به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، هر ساله در نمایشگاه قرآن یکی از بخشهای اصلی و پرمخاطب، قسمت هنری نمایشگاه بود. اتفاقی که در دو سال اخیر تا حدودی از شدت مخاطبان آن کاسته شده است. دلیل این مسئله را نیز میتوان به چند صورت توضیح داد. ابتدا اینکه بخش هنری نمایشگاه در یک مکان خاص و مشخص نیست که بیننده به محض ورود به آن با همه کارهای قرآنی نمایشگاه رو به رو شود. به همین دلیل در خارج از باغ کتاب با بخش کارگاهی و در طبقه دوم باغ کتاب هم، بخش نمایشگاهی وجود دارد. همین مسئله سبب میشود که تماشاگر عادی نمایشگاه یا از برپایی بخش نمایشگاهی بیاطلاع باشد یا اینکه حوصله بازدید از دو بخش را نداشته باشد.
البته باید توجه داشت که در کنار پراکندگی که در بخش هنر نمایشگاه بیستوسوم وجود دارد باید به این امر معترف بود که شکل نمایش کارهای هنری ظاهری حرفهایتر به خود گرفته است. در ضمن شرایطی که برای بازیدکنندگان به وجود آمده در مقایسه با سالهای قبل آسایش و راحتی بیشتری دارد به ویژه اینکه نحوه نورپردازی آثار در نمایشگاه، زیبایی کارها را دو چندان کرده است.
نمایش آثار نوین در بخش هنری نمایشگاه
محور بحث ما در این حوزه (بخش هنری نمایشگاه) به دو حیطه اختصاص دارد. ابتدا بخش خوشنویسی نمایشگاه که در آن آثاری از هنرمندان قرآنی به نمایش درآمده است. نستعلیق، شکسته نستعلیق، نسخ، ثلث، کوفی و معلی خطهایی هستند که در این نمایشگاه به معرض دید گذاشته شدهاند؛ کارهایی که در هر یک جملات و کلمات قرآنی به زیبایی نگارش شدهاند، البته زیبایی این آثار تنها به شکل ظاهری آن خلاصه نمیشد، بلکه مشخص بود کارهای نوینی در معرض دید قرار گرفتهاند؛ برخلاف چند سال پیش که تنها یکسری آثار هر ساله روی دیوار مصلای امام خمینی(ره) میرفت.
درباره بخش هنری نمایشگاه گفتوگویی با منیژه رجبزاده، کارشناس هنری این قسمت انجام دادیم. این هنرمند قرآنی اظهار کرد: من سالهاست که در عرصه هنر قرآنی فعال هستم و این حوزه را با تمام وجود دوست دارم. خوشنویسی هنری بوده که همیشه آن را دوست داشته و با جدیت پیگیری کردهام و جوایز مختلفی نیز در این حوزه به دست آوردهام، اما درباره بخش نمایشگاهی باید بگویم که سعی شده در این دوره آثار هنری با شکیلترین وجه ممکن به نمایش درآیند، زیرا اعتقاد داریم شکل نمایش آثار نیمی از راه موفقیت نمایشگاههای هنری است.
وی افزود: درباره بخش خوشنویسی نمایشگاه باید بگویم که آثار حاضر، کارهایی هنرمندانی است که به هنر قرآنی علاقهمند هستند و بدون اینکه به آنها سفارشی داده شود کار قرآنی میکنند. امسال ما از اساتید برجسته خوشنویسی کاری در بخش نمایشگاهی نداریم، زیرا قرار است که بزرگان خوشنویسی در حوزه داوری حضور داشته باشند.
استفاده از هنر غربی در تولیدات قرآنی
این هنرمند قرآنی گفت: هنر قرآنی نیازمند حمایت است، اما بخش عمدهای از موفقیت نیز در گرو تصمیمگیریهای مدیرانی است که در هنر فعال هستند. در نمایشگاه قرآن امسال علی ثابت، دبیر بخش هنری نمایشگاه است؛ فردی که سابقه چند بار مدیریت بخش هنری را داشته و به کارش آشنایی کامل دارد، برای همین امیدوارم در سالهای بعد شاهد موفقیت بخش هنری باشیم.
آثار دیگری هم در بخش نمایشگاهی دیده میشد؛ آنجایی که در آن نقاشی خط، هنر حجم و هنرهای معاصر به نمایش درآمده بود. زیبایی این قسمت در تازه بودن کارهایش بود که برای بینندگان حرفهای هنرهای تجسمی نیز جذابیت خاص خود را داشت. به ویژه کارهای حجم و نقاشی خط که هر کدام برداشتی زیبا از موضوعات قرآنی داشتند. این کارها نشان میدادند که هنر ایرانی تا چه حد میتواند در خدمت مفاهیم قرآنی باشد.
مطلب دیگری که در این بحث باید به آن توجه داشت این است که غربی بودن یک هنر و اینکه ریشه آن از غرب آمده است دلیلی نیست که ما نتوانیم از آن در جهت اشاعه مضامین قرآنی بهره ببریم. آیا سینما یک هنر زاده غرب نیست؟ مسلماً جواب آری است، ولی میبینیم که چگونه این هنر در کشور ما در خدمت برخی فیلمها قرار گرفته تا روایتگر قصص قرآنی باشد. این اتفاق در هنرهای معاصر نیز میتواند رخ دهد که در این بخش به نوعی به نمایش در آمده است.
پیامرسانی آثار هنری در حوزه اخلاقیات
محسن انجمشعاع، مسئول این بخش از نمایشگاه درباره ویژگی هنر قرآنی چنین توضیح داد: عظمت هنر قرآنی به اندازه یک اقیانوس است. برای همین نمیتوان آن را در یک تعریف به خصوص خلاصه کرد، اما همین اندازه باید گفت که هر اثر هنری که بتواند به نوعی پیامرسان اخلاقیات انسانی و اخلاقی باشد میتواند به عنوان کاری دینی و قرآنی محسوب شود، البته کارهایی نیز وجود دارند که به طور مستقیم به موضوعات قرآنی میپردازند که در جای خود شایسته تقدیر هستند.
وی درباره نمایشگاه بیستوسوم گفت: در این دوره شاهد نگاهی حرفهای به هنر قرآنی هستیم. برای همین بسیاری از کارهایی که در این نمایشگاه در معرض دید قرار گرفته با دقت خاص انتخاب شده تا تازگی آن بتواند تماشاگر را مجذوب خود کند. اتفاقی که اگر رخ دهد هم بر رونق نمایشگاه خواهد افزود، هم اینکه ضامن تربیت نیروی متعهد در حوزه کارهای قرآنی خواهیم بود.
در انتهای این گزارش باید این نکته را متذکر شد که برگزاری نمایشگاه با کیفیت بالای هنری امری پسندیده است، اما پسندیدهتر آن است که مردم از آن بازدید کنند. برای همین بهتر بود با ابزارهای مختلف تبلیغاتی قدمهای موثری برای رسیدن به این خواسته (استقبال خوب مردم) برداشته میشد.