صحنه یمن امروز، با بوسنی دیروز تفاوتی ندارد/ «حیدری» اهل عمل بود
گروه ادب: مراسم رونمایی از کتاب «ر» با حضور شخصیت‌های لشکری و فرهنگی و با حضور خانواده شهید رسول حیدری در فرهنگسرای سرو برگزار شد. در این مراسم از یمن امروز به عنوان بوسنی دیروز یاد شد که در مظلومیت به سر می‌برد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، به نقل از روابط عمومی فرهنگسرای سرو، در ابتدای مراسم رونمایی از کتاب «ر» خاطرات شهید رسول حیدری که سه‌شنبه، 19 خرداد برگزار شد، علیرضا کمره‌ای؛ محقق، پژوهشگر و نظریه‌پرداز انقلاب اسلامی با بیان اینکه اردیبهشت سال 59 به همراه گروهی از دانشجویان جمع شدیم و به سپاه ملایر رفتیم و خاطرات به یاد ماندنی دارم از روزی که وارد مجموعه کم حجم سپاه در ملایر شدیم، ادامه داد: ماندن من در آن شهر حدود یک سال طول کشید و آشنایی من با شهید رسول حیدری هم در همان دوران به وقوع پیوست. چیزی که در ذهن من از ایشان مجسم شده و باقی مانده است چهره نجیب، متین، خواستنی، سپید و زیبا بود و حتی یادم هست که موی او به بوری می‌زد و میان قامت بود.
کمره‌ای در جنب و جوش بودن را از دیگر صفات شهید رسول حیدری عنوان کرد و گفت: از او خیلی سر و صدایی نمی‌دیدم. خیلی اهل گفت‌وگو نبود و بیشتر اهل عمل بود. البته طبیعی بود که حیدری خیلی اهل سخن نباشد، چرا که در مجموعه اطلاعات سپاه فعالیت می‌کرد. یکی دیگر از چیزهایی که از رسول حیدری به خاطرم هست آن لبخند همیشگی و ملیح چهره‌اش بود.
این نویسنده و پژوهشگر درباره کتاب «ر» نیز افزود: این کتاب یک زندگی‌نامه‌نوشت روایی مستند مصور است. مستند به این دلیل است که کار مطالعاتی و پژوهشی سنگین در این اثر صورت پیدا کرده و حدود 60 ساعت مصاحبه گرفته شده است. هم چنین گذارمایی به این دلیل گفته شد که چیزی که در متن این کتاب شکل گرفته تفصیلی نیست، بلکه گذر و نظری بر زندگی این شهید است و بسیاری از جاها به اشاراتی مختصر بسنده کرده و گذشته‌اند. اگر بنا بود براساس پژوهش سنگین اولیه، کتابی نوشته می‌شد که با قواعد زندگی‌نامه‌نویسی دقیق تمام موارد در آن آورده می‌شد، این اثر هجمی سه چندان پیدا می‌کرد. منتهی اهل کتاب می‌دانند که روزگار ایجاز است و به همین دلیل یکی از کارهایی که درست و دقیق انجام دادند رعایت هجمی است که بشود اثر را خواند.
وی اظهار کرد: اگر قرار باشد درباره دیگر شهدای ملایر و حتی تیپ کربلای این شهر کتابی به نگارش در بیاید، اطلاعات گردآوری شده برای تولید کتاب «ر» می‌تواند بسیار مفید باشد. از قاضی و برادران برای تحقیق پیرامون این اثر باید تشکر کرد.
کمره‌ای همچنین با تاکید بر این که کتاب «ر» اولین نام یک اثر در حوزه تاریخ شفاهی دفاع مقدس به لحاظ کوتاهی عنوان است، اظهار کرد: در انتخاب این نام ذکاوت هنرمندانه نویسنده نهفته است. این نام از امضای رسول حیدری در نامه‌هایش که تنها حرف «ر» را می‌نوشت گرفته شده است.
