حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی، رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در گفتوگو با کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا در ارتباط با برکات ماه مبارک رمضان اظهار کرد: ماه مبارک رمضان ماهی برای تاثیرگذاری بر انسان در بستر فرصتهای زمانی است. یکی از ویژگیهای آن این است که هم عامل تحول در انسان در جهت تکامل است و هم مسیری گسترده پیش روی انسان است تا بعد از این ماه، فرصتهایی برای تعالی در مسیر الهی بیابد.
وی با بیان اینکه نقطه اوج ماه مبارک رمضان لیلة القدر است، اظهار کرد: لیالی القدر به نام قدر معروف است به این جهت که شبی برای تقریر و رقم زدن سرنوشت است. رقم زدن سرنوشت در لیالی قدر نیز بعد از ماه رمضان انعکاس مییابد. چه سرنوست اخروی باشد که انسان بر اساس موهبت لیالی قدر و نعمات حاصل از آن شب از عذاب الهی دور میشود و در مسیر رضوان الهی قرار میگیرد و چه سرنوشت مادی و دنیوی انسان که برآورده شدن حاجات و شکلگیری اوضاع کلان برای یک فرد یا یک جامعه است.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه ماه مبارک رمضان اصولا دارای تاثیرگذاری عمیقی در ایام بعدی سال است، تصریح کرد: جای سوال اینجاست که تاثیرگذاری در ماههای آتی چگونه قابل انجام است؟ این مسئله نیاز به توجه دارد. طبیعتا انسان باید بعد از ماه رمضان نیز تجربههای حاصل شده در این ماه مبارک را ادامه دهد و به پیش ببرد؛ برای مثال اگر در ماه رمضان توفیق عبادت و مناجات را پیدا کرده این گونه نباشد که با انتهای این ماه مبارک عبادات و مناجات را یکسره کنار بگذارد بلکه میبایست به آن ادامه دهد.
انتقال تجربههای مبارک این ماه به ماههای دیگر
وی افزود: اگر در ماه رمضان احساس مغفرت به شخصی دست داده است، حتی اگر حسن ظنی به بخشیده شدن از جانب پروردگار به او دست داد، بعد از ماه رمضان مراقبت کند که گناهی از وی سر نزند و این مغفرت پابرجا و باقی بماند. اگر در ماه رمضان تجربه عمیقتری به مسائل انسانی و عاطفی نسبت به محرومان جامعه به او دست داد با اتمام ماه مبارک دست از اطعام و توجه به آنها برندارد و به نیکوکاری خود ادامه دهد.
این پژوهشگر دینی با بیان اینکه ماه مبارک رمضان اصالتا برای تاثیرگذاری بر زندگی انسان در تمام طول سال است، عنوان کرد: این مسئله شرطی دارد و آن اینکه انسان تجربههای حاصل در این ماه را بعد از آن مورد توجه جدی و مکرر خود قرار دارد. اگر چنین توجهی صورت نگیرد تاثیر این ماه پربرکت بعد از پایان آن به حداقل میرسد و یا حتی از بین میرود.
رمضان؛ فرصت تحولبخشی جامع
حجتالاسلام مبلغی ماه رمضان را فرصتی برای تحول انسان دانست و گفت: ماه رمضان واجد فرصتهای تحولبخش جامعی است که این فرصتها هم در ایجاد احساس انسانیت و هم در ایجاد ارتباط با خداوند و توجه به آخرت و هم در دور شدن از گناه و تجربههای جامع اخلاقی انسانی و اخروی است. میبایست کوشش کنیم این نعمات و تجربیات را از دست ندهیم. بدون کوشش طبیعتا تمام برکات ماه مبارک را به هدر خواهیم داد.
وی در ادامه تاکید کرد: بخشندگی خداوند به عنوان یک فرصت همیشه در اختیار انسان است و در برخی ایام این بخشندگی بیشتر است و بهانههای بهتری در درگاه الهی دارد و عید فطر نیز عیدی است که رحمتهای الهی به صورت جمعی بر انسانها می بارد.
عید فطر؛ بازتاب برکات ماه رمضان و انعکاس تحولات
رئیس مرکز تحقیقات مذاهب اسلامی با اشاره به برکات عید فطر اظهار کرد: عید فطر دو موهبت در خود دارد یکی آنکه بازتابدهنده برکات و نعمات حاصل در ماه رمضان و جلوگاه انعکاس تحولات در این ماه است؛ بر این اساس انسانی که عید فطر را درک کند انسانی با نشاط و با معنویت و با اراده و جدی است و از این نظر نقش آیینهای را دارد که در آن زیباییها و برکات ماه رمضان انعکاس پیدا کرده است.
وی اضافه کرد: کارکرد دیگر عید فطر خود این روز عزیز است. خود عید فطر نیز یک فرصت الهی و روزی برای توجه انسان به خداوند و تحول ناشی از این توجه که در واقع تمام کارکردهایی که در طول ماه رمضان برای انسان مهیا بود در این عید نیز برای انسان فراهم است. برای مثال انسان میتواند در عید فطر از خداوند طلب بخشش کند و بخشیده شود.
مؤلفههای اجتماعی در عید فطر
حجتالاسلام مبلغی با اشاره به فوائد اجتماعی عید فطر تصریح کرد: بجز فوائد فردی میان انسان و خداوند یک سری فوائد اجتماعی در عید فطر وجود دارد؛ از قبیل اینکه انسان در این عید میتواند شادابی اجتماعی اسلامی را داشته باشد و بودن در میان اجتماع را تجربه کند. طبیعتا اینها هنگامی است که ما به ماه رمضان و عید فطر به چشم یک آداب دینی کلیشهای نگاه نکنیم و به ذخایر موجود در این موهبت الهی و مؤلفههای اجتماعی آن توجه داشته باشیم.
وی با تاکید بر اینکه آداب عید فطر در صحنه اجتماع نیز رعایت شود، گفت: آداب عید آداب مفصلی است؛ مانند لباس نو پوشیدن، تبریک گفتن، در اجتماعات شرکت کردن، اطعام کردن و بهخصوص در نماز عید فطر شرکت کردن؛ بنابراین عید فطر به عنوان معدن پر از گوهری است که میتوان با رعایت آداب آن و پاکسازی فردی و اجتماعی خود از این عید استفادههای کلان و جامعی ببرند.