همایش بین‌المللی «سیدقاسم انوار» در تربت جام برگزار شد
کانون خبرنگاران نبأ: همایش بین‌المللی سیدقاسم انوار، شاعر و عارف بزرگ قرن هشتم و نهم با حضور اندیشمندان کشورهای ایران، ترکیه، افغانستان، تاجیکستان و شخصیت‌های کشوری و استانی در شهرستان تربت جام برگزار شد.
به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، نماینده مردم شهرستان‌های تربت جام، تایباد، باخرز در مجلس شورای اسلامی در ابتدای این همایش با قرائت بیانه رئیس مجلس شورای اسلامی و رئیس فرهنگستان زبان فارسی به وجود مفاخر و مشاهیر این شهرستان اشاره کرد و گفت: این شهرستان باوجود مفاخری همچون ابولوفای بوزجانی، شیخ احمد جامی ، ابوذر بوزجانی، عبدالرحمن جامی و مشاهیری که همیشه در تاریخ ایران و جهان درخشیده‌اند مؤید پیشینه غنی و فرهنگی این خطه است.
غلامرضا اسدالهی ادامه داد: خراسان از دیر باز به مدد انفاس قدسی حضرت ثامن الحجج(ع) خاستکاه و نقطه ملکوتی ارزنده تعالیم آسمانی اسلام و فرهنگ و تمدن با شکوه ایرانی به شمار آمده است و بسیاری از افتخارات فرهنگ معنوی ما در این سرزمین دیرپا و ارزشمند پدیدار گشته است.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس این همایش‌ها را زمینه‌ساز ترویج عشق و مهربانی، وحدت و نزدیکی قلوب مسلمین دانست و گفت: مفاخر ما متعلق به تمام مردم هستند و هیچ مرز و محدوده‌ای ندارند.
اسدالهی در ادامه پیام حداد عادل در این همایش قرائت کرد؛ در این پیام آمده بود: «در جهان امروز، که برغم همه وعده‌های فراوان که در باب آزادی و برابری و شأن و کرامت انسانها و پیشرفت و رفاه می‌دهند، جهانی آکنده از ظلم و ستم و بی عدالتی و دروغ و خودخواهی است، آموزه های اخلاقی بزرگان فرهنگ ایران اسلامی چراغی است برای یافتن راهی به سوی آرامش،راهی به سوی خدا. عارف ایرانی، سید قاسم انوار یکی از آن بزرگان است.
منتخب مردم منطقه در مجلس افزود : این حرکت فرهنگی و مراسم نکوداشت این شخصیت ارجمند، توسط شهرداری و شورای اسلامی شهر تربت جام و دیگر متولیان این امر را گامی مثبت و مفید می دانم و به سهم خود از همه انان که در این کار بزرگ سهیم بوده اند سپاسگزاری می‌کنم.
وی خاطر نشان کرد: احیاء چنین نکوداشتی هایی نقش بسزایی در اخوت، همدلی منتطقه خواهد داشت.
فرماندار شهرستان تربت جام در ادامه این همایش به شخصیت این عارف اشاره کرد و گفت: قاسم انوار یکی از مشاهیر و مفاخر بزرگ این منطقه و خراسان است که اندیشه این عارف نامی، منادی عشق، مهربانی و سرشار از الگویی مناسب برای وحدت و یکپارچگی است.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسین سبحانی نیا نماینده مردم سبزوار و فیروزه در مجلس شورای اسلامی در یان مراسم به اهمیت معرفی مفاخر و بزرگان تاکید کرد و گفت : شهرستان تربت جام دارای ریشه های فرهنگی زیادی است و باید انان را به همه دنیا بشناسانید.
این عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی چنین همایش هایی را راهی برای شناساندن هویت منطقه ای دانست.
