اولویت‌های وزارت علوم برای برنامه ششم توسعه کشور اعلام شد
گروه دانشگاه: قرار گرفتن دانشگاه‌های ایران در سطح بین‌المللی، کار آفرین شدن دانشگاه‌ها، رشد فناوری و تأسیس شرکت‌های دانش بنیان از اولویت‌های وزارت علوم در برنامه ششم توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور اعلام شده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، محمد فرهادی، وزیر علوم در برنامه متن و حاشیه شبکه سوم سیما در رابطه با اولویت‌های وزارت علوم برای برنامه ششم توسعه کشور گفت: کارهای زیادی پیش رو داریم و علی‌رغم توسعه کمّی متناسب در آموزش عالی، اکنون بحث ارتقای کیفیت و ساماندهی آموزش عالی در دانشگاه‌ها مطرح است و ارتقای سطح دانشگاه‌ها را در سطح بین‌المللی دنبال کرده و به‌سوی دانشگاه‌های مأموریت‌گرا، کار آفرین و نسل سوم حرکت می‌کنیم.
فرهادی افزود: در کنار بازبینی رشته‌های تحصیلی، پژوهش‌های بنیادی، توسعه‌ای و کاربردی را دنبال می‌کنیم تا علاوه بر برآوردن نیازهای جامعه به سمت تولید محصول از علم و دانش اقدام کنیم که این مهم در قالب تأسیس و توسعه مراکز رشد واحدهای فناور و پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان محقق می‌شود.
وی اظهار کرد: برنامه‌های کلان آموزش عالی کشور شامل سیاست‌های علم و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری و نقشه جامع علمی کشور است که بر اساس آن تا سال 1404 باید در منطقه اول باشیم و نیز برنامه‌های رئیس جمهور در عرصه آموزش عالی، علم و فناوری در پیش روی ماست که بر این مبنا نیز برنامه اینجانب تدوین و تقدیم مجلس شورای اسلامی شد.
فرهادی ساماندهی آموزش عالی، ارائه طرح نهایی آمایش آموزش عالی به شورای عالی انقلاب فرهنگی تا پایان تابستان سال جاری، توجه به تحقیقات و فناوری و آموزش‌های مهارتی را از دیگر برنامه‌ها و اقدامات آتی وزارت علوم ذکر کرد.
وزیر علوم در خصوص تولید علم ایران در فاصله سال‌های 2010 تا 2015 گفت: بر اساس نمایه ISI رتبه تولید علم ایران از 22 در سال 2010 به 21 و تا این ماه از سال 2015 نیز به 18 جهان ارتقا پیدا کردیم. همچنین بر اساس این نمایه، در میان کشورهای منطقه، در میان جهان اسلام و کشورهای عضو جنبش عدم تعهد از سال 2010 تاکنون همچنان جایگاه دوم را داریم و در میان کشورهای عضو اوپک همچنان اول هستیم.
وی افزود: سهم ایران از تولید علم جهانی از 8/0 در سال 2010 به 44/1 در سال 2014 و 63/1 در سال 2015 افزایش یافته است.
فرهادی گفت: براساس نمایهScopus ، از نظر تولید علم ایران در سال 2010 رتبه 24 جهان را در اختیار داشت که در 8 ماه گذشته از سال 2015 توانسته رتبه 22 را به‌دست آورد.
وزیر علوم افزود: بر اساس این نمایه، در میان کشورهای منطقه و کشورهای جهان اسلام در جایگاه اول و در بین کشورهای عضو جنبش عدم تعهد از سال 2010 تاکنون در جایگاه دوم و در میان کشورهای عضو اوپک در جایگاه اول هستیم.
وی تأکید کرد: موضوع مهم تعداد دانشگاه‌های ما در میان دانشگاه‌های تأثیرگذار و برتر دنیاست که براساس رتبه‌بندی لایدن، در سال 2012 هیچ یک از دانشگاه‌های ما در این فهرست قرار نداشتند ولی در سال 2013، 5 دانشگاه، 2015 تعداد 12 و در سال 2015 تعداد 13 دانشگاه ایران در میان فهرست دانشگاه‌های برتر دنیا قرار گرفت که رشد مطلوب علمی دانشگاه‌های کشور را نشان می‌دهد.
وزیر علوم اظهار کرد: با رشد اعتبارات دانشگاه‌ها در 2 سال گذشته شاهد رشد علمی در کشور بودیم که قطعاً با افزایش اعتبارات به سطح مورد انتظار که سه درصد درآمد ناخالص داخلی هست شاهد رشد علمی مطلوب‌تری خواهیم بود.
وی گفت: رشد علمی کشور از سال 2000 تا سال 2010 رشد تندی داشته است ولی پس از آن این سرعت ملایم‌تر می‌شود ولی متوقف نمی‌شود ولی از نظر کیفت مقالات رشد بیشتری داشتیم که در صورت افزایش اعتبارات و تجهیز آزمایشگاه‌ها قطعاً شتاب بیشتری خواهیم داشت.
