این مجموعه برای یک هفته در نظر گرفته شده‌اند و مجموعه کامل آنها یک سال را در بر می‌گیرد.
از جمله ویژگی‌های این مجموعه ایرانی بودن هر 365 قصه است. داستان‌هایی که هر یک از آنها در حال و هوا و موقعیت‌های متفاوتی شکل گرفته‌اند. قصه‌هایی که گاهی زندگی پرنده‌ها و دیگر ساکنان جنگل و گاهی گوشه‌‌ای از زندگی اشیایی همچون میز و صندلی را به تصویر می‌کشد. نام برخی از عناوین کتاب‌های این مجموعه عبارتند از مهمانی خانم غازه، لحاف ننه سرما، سنجابی که با دمش گردو می‌شکست، قابلمه‌ای که خسته شد و کبریتی که رئیس آشپزخانه بود.