علی رستمی ادامه داد: دل‌بستگی و عشق به اهل‌بیت در میان عرفای نامی ایران و بویژه خراسان و کشورهای تاجیکستان، ازبکستان، افغانستان، هندو پاکستان شناخته‌شده است؛ ضروری است این مفاخر بزرگ را به نسل و اجتماع امروز به‌عنوان سرمایه و میراث فرهنگی و معنوی بشناسانیم.
نماینده عالی دولت در این شهرستان به ضرورت تشکیل دبیرخانه مرکزی بزرگداشت های مفاخر شهرستان اشاره کردو گفت: با تشکیل این دبیرخانه در شهرستان، از یکسری موازی کاریها و اتلاف هزینه ها جلوگیری می شود و بزرگداشتها در قالب های تعریف شده و با اولویت هایی برگزار خواهد شد.
وی افزود :ایجاد بانک اطلاعاتی مفاخر می تواند از اولین کارهای این دبیرخانه باشد که سطوح مفاخر را از نظر بین المللی ، کشوری ، استانی و شهرستانی مشخص و با توجه به نیاز و موقیعیت های زمانی بتوان بهترین تصمیمات را در برگزاری‌ها گرفت.
رئیس ستاد اجرایی بزرگداشت قاسم انوار و رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و پژوهشی شورای اسلامی شهر تربت جام در این مراسم دیدگاه‌های فرهنگی و توجه به داشته‌ها را یکی ازبهترین راه‌های گسترش امید و همگرایی اجتماعی برشمرد و گفت: بدون شک همدلی و وحدت عملی زمانی حاصل خواهد شد که با دیدگاهی جهان مشمول بر محور انسانی و بر بستر مدارا و نگاه روشن بینانه و خارج شدن از دایره محدود سطحی‌نگری، پدیده‌های پیرامونی خود را در نظر بگیریم و دامن زدن به اختلاف سلیقه‌های جزئی، نتیجه‌ای جز دوری دل‌ها از محبت و دوستی نخواهد داشت.
حسن جانثاراحمدی در ادامه با اشاره به برگزاری سلسله همایش‌ها تا هزاره شیخ جام تأکید کرد: این سلسله همایش‌ها تا هزاره شیخ جام محملی است برای رسیدن به امنیت پایدار منطقه و افزایش همدلی و هم‌زبانی دولت و ملت و تکیه‌بر سرمایه‌های اندیشه و ایمان که متعلق به همه مردم این دیار کهن است.
وی از برگزاری همایش بزرگداشت شاعر نامی قرن نهم، خاتم الشعراء، عبدالرحمن جامی در سال آینده در این شهرستان خبر داد.
دبیر همایش بین‌المللی قاسم انوار درباره آثار رسیده به دبیرخانه همایش گفت: 53 مقاله از دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی کشور و همچنین پنج مقاله از کشورهای تاجیکستان، ازبکستان، افغانستان و ترکیه به دبیرخانه این همایش رسیده است. از مجموع مقالات، 35 مقاله پذیرفته شده و 12 مقاله برتر برای ارایه در همایش انتخاب شده است.
دبیر همایش بین‌المللی قاسم انوار با بیان اینکه سرزمین جام را دیار عشق و عرفان و وحدت است گفت: قاسم انوار ازجمله شاعران بزرگ و تأثر گذار قرن هشتم و نهم هجری است که تا قرن دوازدهم دارای چنان نشان و اعتباری بود که متون ادبی، تاریخی و تذکره‌های فراوانی به زندگی، شعر و اندیشه‌های او پرداخته‌اند.
وی گفت: شاعران بسیاری در ستایش و تبیین اندیشه‌های او قلم‌فرسایی نموده و بسیاری از غزلیاتش را جواب گفته‌اند.
علیرضا قیامتی ادامه داد: در پژوهش‌های دوره اخیر، مطالعه و بررسی اندیشه و شخصیت انوار به دست فراموشی سپرده‌شده و نویسندگان انگشت شماری به او پرداخته‌اند.
این استاد دانشگاه اولین هدف از برگزاری چنین همایشهایی را شناخت و معرفی چهره‌های نام‌آور منطقه به مردم و مسئولان و دومین هدف را، بیرون آوردن این بزرگان از فراموشی و گمنامی برشمرد.
