«دگردیسی پروانه شدن»؛ روایتی استعاری از تلاش انسان در مسیر تعالی و رشد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) سالن اصلی تالار مولوی در دو روز گذشته میزبان نمایشی از کشور مجارستان به نام «دگردیسی پروانه شدن» به کارگردانی صوفیا برسزی بود؛ نمایشی که با استفاده از حرکات فرم و جلوه‌های بصری و البته گاه نریشنی که هم به زبان اصلی و هم به زبان فارسی در روایت آن به کار می‌رفت حکایتی آشنا، اما کمتر پرداخته شده‌ای از پیله کرم‌های ابریشم داشت که به شوق پروانگی، روزگاری را به شکل شفیره می‌گذرانند.
این نمایش که بنا به گفته کارگردان آن، درام تصویری(visual art) است تلاش دارد قیاسی میان آنچه که یک کرم داخل پیله خود می‌گذراند تا زمانی که به شوق پرواز پیله تنیده شده پیرامون خود می‌درد را با زندگی پر محنت انسان به امید رستگاری دنیا و آخرت داشته باشد.
«دگردیسی پروانه شدن» را به زعمی می‌توان دینی‌ترین نمایش اجرا شده تا به امروز در جریان جشنواره «تئاتر فجر» دانست، بیانی استعاری از تلاش بشر برای تکامل، برای رستن و رهایی از قید و بندهایی که یا خود تنیده است و یا او را در آن محبوس کرده‌اند.
آنچه که در ابتدای این نمایش شاهد آن هستیم نطفه‌هایی محصور در لفافه نرم و قابل انعطاف هستند که هیچ فرم و شکلی را نمی‌توان برای آنها متصور شد و در جریان تحولی هدفمند که از آن به دگردیسی یعنی تحول در یک چرخه و سیکل گردشی تعبیر می شود آرام آرام سر و شکلی پیدا کرده و تا رسیدن به فرم مشخص یک موجود، این سیر را ادامه می دهند، درست همانند انسان که از نطفه‌ای تکثر یافته تا به انسان کاملی بدل می‌شود و در جایی حتی مختصات این دنیا فاقد ظرفیت و گنجایش برای دربرگرفتن اوست و لذا همچون زمانی که از پیله‌ای شکافته به این دنیا آمد حال باید خود را نیز از این دنیا برهاند.
«دگردیسی پروانه شدن» در زیر متن خود نگرشی معادگونه دارد و قائل به این معناست که سیر تحول انسان که البته به سبب قالب‌گیری مادی  و آنچه که باید بتوان آن را به روی صحنه آورد، به پروانگی یک کرم تشبیه شده و همواره رو به تعالی است و در این راه با سختی و مشقاتی همراه است که البته این سردی و گرمی چشیدن‌هاست که باید میزان پایمردی او را در راه صلاح و درستی بیازماید.
از جمله ویژگی‌های دیگر نمایش «دگردیسی پروانه شدن» شیوه اجرایی آن است که بسیار تلاش دارد بازنمایی واقعی از طبیعتی باشد که در آن براساس تصاویر مستند از مراحل شکل‌گیری پروانه از کرم درون پیله بارها شاهد این روند تحولی بوده‌ایم؛ به عمق شکل‌گیری چنین شیوه اجرایی که توجه کنیم به روشنی می‌توان متوجه شد که گروه بسیار خلاقانه از ابتدایی‌ترین امکانات در خلق تصاویر بکر و جذاب در صحنه استفاده کرده‌اند و اثبات این موضوع که شرط لازم خلاقیت هنری و بروز آن از سوی هنرمندان، خوب دیدن و استفاده درست از ابزار و وسایلی است که در اختیار داریم.
به هر حال «دگردیسی پروانه شدن» نمایشی انسانی است، نمایشی که به تعالی انسان، نوعدوستی و همزیستی میان ابنای بشر، اتحاد در برابر عوارض و هجمه‌های خارجی که موجب خنثی شدن آنها می شود توجهی تام و تمام دارد؛ این نمایش سعی دارد فارغ از جهت‌گیری‌های مرسوم مذهبی و ایدئولوژیک، نگرشی خالصانه از سیر تعالی انسان را که میان همه ادیان الهی مشترک است بیان کند.