تئاتر فجر در گام سی و چهارم/2
رایانی‌مخصوص: ارائه شیوه نوین اجرایی؛ ملاک اصلی انتخاب آثار بخش بین‌الملل جشنواره «تئاتر فجر»
گروه هنر: بنا به تصمیم دبیر سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» اولویت انتخاب آثار در بخش بین‌الملل جشنواره با نمایش‌هایی بود که در شیوه اجرایی نوآوری داشته‌اند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) نشست خبری بخش بین‌الملل و تئاتر خیابانی سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» بعد از ظهر روز گذشته، 13 دی با حضور مهرداد رایانی مخصوص؛ مدیر بخش بین‌الملل و سامان خلیلیان؛ مدیر بخش خیابانی جشنواره به میزبانی خبرگزاری ایرنا برگزار شد.در ابتدای این نشست مهرداد رایانی‌مخصوص طی سخنانی با اشاره به عزم اداره کل هنرهای نمایشی ارشاد در سازماندهی بیشتر فعالیت‌های حرفه‌ای حوزه تئاتر گفت: واقعیت این است که بدنه تئاتر دولتی به تنهایی قادر به هدایت عرصه تئاتر به ویژه در تعامل و ارتباط با گروه‌های نمایشی خارجی نیست و لذا از سال 86 تئاتر کشور به سمت تئاتر خصوصی حرکت کرد و در سال اخیر نیز سعی بر آن شد تا فعالیت‌های بین‌المللی در کشورمان هدفمند شود.
برگزاری بازار بهاره تئاتر ایران در سال آینده
وی ادامه داد: در این راستا یکی از کارهایی که امید داریم بتوانیم آن را در بهار سال آینده به انجام برسانیم بازار بهاره تئاتر ایران است که در آن تازه‌ترین دستاوردها و محصولات تئاتری ایران ارائه خواهد شد و به نوعی در مقایسه با فعالیت‌های تئاتری کشورهای جهان قرار خواهد گرفت.
رایانی‌مخصوص تصریح کرد: با ورود رسمی بخش خصوصی در تئاتر بین‌الملل، اجراهای نمایشی باید به سمتی برود که بتوان آثار ایرانی را در خارج از کشور نیز اجرا کرد و همچنین گروه‌های خارجی نیز این امکان را داشته باشند که در ایران به اجرای عموم بپردازند و البته تلاش خوبی طی شش ماه گذشته در راستای رویکرد جدید مدیریت جدید هنرهای نمایشی صورت گرفته که با قوت در حال پیگیری است.
این کارشناس تئاتر پیرامون بخش بین‌الملل جشنواره «تئاتر فجر» گفت: تصمیم دبیر سی و چهارمین جشنواره «تئاتر فجر» بر این بود که اولویت اجرای آثار در بخش بین‌الملل به کارهایی باشد که شیوه‌های نوین اجرایی را ارائه کرده باشند که البته شروع این تحول در بخش بین‌الملل با هفته تئاتر لهستان همراه بود؛ 3 کارگاه آموزشی برگزار کردیم، 5 سخنرانی تخصصی داشتیم و 4 اجرای نمایش خیابانی را برای این بخش در بدو امر در نظر گرفتیم.
مباحث آموزشی و پژوهشی را از جشنواره خارج کردیم
وی با اشاره به برگزاری دو میزگرد کارشناسی در این بخش و همچنین برپایی یک کارگاه و برگزاری یک سمینار به شکل داخلی در زمان برگزاری جشنواره گفت: تمام سعی دوستان مسئول و همکاران من در بخش بین‌الملل این بود که مباحث آموزشی و پژوهشی را خارج از جشنواره برنامه‌ریزی کنیم و به طور مثال با برگزاری هفته تئاتر لهستان کوشش کردیم تا یک بسته آموزشی و پژوهشی را در مورد پیشینه تئاتر در این کشور و دستاوردهای فنی و هنری آن را در اختیار علاقه‌مندان و پژوهشگران قرار دهیم.
رایانی مخصوص تأکید کرد: 14 نمایش را برای اجرا در بخش بین‌الملل جشنواره پیشنهاد کردیم که غیر از دو نمایش که به دلیل تعطیلات ایام سال نوی میلادی هنوز حضور قطعی آنها مشخص نیست، 12 نمایش حضورشان برای اجرا در این بخش محرز است که از جمله مهمترین این آثار نمایشی می‌توان به «بازی سایه» از ژاپن، «هملت» از آلمان، «انقلاب بدن» و «انتظار» از بلژیک، «خانه‌ای در آسیا» و «فاجعه» از اسپانیا، «دگردیسی پروانه شدن» از مجارستان و «سربازها» (خیابانی)، «سطح زنده» هر سه از مجارستان، «آمده آ» از گرجستان، «هری گرینوس» از لهستان، «شیزوفرنی» از عراق، «هداگابلر» از نروژ و البته یک کار مشترک ایران و ترکیه که کارگردانی آن را قطب‌الدین صادقی عهده‌دار است.
حضور یکی از طراز اول‌ترین گروه‌های نمایشی دنیا در جشنواره
مدیر بخش بین‌الملل جشنواره «تئاتر فجر» گفت: از جمله معروفترین و طراز اول‌ترین گروه‌های نمایشی که در این دوره از جشنواره حضور دارند، گروه نمایشی از آمان با نمایش «هملت» به کارگردانی توماس استومایر است که تمام تلاش خود را به کار بستیم تا از حدود 4 ماه پیش قرارهایمان را با این گروه برای حضور در جشنواره ثابت کنیم.
