هفده تنی که ثواب زیارتشان با ثواب زیارت کربلا برابری می‌کند
کانون خبرنگاران نبأ: از امام حسن عسگری(ع) نقل شده است که ثواب زیارت امامزادگان «هفده تن» واقع در شهرستان گلپایگان برابر با ثواب زیارت سالار شهیدان است؛ از این رو این بقعه مأمن شیفتگان زیارت کربلای معلی در این شهرستان و شهرستان‌های مجاور است.
به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، شهرستان گلپایگان در 180 کیلومتری شمال غرب اصفهان قرار دارد. بقاع متبرکه متعددی در شهرستان واقع شده است که از این میان بقعه امامزادگان «هفده تن» جزء منتخبین و سفارش‌شدگان است.
طبق حدیثی از امام حسن عسگری (ع) در این بقعه متبرکه 17 تن از اولاد حضرت مرتضی دفن شده‌اند و چنانچه مسلمانی دسترسی به کربلا نداشته باشد و این هفده نفر را زیارت کند ،ثواب زیارت حرم امام حسین را در خواهد یافت.
مردم شهرستان ارادت خاصی به این آستان دارند و مراسم سوگواری ابا عبدالله (ع) را در این بقعه مبارکه با شکوه و جلال خاصی برگزار می‌کنند.
اهمیت وفضیلت زیارت امامزادگان هفده تن
در مورد اهمیت وفضیلت زیارت امام زادگان هفده تن این گونه آمده است:
در کتاب حدیث حضرت امام حسن عسگری (ع) در مورد امام‌زاده هفده تن در تاریخ الفین نوشته شده است که حسین‌بن نعمان از امام حسن عسگری (ع) سؤال کرد: آیا ثوابی با ثواب زیارت حضرت امام حسین (ع) برابر می‌شود؟ امام فرمودند: «خیر». حسین‌بن نعمان عرض کرد: ای مولای من آیا عملی هست که چنانچه مسلمی دسترسی به کربلا نداشته باشد بجای آورد و به ثواب زیارت آن حضرت برسد؟
آن حضرت گریستند و فرمودند: «یا حسین، 17 نفر از اولاد حضرت مرتضی در بلده جرفادقان «گلپایگان» مدفونند و هریک به قسمی از اقسام به زجر و سیاست تمام در آن ناحیه شهید شدند. آری هر کس در آن مکان زیارت نماید آن هفده نفر را، ثواب زیارت حرم امام حسین (ع) را دریابد و به آن ثواب برسد. پس خوشا به حال و احوال شیعیان و دوستان ما که در آن نواحی ساکن هستند و خویشتن را بر آن مشهدمقدس می‌رسانند و هر قدمی که به عزم زیارت آن هفده نفر برمی‌دارند از جانب خالق امر می‌شود به کرام الکاتبین که هزار درجه سیاه از نامه اعمال آنان محو و هزار درجه حسنه در نامه اعمالشان ثبت نمایند. حسن ثواب زیارت آن قبور، ثواب زیارت جدم حسین (ع) است تا شیعیان ما بدانند و از مقام و مرتبه شاهزادگان آگاه باشند و صلوات اله علیهم و علی اجدادهم اجمعین ولعنته اله علی القوم الظالمین».
درداخل حرم نیز دست نوشته ای به همین مضمون به نقل از تاریخ الفین به چشم می خورد.
بنای بقعه هفده تن
بقعه هفده تن از ابنیه قرن «11 ه.ق» است. بر طبق کتیبه سر در، این بقعه در سال «۱۰۳۲ ه.ق» و در زمان شاه عباس اول صفوی ساخته شده است. بنای بقعه هشت گوش است؛ بر روی بنای هشت‌گوش بقعه، گنبد کاشی‌کاری شده با شکوهی قرار گرفته است.