وی با اشاره به این که این کتاب «ر» شروع بسیار ساده، سر راست و صمیمانه‌ای دارد، عنوان کرد: گویی کتاب با خواننده سخن می‌گوید. با خواننده و مخاطب سخن کردن شرط است، نه برای مخاطب و این شروع بسیار خوبی است. نثر ساده و بی تکلف بسیار مهم است. زبانی که اوایل جنگ تحمیلی برای خاطره‌نویسی رایج بود، اندک اندک تغییر کرده است و اکنون می‌بینیم که کتابی همچون «ر» با زبانی ساده و روان زندگی‌نامه یک شهید را روایت می‌کند.
این نویسنده تاریخ شفاهی دفاع مقدس گفت: کتاب «ر» سه بخش اساسی دارد، فصل نخست تولد حیدری است، بخش دوم دوران دفاع مقدس و بخش سوم رفتن رسول حیدری به بوسنی و شهادت اوست. در فصل اول برادران با روایت خطی پیش نرفته است و این گونه نگارش زندگی‌نامه درست هم هست. در مجموع فصل اول محیطی که رسول حیدری در آن رشد پیدا کرده را معرفی می‌کند و از این حیث سرشار از داده‌های تربیتی است.
وی تصریح کرد: همچنین این کتاب از جمله کتاب‌هایی است که در آن می‌شود نقش زنان مردان جنگ را دید. جنگ حادثه‌هایی دارد که جلوی دوربین دیده می‌شود، اما پشت جبهه‌ها نیز مسائلی وجود دارد، همچون انتظارها، دلتنگی‌ها، پشتیبانی‌ها، گریه‌ها، وداع‌ها و ... خیلی مهم است و در این کتاب دیده شده.
کتاب «ر» نقطه وصل دفاع مقدس ایران با دفاع مقدسی دیگر است
در بخش دیگری از این مراسم سردار محمدباقر ذوالقدر از فرماندهان عالی‌رتبه سابق سپاه و از همرزمان و دوستان شهید رسول حیدری گفت: ضمن درود بر روح بلند این شهید بزرگوار و خانواده گرانقدر ایشان که پایمردی و صبر کردند باید بگویم، بی گمان این کتاب یکی از آثار ماندگار حماسه دفاع مقدس خواهد بود، ویژگی این اثر به دلیل صاحب اثر (شهید حیدری)، در واقع پیوند دفاع مقدس ما، با یک دفاع دیگر در سرزمین دورتر هم چون بوسنی هرزگوین است. شاید کمتر اثری با این جامعیت وجود داشته باشد. کتاب در واقع نقطه وصل دفاع مقدس ما با دفاع مقدس ملت دیگر است.
وی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری درباره شهید رسول حیدری، اظهار کرد: معظم‌له می‌فرمودند که بارها گفته‌ام میدان بوسنی جنگ اسلام و کفر تنها نیست، بلکه از آن بالاتر است و دروازه ورود به غرب و اروپاست. آنجا مسئله‌اش بالاتر از جنگ ایران و عراق است و اگر کسی برود آنجا و محیط امن خانواده را رها کند، مقامش خیلی بالاتر است.
سردار ذوالقدر افزود: جنگ بوسنی که حقیقتاً آن را هم باید دفاع مقدس نام نهاد، دروازه ورود اسلام به اروپا بود. حقیقتی را در طول سال‌های بعد از انقلاب اسلامی تجربه کردیم که امروز به مراحل رشد و شکوفایی خود رسیده و آن هم بحث بیداری اسلامی است. بیداری اسلامی یک حقیت انکارناپذیر است. برای بیداری اسلامی سه موج را تصور می‌کنیم. موج اول بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دست آمد؛ ملت‌های دیگر شروع کردند به جست و جو و پرس و جو از انقلاب اسلامی ایران. موج دوم نیز پس از دفاع مقدس و موفقیت در این دفاع رخ داد و ملت‌های مسلمان به دفاع در مقابل استکبار تشویق شدند. بعد از جنگ نیز موج سوم واقع شد.
