به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) شورای عالی قرآن در راستای مأموریتهای خود در حوزه تخصصی تلاوت قرآن، ادعیه و اناشید دینی و سایر نغمههای آسمانی، مقدمات برگزاری دوازدهمین نشست تخصصی شورای عالی قرآن با رویکرد علمی و آموزشی را فراهم و فراخوان این نشست تخصصی را منتشر کرد.
براساس این گزارش، دوازدهمین نشست تخصصی شورای عالی قرآن از هشتم تا دهم اردیبهشتماه سال 95 در تهران با حضور استادان، قاریان، حافظان، مبتهلان و گروههای مدیحهسرایی ممتاز از سراسر کشور برگزار میشود که موضوع این نشست «تواشیح و ابتهال ـ بایدها و نبایدها» و در بخشهای؛ علمی ـ تحلیلی و کارگاهی خواهد بود.
شورای عالی قرآن طی اعلام فراخوان این دوره از نشست تخصصی، از تمامی مجریان نغمههای الهی، صاحبنظران و پژوهشگران این عرصه دعوت به عمل آورده تا مقالات خود را در محورها و موضوعات تعیین شده، حداکثر تا 15 فروردینماه 95 به شورای عالی قرآن ارسال کنند تا این آثار طی مدت زمان تعیین شده، مورد داوری و ارزیابی قرار گیرد. علاقهمندان به شرکت در این فراخوان، پیش از اقدام به نگارش مقاله در موضوعات اعلام شده، باید ضمن مطالعه دقیق آئیننامه و شیوهنامه نگارش و ارسال مقالات، از مشاوره کارشناس دبیرخانه نیز بهرهمند شوند.
بنابراین گزارش، شورای عالی قرآن نیز به تعدادی از صاحبنظران داخلی و خارجی، سفارش مقاله داده است تا بر غنای محتوایی این اجتماع سالانه اهالی قرآن بیفزاید.
متن فراخوان دوازدهمین نشست تخصصی شورای عالی قرآن بدین شرح است:
محورهای پیشبینی شده جهت ارسال مقالات:
1- بررسی خاستگاه و تبیین قواعد حاکم بر ابتهال و تواشیح
شرح: پژوهشگر باید به بررسی خاستگاه تاریخی، فلسفی و هنری قالبهای ابتهال و تواشیح بپردازد و ضمن تعریف دقیق آنها، اصول و قواعد هنری و ویژگیهای فنی هر کدام را از نظر مضامین مورد استفاده، شکل اجرا، تکنیکهای رایج و اجزای تشکیلدهنده هر قالب برشمارد.
بهدلیل ورود اقسام نغمههای غیرمربوط به مقوله ابتهال و تواشیح، لازم است مختصات آنها به طور دقیق روشن شود.
2- بررسی ویژگیهای بایسته متن، لحن و اداء در ابتهال و تواشیح
شرح: در بخش متن، پژوهشگر باید به تبیین ویژگیها و ساختار فنی متون در ابتهال و تواشیح و در بخش لحن، به شیوه تلحین و مکاتب تلحینی مورد استفاده در هرکدام بپردازد. مراد از مکتب تلحینی، نوع و چگونگی تلحین یا آهنگسازی، ناظر به متن میباشد. همچنین در بخش اداء، به فصاحت، نوع ادا و نَبر جملات و کلمات و حروف توجه داشته باشد.
3- بررسی امکان ورود ادعیه مأثوره و متون فارسی به تواشیح و ابتهال
شرح: پژوهشگر باید ضمن معرفی انواع مضامین مورد نیاز در تواشیح و ابتهال، به بررسی چگونگی استفاده از متون عالیه منسوب به اهل بیت(ع) و ادعیه مأثوره در منابع معتبر بپردازد. همچنین در بخش امکانسنجی ورود متون فارسی به تواشیح، پژوهشگر باید ضمن ترسیم چارچوب و قالبهای انشاد دینی، به بررسی امکان ورود متون و اشعار فارسی به تواشیح و شرایط حاکم بر آن بپردازد.
