فریدون نجفی، مستندساز کشورمان در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با بیان اینکه سینمای مستند هیچ گاه به عنوان بخش مهمی از هنر هفتم جدی گرفته نمیشود، اظهار کرد: مستندسازی در کشور ما قدمتی طولانی دارد، به ویژه آثاری که در آنها موضوعات دینی محور و اصل بودهاند. برای نمونه تصویری که از عزاداریهای امام حسین(ع) موجود است نشان میدهد که این دست آثار چه قدمتی دارند، اما متاسفانه این سابقه سبب نشده که این مستندسازی رشد چشمگیری داشته باشد.
وی افزود: این توقع که مستند بتواند همانند سینمای داستانی در جذب تماشاگر موفق باشد مسلماً خواستهای نامعقول است، اما حداقل باید شرایطی را فراهم آورد که امکان نمایش تولیدات مستند در سینمای کشورمان فراهم باشد. خواستهای که عملاً اجرایی نمیشود و ما تنها فیلمهای مستند را در جشنوارههای سینمایی میبینیم. این اتفاق در جای خود پسندیده است، اما تا زمانیکه امکان نمایش برای آحاد مردم فراهم نباشد، مستندسازی هیچ گاه به سرانجام نخواهد رسید.
نجفی متذکر شد: البته هزینه کردن به روی سینمای مستند کمی زمانبر است. منظورم این است که اگر میخواهیم فرهنگ مستند دیدن را برای مردم فراگیر کنیم، ابتدا باید به روی آن سرمایهگذاری کنیم. از این طریق که چند سالن را در نظر بگیریم تا با قیمت مناسب یا رایگان فیلمهای مستند را در پردیسهای سینمایی که محیطی فرهنگی دارند به نمایش درآورند. این اقدام در طولانیمدت مخاطبی را پرورش خواهد داد که دوستدار سینمای مستند است.
این فیلمساز در بخش دیگری از سخنان خود درباره مستندهای دینی نیز چنین توضیح داد: تصور رایج در این حوزه آن است که کارهایی که در آن مناسک و اماکن متبرکه تصویر میشود، تنها کارهای دینی هستند، در صورتی که این شکل از کار، نوعی برداشت سطحی از این موضوع وسیع است. کارهای زیادی در حوزههای مختلف وجود دارد که میتواند مستند دینی نام گیرد. برای نمونه یک مستند علمی و پزشکی میتواند برای ما تداعیگر یک اثر فاخر دینی باشد.
وی ادامه داد: این اتفاق میتواند در بخشهای دیگری چون مستندهای اجتماعی نیز روی دهد، یعنی اینکه نشان دهیم. این گفته را این گونه توضیح میدهم. وقتی ما در یک کار اجتماعی نشان میدهیم که یک پدر یا مادر با تلاش خود سعی میکنند روزی حلال را در اختیار فرزندشان قرار دهند، آیا یک کار دینی خلق نشده است؟ یا اینکه در مستندهای اجتماعی به موضوعات فقر یا تبعیض پرداخته میشود، کاری اجتماعی انجام نشده است؟
نجفی در پایان تاکید کرد: بسیاری از مواقع میبینیم که فیلمسازان مستند بعد از مدتی کار در این حوزه جذب سینمای داستانی میشوند؛ دلیل این اتفاق این نیست که به این گونه علاقهمند نیستند یا اینکه به آن نگاهی پلکانی داشتهاند، بلکه به دلیل توجهات کم به این حوزه مجبور میشوند به سینمای داستانی ورود کنند!