وی ضمن تشکر از مریم کروبی، سپهر شریف‌زاده و رامونا شاه برای ارتباط با گروه‌های تئاتری از سراسر جهان افزود: به جرئت می‌توانم بگویم که آثار ارائه شده در این بخش به لحاظ کیفی و تطور خواهند توانست ذائقه هنری مخاطبان حرفه‌ای تئاتر را در سطحی قابل قبول تأمین کنند و به ویژه نمایشی که از ژاپن در این دوره از جشنواره حضور دارد که خاطرات اجراهای باشکوه تئاتر در ادوار گذشته جشنواره را زنده خواهد کرد.
تقاضای 225 نمایش برای حضور در بخش بین‌الملل
رایانی مخصوص به تقاضای 225 گروه نمایشی در این بخش از جشنواره اشاره کرد و گفت: از این تعداد ما با انتخاب هیئتی متشکل از خودم، سعید اسدی و پیمان شریعتی 14 نمایش را انتخاب کردیم که البته مهدی شفیعی؛ مدیرکل هنرهای نمایشی نیز آنها را تأیید کرد که البته این نهایت بضاعت ما نبوده و نیست.
وی در پاسخ به پرسش ایکنا که آیا از میان 225 نمایش متقاضی تنها قادر به انتخاب 14 نمایش بودید و نمی‌توانستید نمایش بیشتری را به جشنواره راه بدهید گفت: صرفنظر از بضاعت و ظرفیت جشنواره، باید بگویم که پروسه ارزیابی و بررسی آثار نمایشی خارجی بسیار وقت‌گیر است و همچون فیلم نیست که تهیه‌کننده نسخه‌ای از آن را به دبیرخانه ارسال کند. به جرئت می‌توانم بگویم که برای هر نمایش متقاضی البته به شکل موازی نیاز به طی یک مدت زمان دوماهه است؛ اینکه این نمایش به جشنواره دعوت و یا پیشنهاد شود، بعد بررسی کنیم که با عرفیات جامعه ایران همخوانی دارد و البته گروه شروط ما را خواهد پذیرفت و مواردی همچون دستمزد، اسکان، شرایط فنی و مسائلی از این دست که کار ارزیابی را زمانبر می‌کند.
این گزارش حاکی است در ادامه این نشست سامان خلیلیان؛ مدیر بخش تئاتر خیابانی سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» به تشریح برنامه این بخش پرداخت و گفت: نکته ویژه این دوره از جشنواره رویکرد جدیدی است که مسئولان به استفاده از ظرفیت‌های تئاتر خیابانی در جذب گروه‌های خارجی داشته‌اند، خلأهایی که همواره در این بخش احساس می‌شد و البته توجه به بکر بودن گونه‌های مختلف نمایش خیابانی دعوت از گروه‌های خارجی با استقبال و نگاه مثبت مخاطبان همراه خواهد بود.
حضور 8 نمایش در بخش مسابقه تئاتر خیابانی جشنواره
وی افزود: در این بخش به انتخاب اصغر همت، حسن معجونی و حمید پورآذری، 8 نمایش برای بخش مسابقه به مرحله نهایی جشنواره از میان 32 اثر متقاضی راه پیدا کردند و 14 اثر هم از جمله برگزیدگان جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی مریوان هستند که 4 اثر آئینی و سنتی است و باقی شامل نمایش‌های خیابانی می‌شوند.
خلیلیان با اشاره به اینکه امسال دو نمایش هم در فضاهای غیرمتعارف تئاتر خیابانی خواهیم داشت، گفت: دو نمایش هم از برگزیدگان جشنواره «تئاتر مقاومت» در بخش خیابانی به اجرا درخواهند آمد و البته نمایش ویژه‌ای هم در این بخش اجرا خواهد شد که نام آن پروانگی است و دلیل ویژگی آن شرافتمندی اثر نمایشی به واسطه بازی جانبازان اعصاب و روان در آن است که حامد زارعان کارگردانی آن را به عهده خواهد داشت.
وی مکان‌های اجرای آثار خیابانی جشنواره را ذکر کرد و گفت: در محوطه باز تئاتر شهر هر روز با 3 تا 4 اجرا، در محوطه بیرونی ایستگاه راه‌آهن تهران و برج میلاد هم با یک تا دو اجرا در ایام جشنواره حضور خواهیم داشت که البته با توجه به تعداد نمایش‌ها، این آثار به شکل چرخشی امکان حضور و اجرا در تمامی این اماکن را خواهند داشت.
مدیر کانون تئاتر خیابانی در پایان گفت: دو نمایش هم به شکل منوشورایی در سالن‌های بخش خصوصی اجرا خواهند شد که یکی «برکلین» اثر محمد یعقوبی است و دیگری «پسماندگان» کاری از کیوان نخعی و البته ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که 8 اثر شرکت کننده در بخش مسابقه تئاتر خیابانی بیشترین فراوانی را از تهران، ایلام، مرکزی و گیلان دارا هستند.
یادآور می‌شود، سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» اول تا 12 بهمن به دبیری سعید اسدی برگزار خواهد شد.