دعاهای مأثوره به شیوه ابتهال یعنی آنچه مجریان مصری و سوری و بعضاً مغاربه به آن میپردازند مستلزم بازیابی فنون مخصوص است و هنوز هیچ مصری و ایرانی و غیر آنها در این زمینه تجربه موفقی از خود نشان نداده است و لذا لازم است زمینههای نرمافزاری این موضوع مورد بررسی و تحقیق قرار گیرد.
برخی میگویند متون تواشیح بهدلیل آنکه مشتمل بر اشعار عربی است برای فارسیزبانان مفهوم نیست و لذا لازم است تواشیح لااقل با سرودهای فارسی ترکیب شود تا مورد استفاده قرار گیرد و البته در مقابل برخی قائل به دوگانگی جنس این دو هستند و لذا ترکیب آنها را تجویز نمیکنند. علیالخصوص که در تغییر زبان، خواه ناخواه فضای نغمهای هم تغییر مییابد. هم اینک گروههای تواشیح در این باره بلاتکلیف هستند و لازم است خطمشی آنها تعریف و تعیین شود.
4- بررسی مکتبهای ابتهال و تواشیح در مصر و سوریه و معرفی شخصیت هنری مشاهیر این مکتبها
شرح: با وجود برخی وجوه مشترک در ابتهال و تواشیح مصر و سوریه اما چنانچه شخصی آشنا، به آثار خلق شده در مصر و سوریه گوش کند بلافاصله میتواند به هویت آنها پی ببرد و این امر برای ما ایرانیان که خود قصد تقلید از کار اهل مصر و سوریه داریم بسیار ضروری است.
پژوهشگر باید ضمن تعریف و تشریح قالبهای انشاد دینی در مصر و شام، به تفاوتها و شباهتهای آنها پرداخته و مشاهیر این مکاتب را از نظر هنری مورد بررسی قرار دهد.
5- بررسی پیامدهای ورود سبک های جدید تواشیح و ابتهال
شرح : پژوهشگر باید ضمن بررسی اجمالی سیر تحولات تواشیح و ابتهال در سبک و اجرا، آثار و پیامدهای سبکهای نوین موسیقایی بر این دو هنر(بهویژه در عصر حاضر) را بررسی کند و با بیان آسیبهای احتمالی این سبکها، راهکارهایی برای پیشگیری از این آسیبها را ارائه نماید.
بررسی تحولات ناشی از درآمیختگی فرهنگ نغمهای دیار فرنگ و سبکهای خلیجی با بلاد اصیل در زمینه ابتهال و تواشیح و از موضوعات مهم این بحث میباشد.
6- بررسی پیشنه، سیر تطور و آسیبشناسی تواشیح و ابتهال در جمهوری اسلامی ایران
شرح: پژوهشگر باید ضمن مطالعه و بررسی پیشینه انشاد دینی در قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران، عوامل رشد و آسیبهای متوجّه به این هنرها را مورد مطالعه قرار دهد.
7- بررسی امکان استفاده از الحان و نغمات غیرعربی از جمله فارسی در تواشیح و ابتهال
شرح: پژوهشگر باید ضمن معرفی مکاتب تلحین در تواشیح و ابتهال، حدود و ضوابط استفاده از الحان غیرعربی از جمله فارسی را در این دو هنر تبیین نماید.
8- بررسی تأثیرمتقابل قرائت قرآن کریم، ابتهال و تواشیح بر یکدیگر
شرح: برخی را عقیده بر آن است که هیچ چیز با فن تلاوت نباید درآمیخته شود، زیرا اندازه و معیارهای آن اختصاصی است و در مقابل برخی اعتقاد دارند بسنده کردن به کلیشههای متداول، قدرت خلق اثر جدید را سلب میکند. امّا به هرصورت برخی قاریان بزرگ هر دو فن را دارا بودهاند. پژوهشگر باید ضمن بررسی و تبیین تأثیرات متقابل هنر تلاوت و هنر انشاد دینی بر یکدیگر در طول تاریخ، آثار بهرهمندی منشدان از مهارت در تلاوت قرآن و نیز نتایج فعالیت در حوزه انشاد دینی بر تلاوت قاریان را بررسی کند.
