رویکردهای نادرستی که باعث بی‌اخلاقی در مسابقات قرآن می‌شود
گروه فعالیت‌های قرآنی: یک استاد و پیشکسوت قرآنی عنوان کرد: اصل برگزاری مسابقات و نحوه مدیریت این مسابقات موضوعی است که گاهی اوقات موجبات بی‌اخلاقی و بداخلاقی بین شرکت کنندگان را ایجاد می‌کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست تخصصی «تقوای تلاوت» با حضور علی‌اکبر حنیفی و با اجرا و کارشناسی حبیب مهکام از اساتید و پیشکسوتان قرآنی در خبرگزاری ایکنا برگزار شد.
علی‌اکبر حنیفی در این نشست بحث تقوای تلاوت و عملی شدن آن را در برخی برنامه‌ها و فعالیت‌های قرآنی از جمله مسابقات قرآن دانست و اظهار کرد: فرص کنیم در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که همه خوش‌خلق هستند، این افراد خوش‌خلق رفتار بدی از خود نشان نمی‌دهند مگر اینکه با هم برخوردی داشته باشند و تضاد در منافع به وجود بیاید؛ انتظارات افراد از هم موجب می‌شود تا رفتارهایی از خود بروز دهند که بعضاً آنها را اخلاقی و غیراخلاقی بنامیم.
وی عنوان کرد: اگر از کسی چیزی نخواهیم و کسی از ما چیزی نخواهد بداخلاقی از خود نشان نمی‌دهیم، اما اگر کسی از ما چیزی بخواهد یا ما از کسی چیزی بخواهیم، اینجاست که دامنه مسئله اخلاق گسترده می‌شود.
حنیفی با بیان اینکه اخلاق در تعامل به وجود می‌آید، افزود: اخلاق، رفتاری است که در مواجهه با دیگران از خود بروز می‌دهیم و اگر بخواهیم در عالم قرائت این اخلاق‌ها را برجسته کنیم این مسئله از چند جنبه قابل بررسی است.
انگیزه اول شدن در مسابقات موجب بروز بی‌اخلاقی‌هایی می‌شود
وی با اشاره به برگزاری مسابقات قرآن که گاهی اوقات سبب به وجود آمدن بی‌اخلاقی‌هایی می‌شود، گفت: زمانی که قاریان و حافظان در مسابقه‌ای شرکت می‌کنند، از شرکت در این مسابقه انگیزه دارند و انگیزه اصلی آنها، اول شدن است و البته همین انگیزه اول شدن ممکن است موجب بی‌اخلاقی‌هایی شود تا بتوانند با این بی‌اخلاقی‌ها رتبه‌ای را به دست آوردند.
حنیفی ادامه داد: در نهایت زمانی که یک نفر در مسابقات قرآن اول می‌شود بقیه افراد سرخورده می‌شوند و حس بازندگی به آنها دست می‌دهد که این مسئله نیز موجب بی‌اخلاقی‌هایی می‌شود. به نظر می‌رسد برای اینکه این بی‌اخلاقی‌ها از طریق مسابقات قرآن پیش نیاید باید اسم مسابقات یا شیوه انتخاب و نحوه انتخاب برترین‌ها را عوض کرده و به نحوی عمل کنیم که چندین نفر در سطوح مختلف انتخاب شوند و دیگر نفر اول وجود نداشته باشد.
وی یادآور شد: زمانی که قاریان و حافظان از سنین پایین در مسابقات قرآن شرکت می‌کنند و گاهی اوقات بی‌اخلاقی‌هایی هم دارند تا به مرحله کشوری مسابقات و در نهایت رتبه اولی برسند، به طور طبیعی با این بی‌اخلاقی‌ها بزرگ می‌شوند تا در نهایت بتوانند موفقیت‌هایی در مسابقات قرآن و فعالیت‌های قرآنی خود به دست آورند.
ما از طریق مسابقات قرآن مروج بداخلاقی هستیم
این استاد و پیشکسوت قرآنی با بیان اینکه ما از طریق برگزاری مسابقات قرآن مروج بداخلاقی هستیم، گفت: مسابقاتی برگزار می‌کنیم که سه روز تا یک هفته طول می‌کشد و همین مسابقات از نظر داوری، انتخاب قطعات و... مقدمات بداخلاقی را ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد: انتخاب قطعاتی که قاریان و حافظان در مسابقات قرآن تلاوت می‌کنند نیز یکی دیگر از عوامل بی‌اخلاقی است؛ چرا که قطعات انتخاب شده برای قرائت و حفظ در مسابقات قرآن در یک سطح نیست و شامل قطعات آسان، متوسط، سخت، پنج سطری، هفت و نیم سطری، 10 سطری، 15 سطری و حتی 20 سطری می‌شود که همین تناقضات و یکسان نبودن قطعات موجب بی‌اخلاقی‌هایی می‌شود. استاندارد نبودن قطعات گاهی اوقات موجب می‌شود تا حق برخی از شرکت‌کنندگان در مسابقات ضایع شود.
برخورد پادگانی با متسابقان صحیح نیست
حنیفی با بیان اینکه صحیح نیست ما برخورد پادگانی با متسابقان داشته باشیم، اظهار کرد: برگزاری مسابقات نباید به این شکل باشد که دست‌اندرکاران تصمیم نهایی را بگیرند و از متسابقان بخواهند که بدون کم و کاست این تصمیمات را اجرایی کنند.
وی ادامه داد: به عنوان مثال، گاهی اوقات که مسابقات سه روز طول می‌کشد از متسابقان می‌خواهند که سه روز در سالن بنشینند و اگر برای یک لحظه، شرکت کننده برگشت و دید که نوبت تلاوت او گذشته است دیگر به او اجازه نمی‌دهند که اجرای برنامه داشته باشد و عنوان می‌کنند که نباید سالن را ترک می‌کردی تا در موعد مقرر تلاوت خود را انجام می‌دادی!