شهید حیدری پیام‌آور بیداری اسلامی بود
وی همچنین گفت: شهید رسول حیدری یکی از پیام‌آوران بیداری اسلامی و انتقال اندیشه بیداری اسلامی به اروپا بود. ( البته این گونه افراد کم‌شمار بودند، چرا که ایران نیروی نظامی به بوسنی اعزام نکرد و عناصر محدودی برای انتقال تجربیات بودند). تاثیر حیدری بیشتر در حوزه انتقال مفاهیم و فرهنگ جهاد، ایثار و مقاومت و شهادت به مردم بوسنی بود. کسانی که با شهید حیدری مأنوس بودند در بوسنی از این تاثیر ایشان سخن می‌گویند. البته خیلی پیش‌تر از این تصور می‌کردیم شهید حیدری به آرزوی شهادت برسد. ایشان از تابستان سال 66 جزء ارکان قرارگاه رمضان بود و ایشان معمولاً در عمق خاک عراق بودند.
جرم بزرگ مردم بوسنی، مسلمانی بود
همچنین سردار احمد وحیدی، وزیر سابق دفاع و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر این که شهیدان برای ما گفتنی‌های بسیاری دارند، عنوان کرد: بسیار درس‌ها هست که باید از آنها یاد بگیریم. حاج رسول را بهتر می‌توان شناخت، در صورتی که صحنه‌ای که در آن کار می‌کرد را بشناسیم و آن صحنه را زمانی می‌توان شناخت که ببینیم رقم زنندگان آن صحنه‌ها چه کسانی بوده‌اند.
وی ادامه داد: صحنه بوسنی، صحنه عجیبی است و یک تراژدی بزرگ انسانی است. نمایش جبهه‌های مختلف است، در یک طرف همین تعبیری که اخیراً هم رهبر معظم انقلاب در فرمایشات‌شان آن را جاهلیت مدرن عنوان کردند خود را نشان داد. مردم مسلمان صرفاً به خاطر این که خودشان سرنوشت خودشان را تعیین کنند، تصمیم گرفتند از خودشان رئیس جمهور داشته باشند. گفتند می‌خواهیم خودمان باشیم و دیگر زیر سیطره صرب‌ها نباشیم. جرم بزرگ آنها این بود که مسلمان بودند. در جلوی چشم غرب در ظاهر طالب حقوق بشر و در واقع ضد حقوق بشر، مردم تکه پاره شدند. در مقابل چشم کسانی که به اصطلاح سازمان ملل بودند و آمده بودند از آنها حمایت کنند، قتل عام شدند. در تمام طول دفاع بوسنی در مقابل صرب‌ها، غرب اجازه نداد یک سلاح به مردم مظلوم بوسنی برسد.
وحیدی همچنین گفت: زمانی که مردم بوسنی با کمک انقلاب اسلامی ایران و شهیدانی همچون رسول حیدری به نقطه‌ای رسید که اوضاع را عوض کرد و شرایط عوض شد، آمریکا و غرب از موضع انفعال خارج شدند و زمانی که دور جنگ بوسنی به دست مسلمان‌ها افتاد، با فشار و زور آمریکا و کشورهای اروپا، قرارداد دیتون درست کردند و گفتند که همه باید همین قرارداد را بپذیرید. همین کاری که امروز درباره داعش انجام می‌دهند، آنها را خوب حمایت کردند و هیچ کاری با آنها نداشتند. زمانی که جمهوری اسلامی به دفاع از عراق به آنجا رفت و معلوم شد که داعشی‌ها دیگر نمی‌توانند جلوتر بروند، به خاطر جلوگیری از این پیروزی وارد صحنه شدند.