فرهادی تأکید کرد: جهت‌گیری وزارت علوم در راستای افزایش رشد علمی است و در همین مسیر در سال جاری 50 آزمایشگاه مرجع دانشگاهی تجهیز می‌شود.
وی در خصوص وضعیت فناوری در آموزش عالی کشور گفت: در سال 1392 تعداد 146 مرکز رشد واحدهای فناور در کشور مشغول فعالیت بود که در سال 1394 تعداد آن‌ها به 156 مرکز افزایش می‌یابد و تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک‌های علم و فناوری نیز در این مدت از 61 به 586 شرکت و در خارج از پارک‌های علم و فناوری از 159 به 930 شرکت افزایش یافته است.
وزیر علوم با اشاره به اینکه در سال 92 هیچ دفتر انتقال فناوری در دانشگاه‌های کشور فعالیت نداشت، گفت: در سال 1394 تعداد 4 دفتر از این نوع تأسیس شد و همچنین تاکنون 22000 نفر در پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد اشتغال دارند.
وی با اشاره به اسناد بالادستی و عزم دولت در حوزه علم، پژوهش و فناوری گفت: چنانچه در برنامه ششم توسعه علم و فناوری اولویت داده شود قطعاً به هدف‌گذاری رسیدن به مرجعیت علمی، در زمان تعیین شده آن خواهیم رسید.
فرهادی با اشاره به اینکه در 21 کشور دنیا سهم آموزش عالی از درآمد ناخالص کشور سه درصد است، گفت: باید تلاش کنیم در سال اول برنامه ششم توسعه سهم آموزش عالی از درآمد ناخالص کشور به 1 الی 5/1 درصد افزایش یابد.
وزیر علوم در خصوص کاربردی شدن پژوهش‌ها و تحقیقات گفت: در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان که 400 شرکت دانش‌بنیان مستقر است و تاکنون 100 میلیارد تومان برای تکمیل آن هزینه شده است و گردش مالی این شرکت‌ها فقط در سال گذشته 700 میلیارد تومان بوده است و در سطح کشور نیز 23 میلیون دلار صادرات محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان صورت گرفته است.
فرهادی افزود: بسیاری از مشکلات جامعه بعد از مأموریت‌گرا شدن دانشگاه‌ها به‌عنوان مسئله پژوهشی به دانشگاه‌ها ارائه شده و در این مراکز تحقیق و بررسی در حال انجام است که به‌عنوان مثال می‌توان گفت دانشگاه‌ها در زمینه‌هایی همچون خشکسالی، انرژی‌های تجدید پذیر و ریزگردها دارای برنامه‌های پژوهشی هستند.
وزیرعلوم در خصوص ارتباط دانشگاه‌ها و حوزه کاربرد به همکاری این دانشگاها و دستگاه‌های اجرایی اشاره کرد و افزود: برای مثال میان دانشگاه‌ها و وزارت نفت صرفاً برای ازدیاد برداشت از مخازن نفتی به میزان 1000 میلیارد تومان قرار داد همکاری منعقد شده است.
وی تأکید کرد: در همه استان‌ها نیز شورای پژوهش استانی با دبیری یکی از دانشگاهیان شکل گرفته است و اتاق‌های فکر استانی نیز با حضور نخبگان علمی دانشگاهی تأسیس شده است.
بازبینی 600 برنامه درسی تا پایان سال
فرهادی در زمینه ساماندهی رشته‌های تحصیلی گفت: تا پایان تابستان سال جاری 600 برنامه درسی مورد بازبینی قرار می‌گیرد و بازنگری برخی از دروس نیز به دانشگاه‌های تیپ یک ارائه شده است.
وی گفت: دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای و علمی کاربردی هم در حال بازنگری برنامه‌های خود برای کارآمدی بیشتر هستند.
وزیر علوم به وضعیت آموزشی دانشجویان اشاره کرد و گفت: در حال حاضر حدود چهار میلیون و ۶۰۰ هزار دانشجو در کشور داریم که ۳۲ درصد دانشجویان متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی و ۶۸ درصد مربوط به دانشگاه‌های وزارت علوم، پیام نور، علمی ـ کاربردی و غیر دولتی هستند.
وی ادامه داد: در این دوره بسیاری از رشته‌های دانشگاه آزاد اسلامی به‌ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی بررسی شد، آن‌هایی که شاخص‌ها و امکانات را داشتند در شورای گسترش تأیید شده و آن‌هایی که مشکل داشتند برگردانده شدند تا تکمیل شوند که عمده مشکل آن‌ها کمبود هیئت علمی و تجهیزات بوده است.
فرهادی گفت: ما بر همه دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی از جمله بر مؤسسات آموزش عالی غیر دولتی نظارت می‌کنیم و تاکنون توسعه ۱۲ مؤسسه آموزش عالی غیر دولتی متوقف شده و به آن‌ها دانشجو اختصاص داده نشده است همچنانکه به تعدادی از دانشگاه‌های معمولی و روزانه نیز رشته داده نشده است.