قیامتی از دیگر اهداف همایش، شناساندن منطقه باستانی و تاریخی خر گرد معرفی کرد و گفت: خرد گرد یکی از شهرهای بزرگ خراسان در دوران ساسانی بوده که از این منطقه دانش خیز پرونده بزرگانی چون عبدالرحمان جامی، قاسم انوار، هاتفی خرگردی، حکیم احمد خرگردی، ابوعلی زرشتکی و … بسیاری دیگر از نامداران بوده است.
معاون پژوهشی وزارت امور خارجه در حاشیه این مراسم با ابراز خوشنودی از برگزاری چنین همایشهایی گفت: از الان پیگیر مشارکت یونسکو برای برگزاری هزاره شیخ جام درسال 97 هستیم. مرتضی دامن پاک جامی افزود: ثبت روزی بنام روز ملی جامی در تقویم می تواند حداقل کار برای مشاهیر و مفاخر این خطه باشد. وی امادگی خود را برای کمک به برگزاری همایش بزرگداشت عبدالرحمن جامی که قرار است در سال اینده برگزار شود، اعلام کرد.
این همایش با محوریت: قاسم انوار و شیخ جام، جایگاه قاسم انوار در ادبیات عرفانی و تذکره ها، بررسی آثار و رسایل و سیر زندگانی قاسم انوار، آیات و اخبار و اشارات دینی در آیینه آثار انوار، بررسی اصطلاحات عرفانی در آثار قاسم انوار، چشم اندازهای زبانی و موسیقایی شعر و غزل انوار، مکتب هرات و جاذبه‌ها و اشارات هنری در شعر انوار، آیین ها، باورها و هویت ایرانی - اسلامی در اشعار انوار، انوار و معاصرانش، انوار و طریقت‌های عرفانی عصر وی، نسخه شناسی آثار انوار، تأثیرپذیری انوار از عارفان پیشین و تأثیرگذاری بر غزل عرفانی،اشارات تاریخی و جامعه شناختی در شعر انوار، جغرافیای تاریخی خرگرد جام و قاسم انوار از نگاه منتقدان برگزار شد.
بازدید حاضرین از مجموعه تاریخی مزار شیخ الاسلام احمد جامی و ارامگاه سید قاسم انوار و اجرای موسیقی مقامی و بازیهای ائینی تربت جام توسط هنرمندان نامی این شهرستان در مجموعه تاریخی رباط جام پایان بخش این همایش بزرگ بود.
سید معین الدین قاسمی انواری تبریزی معروف به قاسم انوار در سال 757 هجری قمری در سراب تبریز به دنیا آمد و اشعارش شامل تعدادی غزل، قطعه، رباعی و چند مثنوی است.
وی از پیروان خاندان صفی الدین اردبیلی بود. اشعار قاسم انوار شامل تعدادی غزل، قطعه، رباعی و چند مثنوی است. مثنوی های او انیس العارفین و صدمقام نام دارد که در بیان اصطلاحات عرفان و تصوف سروده شده اند. وی در شعر بیشتر قاسم و قاسمی و گاهی قاسم انوار تخلص کرده است. آثار نثر او به فارسی ساده تحریر شده اند؛ مهم ترین این آثار رساله در بیان علم و رساله سؤال و جواب است. وی به زبان های فارسی، ترکی و گیلکی شعر سروده است.
وی درسال 843 هجری قمری در روستای محمود آباد لنگر از توابع تربت جام درگذشت و آرامگاه وی که به دستور امیرعلی شیرنوایی ساخته شده در 24 کیلومتری شمال غربی تربت جام واقع است.
مجموعه تاریخی مزار شاه قاسم انوار در روستای محمد آباد لنگر از توابع شهرستان تربت جام ، در اردیبهشت سال 1354 با شماره 1061 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
تربت جام - فرزاد رشتی