وزیر سابق دفاع کشور درباره نقش افرادی همچون شهید رسول حیدری نیز اظهار کرد: در اوج مظلومیت، ناامیدی و سرگردانی و حیرانی مردم بوسنی، که به معنای واقعی هیچ کس را نداشتند، سرداران جبهه اسلام و سربازان امام (ره) در آن صحنه حاضر شدند و همراه خود، حیات، نشاط، جهاد و اعتماد به نفس آوردند. وگرنه دلیلی نداشت که روستایی‌ها با آن همه فشار صرب‌ها، کراوات‌ها و غربی‌ها بتوانند در موضع برتر قرار بگیرند. با رشادت‌های امثال شهید حیدری که امروز جمع شده‌ایم از آنها بیاموزیم و به خود ببالیم بوسنی موفق به پیروزی شد. صحنه یمن امروز نیز با بوسنی دیروز خیلی فرقی نمی‌کند، چه نامش آل سعود باشد و چه صرب باشد. بین آل سعود با غرب جنایتکار تفاوتی وجود ندارد.
نسل‌های آینده باید تاریخ را بدون واسطه بخوانند
مجتبی شاه‌مرادی، مدیر نشر آرما نیز در سخنان کوتاهی با تاکید بر این که باید زندگی‌نامه‌های شهیدان و ایثارگران کشورمان به نگارش دربیاید، اظهار کرد: نسل‌های آینده ما نیاز دارند که این تاریخ را بدانند و بدون واسطه از آن مطلع باشند.
وی افزود: کتاب «ر» روایت مردی از دفاع مقدس و پایداری است و شاید نسبت به روایت‌های رسمی و دولتی متفاوت باشد و علاقه‌مند هستم بتوانم باز هم از این دست آثار را در نشر آرما منتشر کنم.
شاه‌مرادی همچنین از فرهنگسرای سرو به دلیل برگزاری مراسم رونمایی این اثر تشکر کرد و گفت: کار فرهنگی در کشورمان هم چون دو امدادی است و دوستان‌مان در فرهنگسرای سرو نیز به خوبی به این موضوع آگاه بودند و ما را در برگزاری این مراسم یاری کردند.
اسلام واقعی تنها در ایران زنده است
در ادامه صباح لدین شاریت از اهالی مسلمان بوسنی و هرزگوین با اشاره به این که از انتقال جنازه شهید رسول از بوسنی به ایران فیلمبرداری کرده است، اظهار کرد: از آغاز جنگ بوسنی که در آن جانباز شدم، چیزهای بسیاری بر روی من تاثیر گذاشت. چند بار فرصت کردم که شهید حیدری را ملاقات کنم. آنها در جنگ به ما کمک کردند، اما چیزی که جاودانه مانده، این است که ما را به راه انسانیت برگردانند.
وی عنوان کرد: صدور انقلاب اسلامی به هر نحو ممکن باید عملی شود. ایران تنها کشوری است که امروزه بعد واقعی اسلام در آن زنده است و به هر صورت که می‌تواند باید این فرهنگ را در کل جهان ترویج کند.
رسول حیدری مردی از جنس مردم بود
مجید جاودانی از همرزمان و همراهان شهید رسول حیدری در بوسنی هرزگوین نیز با بیان این که شهید حیدری به کار خود مشرف و آگاه بود، گفت: در عین حال، او مردی از جنس مردم بود. بسیار دوستانه، صمیمانه و متواضعانه رفتار می‌کرد.
وی افزود: شهید رسول شهادت را در آغوش گرفت. همه وامدار این شهیدان هستیم و خواهش داریم این کتاب‌ها در قفسه‌ها نماند و به یک جلسه رونمایی مختوم نشود. امروز هم در کل دنیا شهید رسول داریم و هر روز صدور انسانیت تکرار می‌شود و این را باید در مدارس و در بین خانواده‌ها تبیین و تشریح کنیم.
در این مراسم همچنین مریم برادران، نویسنده کتاب «ر» بخشی از این اثر را برای حضار خواند. در پایان مراسم با حضور خانواده شهید رسول حیدری و مسئولان لشکری و کشوری و فرهنگی از کتاب «ر» رونمایی شد.
از نکات قابل توجه دیگر این مراسم، برپایی نمایشگاه عکسی در حاشیه آن بود که به تصاویر گرفته شده توسط احمد حمزه‌ای از زندگی و مبارزات این شهید و جنگ بوسنی اختصاص داشت.