آئیننامه نگارش و ارسال مقالات به دبیرخانه نشست
1. متن مقالات ارسالی به زبان فارسی باشد.
2. مقالات، تناسب کامل با موضوعات و محورهای نشست داشته باشند.
3. مقالات ارسالی در نشریهای دیگر به چاپ نرسیده یا برای چاپ فرستاده نشده باشند.
4. مقالات ارسالی تحقیقی و مستند و بر اساس معیارهای پژوهشی باشند.
5. حجم مقالات از حدود 20 صفحه و 8000 واژه فراتر نرود.
6. مقالات بر روی یکطرف کاغذ A4 بافاصله یک سانتیمتر میان سطور و خوانا با برنامه 2010 یا word 2015 تایپشده و با دو فرمتword و pdf به پست الکترونیکی شورا(به آدرس: INFO@SHORA.IR) ارسال شود.
7. متن فارسی با فونت B Zar ، متن انگلیسی با فونت Times New Roman و متن عربی قرآن ، حدیث و عبارات عربی با فونت B Badr تایپ گردد. ضمناً اندازه فونت¬ها 13 باشد.
8. آدرس آیات قرآن بهصورت(نام سوره / شماره آیه)، مثال: (هود / 12) ذکر شود.
9. ذکر مشخصات کامل نویسنده به همراه نشانی کامل، شماره تلفن تماس، نشانی پست الکترونیکی و درجه علمی وی ضروری است.
10. مقاله باید مشتمل بر این بخشها باشد: چکیده به فارسی، کلیدواژهها، مقدمه، بدنه اصلی، نتیجه، فهرست منابع.
11. ارجاعات در داخل متن با ذکر نام خانوادگی نویسنده، سال نشر، شماره جلد و صفحه در داخل پرانتز قید گردد.
12. دبیرخانه نشست حق رد یا قبول و ویراستاری مقالات را برای خود محفوظ میدارد و از بازگرداندن مقالات دریافتی معذور است.
13. مطالب مقالات مبیّن آرای نویسندگان آنهاست و مسئولیت صحت علمی مطالب مندرج در هر مقاله نیز برعهده نویسنده آن است.
شیوهنامه نگارش
پژوهشگران و نویسندگان محترم مناسب است بهمنظور سهولت ارزیابی، آمادهسازی و چاپ مقالات، نکات ذیل را رعایت کنند:
در تدوین مقالات لازم است این ترتیب رعایت شود:
الف ـ عنوان مقاله: ناظر به موضوع تحقیق، به صورت کوتاه و رسا درج گردد.
1. مشخصات نویسنده بهصورت ذیل ذکر گردد: ذکر نام و نام خانوادگی نویسنده/ نویسندگان به همراه رتبه علمی و سازمان وابسته.
2. چکیده: قریب 100 تا 150 کلمه به گونهای که نمایانگر شرح مختصر و جامعی از محتویات نوشتار شامل بیان مسئله، هدف، ماهیت پژوهش و نکتههای مهم نتیجه بحث باشد.
3. کلیدواژهها: حداکثر تا 5 واژه از میان کلماتی که نقش نمایه و فهرست را ایفا میکنند و کار جستجوی الکترونیکی را آسان میسازند.
4. مقدمه: در آن به هدف پژوهشگر از پژوهش و نیز به زمینههای قبلی پژوهش و ارتباط آنها با موضوع نوشتار به صورت واضح اشاره شود.
ب ـ بدنه اصلی مقاله:
1. بدنه مقاله که متن اصلی است، پاراگرافبندی شده باشد، بهگونهای که هر پاراگراف حاوی یک موضوع مشخص باشد.
2. هر دسته از موضوعات مرتبط در ذیل یک عنوان خاص قرار گیرند.
3. هر دسته از عناوین، ذیل عنوان کلی¬تر قرار گیرند بهنوعی که مجموعه مقاله از یک شاکله منسجم برخوردار بوده و تقدیم و تأخیر مطالب در آن رعایت شده باشد.
