تئاتر فجر در گام سی و چهارم/8
حذف «رادیو تئاتر» از «تئاتر فجر» و مغفول‌ماندن بخشی جذاب و تأثیرگذار
گروه هنر: ایجاد بخش «رادیو تئاتر» در جشنواره «تئاتر فجر» در گذشته توانست ظرفیت جدیدی در پرداختن به یکی از مؤثرترین گونه‌های تئاتری فراهم آورد که هم به جذب مخاطب بیشتر بیانجامد و هم مسئولان و هنرمندان را به فکر رفع نواقص آن بیاندازد؛ حذف این بخش در جشنواره امسال «تئاتر فجر» نشان از مغفول ماندن این ظرفیت نمایشی دارد.
چند سالی بود که «رادیو تئاتر» یعنی اجرای زنده نمایش‌های رادیویی در کنار بخش‌های دیگر جشنواره «تئاتر فجر» مخاطبان خاص خود را به سالن‌های اجرای تئاتر می‌کشاند و از شواهد و قراین چنین برمی‌آید که این بخش توانسته بود با توجه به شیوه متفاوت اجرایی خود، جذابیتی را در برنامه‌های جاری جشنواره تئاتر فجر ایجاد کند.
استفاده از ابزار به روز صدا، نرم‌افزارهای رایانه‌ای برای صداسازی، افکت صحنه، آمبیانس(صدای محیط برای فضاسازی) و... از جمله مواردی است که در تولید یک نمایش رادیویی مورد توجه قرار می‌گیرد که البته این فرایند در زمان تولید یک نمایش رادیویی واقع می‌شود و شنونده یک نمایش رادیویی تنها شنوای خروجی اثر تولیدی است.
با این توصیف اگر همه مراحل مربوط به فرایند تولید یک اثر نمایشی به شکل زنده در پیشگاه مخاطب اجرا شود، انصاف بدهید که جذابیت‌های خاص خود را داراست و می‌تواند زمینه را برای ارتباط مؤثر مخاطب و نمایشگر فراهم آورد.
صرفنظر از رقابتی بودن این بخش از جشنواره «تئاتر فجر» که قطعاً موجب ترغیب فعالان این عرصه شده و انگیزه آنها را به منظور فعالیت و کیفی‌سازی تولیدات خود ارتقا خواهد بخشید، با توجه به استفاده گروه‌های مجری نمایش‌های رادیویی از ابزار و ادوات فنی صدا، گروه‌های نمایشی شرکت کننده در این بخش می‌توانند معرف خوبی در زمینه بضاعت موجود در امر تکنولوژی صدا که اکنون در اختیار داریم و اینکه این ابزار تا چه اندازه منطبق با استانداردهای روز جهانی است، باشند.
«رادیو تئاتر» علاوه بر افزایش خلاقیت میان هنرمندان در استفاده از ابزار فنی صدا برای هرچه باورپذیرتر شدن تولیدات نمایش رادیویی که قطعاً در افزایش استانداردهای جهانی این تولیدات در رادیو نیز نقش خواهد داشت، تلنگری بر مدیران و مسئولان هنرهای نمایشی و صدالبته معاونت صدای رسانه ملی است که با بررسی شرایط و امکانات موجود، بستر مناسبی را برای بالا بردن سطح حرفه‌ای تولیدات رادیویی فراهم آورند و تا حد امکان نسبت به تجهیز گروه‌های تولید اهتمام داشته باشند.
با وجود چنین اهمیتی و ایجاد ظرفیت در رویدادهای جشنواره «تئاتر فجر» به واسطه بخش «رادیو تئاتر» در چند دوره پیشین جشنواره، سعید اسدی؛ دبیر سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» در نخستین نشست خبری خود پس از انتصاب به این مقام که در خردادماه سال جاری صورت گرفت، در پاسخ به پرسش خبرنگار ایکنا در مورد دلایل حذف «رادیو تئاتر» از جشنواره سی و چهارم، گفت: براساس برایند سال‌های گذشته از عملکرد بخش «رادیو تئاتر» به این نتیجه رسیدیم که این بخش را در فراخوان امسال نداشته باشیم نداشته باشیم اما اگر رادیو قصد دارد تعدادی از برنامه‌های خود را در جشنواره اجرا کنند استقبال کرده و پیشنهاد می‌کنیم آنها یک فرایند حرفه‌ای در این زمینه درنظر بگیرند.
