فتح خرمشهر؛ ظفری چون غزوه «بدر» با حداقل امکانات اما ایمانی راسخ به خدا

زمانی که رژیم بعث عراق به خاک اهورایی ایران یورش برد و نخستین توپخانه این رژیم به دستان ناپاک صدام‌حسین معدوم آتش گشود، شاید کمتر کسی تصور این را داشت که ایران که همچنان در حال سر و سامان دادن به اوضاع داخلی خود پس از استقرار جمهوری اسلامی بود بتواند بدون داشتن کوچکترین تجربه نظامی و در اختیار داشتن حداقل تسلیحات جنگی این چنین غیورمندانه در برابر آماج حملات دشمن ایستادگی کند.
نمونه بارز این مقاومت، ایستادگی نیروهای مردمی خرمشهر بود که با وجود آنکه عراق اعلام کرده بود ظرف چند ساعت این شهر را به تسخیر خود درخواهد آورد، سقوط این شهر در پی مقاومت جوانمردانه مردم 35 روز به طول انجامید و در نهایت این شهر در 4 آبان 59 به تصرف کامل دشمن تا بن دندان مسلح درآمد.
رژیم عراق خرمشهر را از آن جهت به اشغال خود درآورد و از این اشغال سر از پای نمی‌شناخت که در واقع آن را آخرین و مهمترین برگ برنده خود برای وادار ساختن ایران به منظور شرکت در مذاکرات به اصطلاح صلح تلقی می‌کرد و لذا آزادسازی این شهر برای جمهوری اسلامی ایران بسیار حیاتی بود؛ چرا که این عمل می‌توانست سمبل اراده سیاسی ایران بر متجاوز و اثبات برتری نیروی ایمان به خدا، اطاعت از ولایت فقیه و اتحاد نیروهای مسلح و مردم باشد.
از زمان اشغال خرمشهر به دست رژیم بعثی عراق تا آغاز عملیات بیت‌المقدس که از نظر طراحی عملیاتی و اتحاد و انسجام میان نیروهای نظامی ارتش، سپاه و بسیج یکی از بی‌نظیرترین عملیات‌های دفاع مقدس محسوب می‌شود، تحرکات و اقداماتی برای یورش به دروازه‌های شهر و بازپس‌گیری آن صورت گرفت، ولی به دلیل ناکارآمدی اغلب این عملیات‌ها که بیشتر به بینش و نگرش محدود ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس‌جمهور که آن زمان سمت فرماندهی کل قوا را نیز به عهده داشت و قائل به جنگ کلاسیک بود و عقیده داشت باید زمین بدهیم تا فرصت بگیریم، کاری از پیش نبردند.
سرانجام عملیات بیت‌المقدس در 30 دقیقه بامداد 10 اردیبهشت سال 61 با رمز (بسم الله الرحمن الرحیم، بسم الله القاصم الجبارین، یا علی بن ابیطالب) آغاز شد که ثمره آن را مردم سلحشور ایران روز سوم خرداد 61 مشاهده کردند و پس از 24 روز رزم بی‌امان ساعت 11 چنین روزی، خرمشهر به طور کامل از لوث وجود دشمن پاکسازی شد.
با فتح خرمشهر ورق بازگشت، دشمن بعثی که خود را بسیار قوی‌تر و قدرتمندتر از نیروی نظامی ایران می‌دانست در برابر این شکست که لطمات جبران‌ناپذیری را متحمل شد، دست به دامان بسیاری از سران کشورهای اسلامی زد تا به نوعی با مظلوم‌نمایی چنین وانمود کند که شکست خورده است تا بعد با ترمیم نیروها و تسلیحات نظامی خود رؤیاهای دیگری را که در سر می‌پرواند تحقق بخشد.
اما بد نیست در این بخش که اشاره به لطمات وارده بر رژیم بعث شد این خسارت را از ابعاد مختلف نظامی، سیاسی، اقتصادی و حتی تبلیغاتی نیز مورد بررسی قرار دهیم:
بعد نظامی
آزادسازی بیش از 5 هزار کیلومتر مربع از خاک ایران اسلامی شامل شهرهای خرمشهر، هویزه، پادگان حمید، جاده اهواز خرمشهر و خارج کردن جاده اهواز آبادان و شهرهای اهواز، حمیدیه، سوسنگرد و مناطق اطراف آن از برد توپخانه‌ای دشمن.
بعد سیاسی
بی‌اعتباری و تضعیف سیاسی و نظامی رژیم بعثی عراق در داخل و خارج از این کشور.
بعد اقتصادی
توقف جنگ و خاتمه درگیری، توقف هزینه‌های جنگی، بازگشت و مبادله اسرا و بازگشت و اسکان مهاجرین و آوارگان جنگی، بازسازی و ایجاد دوباره فعالیت‌های کشاورزی و صنعتی.
بعد تبلیغاتی
نشان دادن توانمندی و اقتدار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران همراه با پشتیبانی قاطع مردم در دفاع از سرزمین خویش و مقابله مقتدرانه با هر گونه تعرض و تهاجم دشمنان به این مرز و بوم.
اما عملیات بیت‌المقدس و فتح خرمشهر آثار و پیامدهای زیادی نیز در پی داشت که شگفتی و حیرت‌زدگی محافل و افکار جهانی از قدرت ایمان در ایران، تغییر نگرش و باورهای جهانی نسبت به توانمندی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، تغییر موازنه قدرت در جبهه‌های نبرد و افتادن ابتکار عمل به دست نیروهای ایرانی از جمله آنها بود.
اگر خواسته باشیم مواجهه نیروهای ایرانی با ارتش بعث عراق را در جریان عملیات بیت‌المقدس از نظر برابری نیرو و تجهیزات مورد مقایسه قرار دهیم باید بگوییم که آنچه که ایران از نظر نیرو و ادوات جنگی در اختیار داشت با آنچه که عراق در این مصاف رو در رو کرده بود، قابل مقایسه نیست، اما رزمندگان ایرانی نشان دادند که تنها رمز پیروزی در اختیار داشتن نیرو و تجهیزات نظامی نیست و به تأسی از غزوه بدر که سپاه محمد(ص) در آن 313 نفر بودند، اما سپاه کفر را جمعیتی بالغ بر 3 هزار نفر با انواع و اقسام تجهیزات تشکیل می‌دادند، اما سر آخر سپاه کفر شکست خورد، می‌توان با اتکاء به نیروی ایمان تمام سدها و موانع را از جلوی پا برداشت.
با این فرض مهمترین دلایل پیروزی در عملیات بیت‌المقدس را می‌توان اطاعت از رهبری و ولایت فقیه، حضور یکپارچه مردم در صحنه‌های دفاع مقدس، همکاری و هماهنگی و اتحاد ارتش، سپاه و بسیج، شهامت فرماندهان و اتحاد استراتژی هجوم، روحیه شهادت‌طلبی، ایمان و اتکاء به نصرت الهی و... ذکر کرد.