4. در مواردی که مطلبی عیناً از منبعی نقل می¬شود، ابتدا و انتهای مطلب، گیومه « » قرار داده شود. نقل به مضمون نیازی به درج گیومه ندارد.
5. هر مطلب نقلشده باید به منبعی ارجاع داده شود.
به جای ذکر مراجع در پاورقی یا پایان هر مقاله، در پایان هر نقلقول مستقیم یا غیرمستقیم، مرجع موردنظر بدین صورت ذکر میشود: (نام خانوادگی مؤلّف، سال انتشار، شماره جلد و صفحه) و اگر به چند صفحه از یک منبع استناد داده میشود شماره صفحات از سمت راست به چپ و با گذاشتن علامت(صص) تنظیم گردد؛ مثلاً؛ (طباطبائی،1380،ج1، صص 217 ـ 220) در صورتیکه نام خانوادگی مؤلّف، مشترک است باید اسم وی هم مورد اشاره قرار گیرد. در صورتیکه به دو اثر مختلف با مؤلّفان متفاوت ارجاع داده شود، به این صورت به آن دو اشاره میگردد:
(نام خانوادگی، سال انتشار، شماره صفحه / نام خانوادگی، سال انتشار، شماره صفحه)
اگر مؤلّفان یک اثر بیش از سه نفر باشند، فقط نام خانوادگی یک نفر آورده میشود و با ذکر واژه «دیگران» به سایر مؤلّفان اشاره میگردد.
ج ـ نتیجه : حدود 100 تا 200 کلمه، حاوی جمعبندی و خلاصهگیری از مهمترین مسائلی که نویسنده آنها را در مقالهاش به طور مستند شرح و بسط داده است.
د ـ فهرست منابع: کتب و مقالاتی که نویسنده در مقالهاش به آنها استناد نموده و یا از آنها نقل مطلب کرده است.
ـ روش تنظیم منابع
فهرست منابع در پایان مقاله و در صفحهای جداگانه بر اساس حروف الفبا(نام خانوادگی مؤلّف) تنظیم گردد.
کتاب: نام خانوادگی، نام؛ عنوان کتاب؛ نام مترجم/ مصحح؛ نوبت چاپ، محل نشر: ناشر، سال انتشار.
مقاله: نام خانوادگی، نام ؛ «عنوان مقاله» ، نام مجله، شماره مجله، سال انتشار.
پایاننامه: نامخانوادگی، نام؛ «عنوان پایاننامه»؛ پایاننامه کارشناسی ارشد/ دکتری، رشته، دانشکده، دانشگاه، سال دفاع.
منابع الکترونیکی: نام خانوادگی، نام؛ «نام مقاله»، آدرس اینترنتی.
منابع نا مشخص: در صورت تألیف توسط مرکز یا مؤسسه، نام آن ذکر می¬شود و در صورت عدم تألیف توسط نویسنده یا مؤسسه، بانام اثر آغاز میشود .
عدم تعیین برخی مشخصات: از الفاظ «بیجا» (بدون محل نشر)، «بینا»(بدون ناشر)، «بی¬تا» (بدون تاریخ) استفاده شود.
چند نکته :
1. مهلت ارسال مقالات: 15 فروردین 1395.
2. زمان و مکان برگزاری نشست: 8 تا 10 اردیبهشت 1395 در تهران.
3. آدرس دبیرخانه نشست: تهران ، بزرگراه رسالت، روبروی مصلی، مجتمع امام خمینی(ره)، ساختمان 14، شورای عالی قرآن
4. رایانامه: info@shora.ir
5. تلفن تماس : الف) جهت دریافت اطلاعات اجرایی : 88493813 ـ داخلی 116 ب) جهت دریافت مشاوره محتوایی: 09380939685
6. نمابر : 88832500
7. درگاه رسمی اطلاعرسانی کلیه اخبار و اطلاعیههای مربوط به نشست تخصصی، پایگاه اطلاعرسانی شورای عالی قرآن به نشانی www.quranshora.ir است.