سال 92 و همزمان با پنجاهمین سالروز قیام تاریخی 15 خرداد 42 مردم ورامین به عنوان خاستگاه و سرآغاز جریان انقلاب اسلامی که 15 سال پس از آن با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی در سال 57 به ثمر نشست، بهانه خوبی بود که از ابزار مغفول مانده فرهنگی و هنری برای بیان ارزشهای نهفته در آن به عنوان یکی از پرشورترین قیامهای مردمی حسن استفاده به عمل آید و ایده برگزاری یادوارهای به این منظور را نیز هنرمندان شهرستان ورامین طرح کردند.
انجمن هنرهای نمایشی شهرستان ورامین مبدع برگزاری چنین یادوارهای بود که البته به دلیل ماهیت مردمی این قیام و جایگاه رفیعی که دارد و به همین دلیل از آن به یومالله در تاریخ انقلاب اسلامی یاد میشود، برگزاری این یادواره در نخست، تنها متمرکز بر تئاتر خیابانی به عنوان مظهر مردمیترین گونه تئاتری شد.
آثار به نمایش درآمده در نخستین یادواره فرهنگی و هنری «طلوع خرداد» ظرفیتهای فرهنگی و هنری آن را بیش از پیش مشهود ساخت و مسئولان را مجاب کرد تا نگرشی متفاوت نسبت به تداوم این یادواره در سالهای آینده داشته باشند.
برگزاری اختتامیه نخستین دوره یادواره در تالار وحدت، تجلیل از خانواده شهدای انقلاب اسلامی و قیام 15 خرداد، این رویداد هنری را تبدیل به یکی از مردمیترین جریانهای موجود در زمینه پرداختن به هنر انقلابی و اسلامی کرد که البته با توجه به کیفیت نسبتاً بالای آثار نمایشی این یادواره و اینکه نمایشگران خیابانی حاضر در آن تلاش کردند تا نگاهی متفاوت به وقایع پیرامون قیام 15 خرداد داشته باشند ظرفیت متفاوتی را ایجاد کرده بود و توجه به این نکته که موضوع 15 خرداد را که تا پیش از آن تنها در قالب وقایعنگاری شفاهی و مکتوب در حال پیگیری بود را در قالبهای گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرار دهند.
بخش نمایشی دومین یادواره در همانگونه خیابانی آن باقی ماند
ایجاد چنین ظرفیتی در زمینه پرداخت فرهنگی و هنری به ماجرای 15 خرداد موجب شد تا با روی کار آمدن مدیریت جدید در ارشاد استان تهران همزمان با آغاز به کار دولت تدبیر و امید، پرداختن به یادواره فرهنگی و هنری «طلوع خرداد» حداقل در بعد کمی در طیف گستردهای از رشتههای فرهنگی و هنری مورد توجه قرار گیرد که البته با توجه به وسعت و تنوع رشتههای موجود در آن نیاز به نگاهی کارشناسی و تخصصی به آن احساس شد که بتواند بخشهای تجسمی، ادبی و نمایشی موجود در آن را به نحو شایستهای مدیریت کند.
پرداختن به هنرهایی در بخش تجسمی دومین یادواره فرهنگی و هنری «طلوع خرداد» همچون نقاشی، تصویرسازی و پوستر و همچنین در بخش ادبی توجه به شعر کلاسیک و نیمایی به موضوع 15 خرداد، ظرفیتهای مغفول مانده دیگری را نیز در حوزه هنر انقلاب اسلامی مورد بازشناسایی قرار داد، اما همچنان با توجه به فراهم نبودن زیرساختهای موجود در شهرستانهای پیشوا، قرچک و ورامین، بخش نمایشی دومین یادواره در همانگونه خیابانی آن باقی ماند که البته این بخش از دومین یادواره به نسبت دور نخست آن از نگاه علمیتر و کارشناسیتری به ویژه در مرحله نظارت و داوری آثار برخوردار بود که منجر به تولید و اجرای آثاری فنی و هنری در سایه مشاورت گروههای نمایشی با کارشناسان تئاتر شد.
و اما سومین یادواره فرهنگی و هنری «طلوع خرداد» در حجم گستردهتری از بخشهای خود از روز گذشته کار خود را به شکل همزمان در سه شهرستان ورامین، قرچک و پیشوا آغاز کرده است که هر یک از این شهرستانها متولی برگزاری بخشی از آن هستند که با نظارت دبیرخانه مرکزی یادواره مستقر در ورامین، به کار خود تا 25 خرداد ادامه خواهند داد.
لزوم مشارکت سایر نهادهای انقلابی و فرهنگی
سومین یادواره فرهنگی و هنری «طلوع خرداد» علاوه بر تأکید بر حفظ بخشهایی که در دو یادواره آن را تجربه کرده است، ظرفیتهای جدید فرهنگی و هنری را نیز بر پیکره خود اضافه کرده که صدالبته نگاه عمیق و کارشناسانهتری را با توجه به حساسیت موضوع طلب میکند؛ اضافه شدن بخشهایی همچون فیلم و عکس به این یادواره علاوه بر خلاقیتی که باید برگزارکنندگان آن به خرج دهند تا این یادواره را به ورطه تکرار نیندازد و بتوان میان آن با سایر رویدادهای مشابه تفاوتی را قائل شد، مشارکت سایر نهادهای انقلابی و فرهنگی را نیز لازم دارد.
درست است که یادواره فرهنگی و هنری «طلوع خرداد» به شایستگی در شهرستانهای خاستگاه قیام 15 خرداد برگزار میشود، اما نباید به آن نگاهی محلی و بومی داشت، «طلوع خرداد» یک یادواره ملی است و باید همه دستگاههای فرهنگی و هنری خود را نسبت به باروری و شکوفایی هر چه بیشتر آن در ادوار آینده مسئول بدانند و نه اینکه همچون جشنواره تئاتر «فتح خرمشهر» که ابتدا عنوانی بینالمللی برای خود داشت و بعد تا سطح جشنواره ملی تنزل کرد و در حال حاضر به دلیل کمتوجهی میرود که تبدیل به جشنوارهای منطقهای و محلی شود، شاهد به حاشیه رانده شدن این ظرفیت ناب فرهنگی و هنری با موضوع انقلابی و ارزشی باشیم.