«عروسک‌ها از بهشت می‌آیند»؛ نمونه‌هایی موفق از نمایش قرآنی کودک و نوجوان
گروه هنر: چندی پیش مجموعه نمایشنامه‌هایی با نام «عروسک‌ها از بهشت می‌آیند» به همت واحد نمایش حوزه هنری استان تهران منتشر شد که آن را می‌توان نمونه‌ای موفق در عرصه نمایش‌های قرآنی ویژه گروه سنی کودک و نوجوان به شمار آورد که باید همچنان تداوم داشته باشد.
نمایش کودک و نوجوان مختصات خاص خود را داراست و اثری که منطبق با دنیای ذهنی این گروه سنی باشد قطعاً قادر خواهد بود ارتباط مؤثری با آنها برقرار کند؛ دنیای کودکان و نوجوانان به ویژه کودکان سرشار از تخیل، ذهنیتی فرا واقع‌گراست که از آن تعبیر به فانتزی نیز می‌کنند یعنی امری که با منطق چندان سازگار نیست.
در عرصه ادبیات و هنر نمایشی کودک و نوجوان به کرات با نمونه‌هایی مواجه می‌شویم که روایت داستان و قصه از زبان حیوانات و یا حتی موجوداتی غیرواقعی بیان می‌شود، امری که قطعاً در عالم واقع وجود خارجی ندارد، اما نزدیک به ذهن مخاطب کودک و نوجوان است و با چنین طراحی ذهنی می‌توان بیش از پیش به آنها نزدیک شد و پیام و هدفی که مورد نظر داریم را به شکلی اثرگذارتر با آنها در میان بگذاریم.
در قصص قرآنی نیز با نمونه‌های زیادی از حضور حیوانات و موجودات غیرانسانی مواجه هستیم؛ سگ اصحاب کهف، الاغ عزیر نبی(ع) و حیواناتی که با حضرت سلیمان(ع) تکلم می‌کردند. قطعاً با نگاه فانتزی که ویژه آثار کودکان و نوجوانان است می‌توان از منظر حیوانات موجود در قصص قرآنی، به روایت آن موضوعات پرداخت به شکلی که برای مخاطبان گروه سنی جذاب و در عین حال آموزنده باشد.
به نمونه‌هایی از آثار نمایشی کودک و نوجوان که با این رویکرد، توجه به قصه‌های قرآنی داشته‌اند تاکنون برخورد کرده‌ایم. نمونه بارز و هدفمند این ماجرا را می‌توان در تولید و انتشار مجموعه‌ای یافت تحت عنوان «عروسک‌ها از بهشت می‌آیند» که به همت واحد نمایش حوزه هنری استان تهران به انجام رسید.
در ادامه به دو نمایشنامه شاخص از این مجموعه نگاهی می‌اندازیم که توانسته‌اند پرداختی مناسب به قصه‌های قرآنی به زبان نمایش ویژه کودک و نوجوان داشته باشند؛ یکی از آنها نمایشنامه‌ای است با نام «آب بر آتش» نوشته سیروس همتی و دیگری نمایشنامه‌ای تحت عنوان «شوراب و هشو» نوشته شهرام کرمی که البته به محض انتشار با استقبال خوبی نیز روبرو شدند.
سیروس همتی در نمایشنامه عروسکی «آب بر آتش» به داستان حضرت ابراهیم(ع) و مشخصاً گلستان شدن آتشی که وی به دستور نمرود به درون آن افکنده می‌شود، اما به خواست خدا آتش برای ابراهیم(ع) تبدیل به گلستان می‌شود؛ «آب بر آتش» داستان قورباغه‌ای را روایت می‌کند که برای نجات حضرت ابراهیم(ع) از آتش نمرود، آبی را در غبغب خود جمع می‌کند و پس از طی مسافتی و با پشت سر گذاشتن ماجراهایی که در راه برای او رخ می‌دهد آب را به آتش می‌رساند و ...
شهرام کرمی نیز با نگارش نمایشنامه عروسکی «شوراب و هشو» داستان قرآنی دیگری را در قالب نمایش برای کودکان و نوجوانان روایت می‌کند؛ این نمایشنامه داستان پسرکی به نام شوراب است که در شهر شام زندگی می‌کند و با پرنده‌ای به نام هشو دوست شده و آشنایی با ایوب پیامبر(ع)، روند زندگی او را تغییر می‌دهد.
با نگاهی به آثار منتشر شده این مجموعه که «سوره مهر» آن را به چاپ رسانده است می‌توان به الگویی مناسب از روایت نمایش قرآنی ویژه کودک و نوجوان دست پیدا کرد؛ روایتی که در عین جذابیت برای کودک و نوجوان به سبب خلق فضایی متنوع و فانتزی، دربردارنده نکات آموزشی و تربیتی برای مخاطبان هدف خود است.
یادآور می‌شود، «گرگ و یوسف»، «آواز داوود»، «میهمانی سلیمان» و ... از دیگر عناوین نمایشنامه‌های این مجموعه هستند.