باید به این موضوع اذعان کرد که برایند برگزاری بخش «رادیو تئاتر» در چند دوره جشنواره «تئاتر فجر» ما را به این نتیجه خواهد رساند که صرف ایجاد این بخش به دلیل استقبال خوب مخاطبان بر جذابیت جشنواره خواهد افزود و اگر قرار است فرایند حرفه‌ای‌تری در این بخش را زین پس شاهد باشیم، نیاز به داده‌هایی است که منجر به آسیب‌شناسی و بررسی کارشناسی آن شود و نقاط ضعف و قوت در زمینه‌های هنری و تکنیکی چنین گونه‌ای در هنرهای نمایشی نیاز به آزمون و خطایی دارد که در قالب اجراهای نمایشی هم هنرمندان را محک خواهد زد و هم با توجه به اظهار نظر هیئت داوران و ارزیاب، منتج به رفع موانع و مشکلات از سوی مسئولان و اصلاح فنی آثار از سوی هنرمندان خواهد شد.
استفاده از ابزار به روز صدا، نرم‌افزارهای رایانه‌ای برای صداسازی، افکت صحنه، آمبیانس(صدای محیط برای فضاسازی) و... از جمله مواردی است که در تولید یک نمایش رادیویی مورد توجه قرار می‌گیرد که البته این فرایند در زمان تولید یک نمایش رادیویی واقع می‌شود و شنونده یک نمایش رادیویی تنها شنوای خروجی اثر تولیدی است.
با این توصیف اگر همه مراحل مربوط به فرایند تولید یک اثر نمایشی به شکل زنده در پیشگاه مخاطب اجرا شود، انصاف بدهید که جذابیت‌های خاص خود را داراست و می‌تواند زمینه را برای ارتباط مؤثر مخاطب و نمایشگر فراهم آورد.
صرفنظر از رقابتی بودن این بخش از جشنواره «تئاتر فجر» که قطعاً موجب ترغیب فعالان این عرصه شده و انگیزه آنها را به منظور فعالیت و کیفی‌سازی تولیدات خود ارتقا خواهد بخشید، با توجه به استفاده گروه‌های مجری نمایش‌های رادیویی از ابزار و ادوات فنی صدا، گروه‌های نمایشی شرکت کننده در این بخش می‌توانند معرف خوبی در زمینه بضاعت موجود در امر تکنولوژی صدا که اکنون در اختیار داریم و اینکه این ابزار تا چه اندازه منطبق با استانداردهای روز جهانی است، باشند.
«رادیو تئاتر» علاوه بر افزایش خلاقیت میان هنرمندان در استفاده از ابزار فنی صدا برای هرچه باورپذیرتر شدن تولیدات نمایش رادیویی که قطعاً در افزایش استانداردهای جهانی این تولیدات در رادیو نیز نقش خواهد داشت، تلنگری بر مدیران و مسئولان هنرهای نمایشی و صدالبته معاونت صدای رسانه ملی است که با بررسی شرایط و امکانات موجود، بستر مناسبی را برای بالا بردن سطح حرفه‌ای تولیدات رادیویی فراهم آورند و تا حد امکان نسبت به تجهیز گروه‌های تولید اهتمام داشته باشند.
با وجود چنین اهمیتی و ایجاد ظرفیت در رویدادهای جشنواره «تئاتر فجر» به واسطه بخش «رادیو تئاتر» در چند دوره پیشین جشنواره، سعید اسدی؛ دبیر سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» در نخستین نشست خبری خود پس از انتصاب به این مقام که در خردادماه سال جاری صورت گرفت، در پاسخ به پرسش خبرنگار ایکنا در مورد دلایل حذف «رادیو تئاتر» از جشنواره سی و چهارم، گفت: براساس برایند سال‌های گذشته از عملکرد بخش «رادیو تئاتر» به این نتیجه رسیدیم که این بخش را در فراخوان امسال نداشته باشیم نداشته باشیم اما اگر رادیو قصد دارد تعدادی از برنامه‌های خود را در جشنواره اجرا کنند استقبال کرده و پیشنهاد می‌کنیم آنها یک فرایند حرفه‌ای در این زمینه درنظر بگیرند.
باید به این موضوع اذعان کرد که برایند برگزاری بخش «رادیو تئاتر» در چند دوره جشنواره «تئاتر فجر» ما را به این نتیجه خواهد رساند که صرف ایجاد این بخش به دلیل استقبال خوب مخاطبان بر جذابیت جشنواره خواهد افزود و اگر قرار است فرایند حرفه‌ای‌تری در این بخش را زین پس شاهد باشیم، نیاز به داده‌هایی است که منجر به آسیب‌شناسی و بررسی کارشناسی آن شود و نقاط ضعف و قوت در زمینه‌های هنری و تکنیکی چنین گونه‌ای در هنرهای نمایشی نیاز به آزمون و خطایی دارد که در قالب اجراهای نمایشی هم هنرمندان را محک خواهد زد و هم با توجه به اظهار نظر هیئت داوران و ارزیاب، منتج به رفع موانع و مشکلات از سوی مسئولان و اصلاح فنی آثار از سوی هنرمندان خواهد شد.
