حجتالاسلام والمسلمین ناصر جهانیان، عضو هیئتعلمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، به بحث درباره اقتصادیات حج پرداخت و اظهار کرد: اقتصاد حج، بخشی از اقتصاد اسلامی یا اقتصاد کشورهای مسلمان است که برای تولید و توزیع بهینه کالاها و خدمات مرتبط با حج و عمره و برای رفاه مردم مسلمان در تلاش است.
توسعه اشتغال از طریق حج
وی ادامه داد: با توجه به اینکه هم دارای حج عمره و هم تمتع هستیم، اقتصاد حج ظرفیتهای فراوانی دارد و و سالانه چندین میلیون نفر از سراسر جهان اسلام به حج رفته و در نتیجه شاهد عرضه کالا و خدمات بسیاری در این زمینه هستیم.
جهانیان افزود: در اینجا طیف وسیعی از کالاها و خدمات از قبیل هتلداری، حمل و نقل، مسافرتهای هوایی، زمینی، دریایی و همچنین خوراک و تغذیه و خدماترسانی دیگر برای زائرین در عربستان و حتی در داخل خود کشورهای مبدأ وجود دارد؛ بنابراین اشتغالزایی نسبتا خوبی میتوان از طریق برقرار کرد.
تأثیر اقتصاد حج بر رونق اقتصادی
عضو هیئتعلمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: اما نکته مهمی که باید بدان توجه کرد این است که در مسئله حج، امنیت اقتصادی را حفظ کنیم؛ به صورتیکه این امنیت اقتصادی، تدوام داشته و تحقق این مهم نیازمند حل اختلافات سیاسی، فرهنگی و مذهبی است.
جهانیان افزود: الگوی ایدهآل اقتصاد حج این است که کل جهان اسلام، یکپارچه شده و یک اتحادیه اسلامی تشکیل دهند، بدون اینکه مرزها یا عوارض گمرکی برقرار باشد کالاها با ارزانترین قیمت بین این کشورها در مبادله بوده و به دست مصرفکننده و حجاج برسد و اگر این الگو را در نظر بگیریم متوجه خواهیم شد در چنین موقیعی رونق اقتصادی هم برای کشورهای اسلامی حاصل خواهد شد.
نقش سازمان کنفرانس اسلامی در توسعه اقتصاد حج
وی افزود: در عرصه عمل، موانعی که بر سر راه این موضوع شکل گرفته است شامل موانع فرهنگی همانند اختلافات بین شیعه و سنی و درگیریهای بین دولتهاست. بنابراین برای اینکه بتوانیم اقتصاد حج را شکوفا کنیم باید امنیت اقتصادی حج را تأمین کنیم؛ چراکه چنین وضعیتی برای کل جهان اسلام دارای آثار مثبت اقتصادی است.
عضو هیئتعلمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: کشورهای اسلامی میتوانند به این رونق اقتصادی و درآمدزایی برسند، به شرطی که بتوانند روابط صحیحی را برقرار کنند و این روابط، هم از طریق سازمانهای دولتنهاد همانند سازمان کنفرانس اسلامی و هم از طریق سازمانهای مردمنهاد همانند تشکیل اتاقهای بازرگانی مشترک ایران و عربستان امکانپذیر است.
جهانیان در پایان گفت: از طریق چنین نهادهایی میتوان کالاهای مورد نیاز را به کشورهایی که در رابطه با حج، دارای تقاضایی هستند منتقل کرد و این موضوع باعث میشود اشتغال ایجاد شده و ثروتسازی صورت گیرد و اقتصاد حج هم در این زمانه که اختلافاتی بین برخی کشورهای جهان اسلام وجود دارد شکوفا شود.