درهای چوبی مشبک حرم در قسمت ورودی شرقی بقعه هنوز پابرجاست. زائران با تماشای این درها و پنجره‌های چوبی، بنای بقعه را در گذر زمان به تماشا می‌نشینند؛ درها و پنجره‌هایی که گره چینی‌ها داخلشان قرار گرفته است در گذشته به نام «ارسی» خوانده می‌شدند و نمایانگر هنر دست هنرمندان ایرانی در طول تاریخ هستند.
کتیبه منظوم ارسی مفصلی در توصیف شاه عباس اول صفوی در این بنا به یادگار مانده و حاکی از احداث این بقعه بوسیله امام قلی‌خان، سردار معروف آن زمان است. بنای امام‌زاده هفده تن دارای چهار درب و یک سر در ورودی زیبا و با عظمت است که در اطراف آن کتیبه زیبایی به خط غیاث‌الدین علی جوهری شیرازی نوشته شده است. بقعه از جمله کارهای بسیار زیبای معماری عهد صفویه است و دارای کاشی‌کاری معرق و کتیبه‌ای به خط کوفی است.
اسامی امام زادگان مدفون دربقعه هفده تن
طبق شجره نامه موجود در اداره اوقاف و تابلوی موجود در بقعه، اسامی هفده تن امام‌زادگانی که در این محل مدفون هستند عبارتست از:
1-حضرت ابوالحسن ازنوادگان امام حسن مجتبی (ع).
2- حضرت اسماعیل ازنوادگان امام صادق (ع) .
3و4- حضرت صالح وقاسم ازنوادگان جعفربن امیرالمومنین (ع).
5و6- حضرت عباس وحسین ازنوادگان امام موسی‌بن جعفر (ع) .
7و8و9-حضرت شهربانو،حکیمه وصفوراء ازنوادگان امام موسی‌بن جعفر (ع).
10- حضرت علی اکبربن حسین ازنوادگان حضرت علی‌بن الحسین (ع).
11-حضرت محمدبن محسن ازنوادگان حضرت علی‌بن الحسین (ع).
12و13و14-حضرت محمود،محسن وعبدالله ازنوادگان حضرت یحیی‌ابن موسی الکاظم (ع).
15و16- حضرت موسی ومظفَّرازنوادگان حضرت جعفر طیَّار (ع).
17- حضرت اسحاق ابن ابراهیم ازنوادگان امام موسی‌بن جعفر (ع).
بقعه ناصر بن علی
بقعه حضرت ناصر‌بن علی‌بن ابی طالب (ع) درقسمت شرقی هفده تن و در فاصله چند متری از آن قرار دارد.
در باره شهادت این بزرگوار شایعاتی وجود دارد که از سنگدلی قاتلین ایشان حکایت می‌کند. نقل شده است کسانی که ایشان را به شهادت رساندند، از دست نشانده‌های خلیفه عباسی بودند و در نهایت بی‌رحمی و قساوت حضرت را زنده در جرز دیوار گذاشته‌اند و ایشان را به شهادت رساندند.
این بقعه نیز توسط امام قلی‌خان، سردار لایق دربار صفویه ساخته و پس از آن تعمیر شده است.
موقوفات هفده‌تن
هفده‌تن دارای موقوفات مهمی است که از زمان امام‌قلی‌خان پسر الله‌وردی‌خان، سردار معروف شاه عباس به جا مانده است. او لقب امیرالامرائی و قوللر آغاسی داشت و سالیان درازی حاکم فارس و لارستان و جزایر جنوبی ایران بود؛ وی توانست پرتغالی‌های اشغالگر را از جزیره ایرانی «هرمز» بیرون کند.
این بقعه در آن زمان وقف‌نامه مفصلی داشته و امروز فقط وقف‌نامه معروف به خدیجه خانم در دست است که با خطی فوق‌العاده زیبا نوشته شده است. در این وقف‌نامه حتی متولی آن تعیین شده؛ خلاصه آن چنین است: «وقـف صحیـح شرعی و حبس مخلد بر علی امام واجب التعظیم نمود».
مرضیه محسنی