این پیشکسوت قرآنی با عنوان این مطلب که مسئله دیگری که موجب بی‌اخلاقی می‌شود، مسئله داوری و انتخاب داوران برای مسابقات قرآن است، اظهار کرد: انتخاب داور برای مسابقات قرآن مسئله بسیار مهمی است، اما فرآیند انتخاب داور برای مسابقات قرآن عجیب و قریب است و این روند باید اصلاح شود.
روش درستی را برای انتخاب داور مسابقات قرآن در پیش بگیریم
وی یادآور شد: روش درست انتخاب داور برای مسابقات قرآن این است که سازمان اوقاف به عنوان متولی این امر اعلام کند که داور می‌خواهیم و کسانی که تمایل به داوری در مسابقات قرآن جمهوری اسلامی ایران را دارند، اعلام کنند؛ در حالی که این اتفاق به هیچ عنوان رخ نمی‌دهد و در واقع کسی نمی‌داند فرآیند انتخاب داور برای مسابقات قرآن چیست؟
حنیفی در ادامه افزود: گاهی اوقات می‌شنویم به کسی که هیچ سابقه‌ای در داوری نداشته و تخصص این کار را ندارد یک دفعه می‌گویند شما فردا در مسابقات داوری کن و یک دفعه به مقام داوری می‌رسد و داور مسابقات می‌شود؛ همین انتخاب‌های اشتباه بداخلاقی‌هایی ایجاد می‌کند که بسیار ناراحت‌کننده است.
وی با بیان اینکه طریقه انتخاب داور باید کاملا مشخص باشد، عنوان کرد: داوران قبل از اینکه برای داوری در مسابقات کشوری و بین‌المللی انتخاب بشوند باید ابتدا در آزمونی شرکت کرده و بعد از موفقیت در آزمون، امتحان خود را در مرحله شهرستانی مسابقات قرآن نیز پس بدهند و اگر در داوری مرحله شهرستانی موفق بودند، به داوری مسابقات استانی دعوت شوند و بعد از اینکه سابقه خوبی در داوری مسابقات استانی به دست آوردند بتوانند طی بررسی‌ها و ارزیابی‌های دقیق‌تر، در مسابقات کشوری داوری کنند.
این استاد و پیشکسوت قرآنی عنوان کرد: در مسابقات حوزه‌های مختلف و در کشورهای مختلف زمانی که می‌خواهند داور انتخاب کنند فدراسیونی بر این کار نظارت داشته و داوران را پس از ارزیابی دقیق انتخاب می‌کند، اما در کشور ما برای مسابقات قرآن گاهی اوقات یک فرد کم‌تجربه که حتی ممکن است قاری هم نباشد و اطلاعات کمی در این حوزه داشته باشد به عنوان داور مسابقات انتخاب می‌کنند تا جایی که این فرد مسابقات در سطوح بالاتر را نیز داوری می‌کند بدون اینکه نظارتی وجود داشته باشد.
گاهی اوقات مسائل جناحی و دوستی در انتخاب داوران مسابقات قرآن نقش دارد
وی یادآور شد: متأسفانه گاهی اوقات احساس می‌شود که مسائل جناحی، دوستی و تعاملات بین دستگاهی و... نیز در انتخاب داوران نقش دارد که همین اتفاقات موجب بروز بی‌اخلاقی‌هایی می‌شود.
حنیفی در ادامه گفت: به طور طبیعی زمانی که یک فرد کم‌تجربه و غیرمتخصص به عنوان داور انتخاب می‌شود، اما از افراد متخصص و باتجربه در این حوزه دعوتی صورت نمی‌گیرد، آن شخصی که تخصص و تجربه خوبی در این حوزه دارد با خود می‌گوید من چه مشکلی داشتم که برای داوری در این مسابقات دعوت نشدم و در همین جا یک بی‌عدالتی در انتخاب داوران و در رفتار مسئولان می‌بیند که موجب بروز بی‌اخلاقی‌ها می‌شود.
وی افزود: یکی دیگر از مسائلی که در داوری مسابقات موجب بی‌اخلاقی می‌شود این است که در هر رشته دو یا سه نفر داور انتخاب می‌شوند. به عنوان مثال بخش صوت توسط دو یا سه داور و بخش وقف و ابتدا توسط دو یا سه داور، قضاوت می‌شود که این کار هم اصلاً درست نیست؛ گاهی اوقات مشاهده می‌کنیم در یک مسابقه که 60 شرکت کننده دارد، 20 داور در کنار شرکت کنندگان حضور دارند و بخش‌های مختلف را داوری می‌کنند!
این پیشکسوت قرآنی عنوان کرد: زمانی که تعداد داوران در بخش‌های مختلف زیاد می‌شود کار به سمت سلیقه‌ای شدن پیش می‌رود و به عنوان مثال در بخش صوت، هر یک از داوران نمره‌ای متفاوت از دیگر داوران می‌دهند که گاهی اوقات اختلافات فاحشی هم بین نمرات وجود دارد و همین مسئله موجب می‌شود تا شرکت کنندگان با خود بگویند چرا باید دو یا سه داور در بخش صوت یا وقف و ابتدا با این همه اختلاف نمره بدهند!
وی با بیان اینکه نحوه توزیع جوایز در مسابقات قرآن هم یکی از کارهایی است که موجب بروز بی‌اخلاقی‌هایی در شرکت کنندگان می‌شود، گفت: در انتخاب جوایز و نحوه توزیع جوایز نیز باید دقت زیادی صورت گیرد و جوایز در شأن قاریان و حافظان باشد.
