محمد طریقتی، هنرمند پیشکسوت تذهیب، تشعیر و نگارگری در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: اوج شکوه هنر تذهیب و نگارگری به دوره صفویه باز میگردد و ما مکتبی هنری موسوم به مکتب صفوی داشتهایم که شاهکارهای امر تذهیب و نگارگری در این دوره خلق شدهاند.
وی ادامه داد: با این پیشینه موفق در هنر تذهیب، تشعیر و نگارگری که هنرهایی ممزوج با قرآن و ادعیه اسلامی هستند، اما بنا به دلایلی این عصر و زمان دیگر آنچنان که باید و شاید شاهد شکوفایی و بروز خلاقیت هنرمندان این عرصه هنری نیستیم که از جمله مهمترین آنها عدم اهتمام ویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی اصلی فرهنگ و هنر در کشور است.
طریقتی تصریح کرد: با نگاهی به تاریخ هنر به روشنی میتوان دریافت که یکی از دلایل به اوج شکوه رسیدن هنر تذهیب و نگارگری مثلاً در دوره صفوی به دلیل آن بوده است که حاکمان علاقه وافری به توسعه و فراگیر شدن آن داشتهاند و حتی بسیاری از آنها خود را ملزم به فراگیری این هنر و تلمذ در محضر اساتید این رشته میدانستهاند.
وی در ادامه گفت: در شرایط کنونی عزمی در مسئولان برای انتقال شایسته این هنر از نسل پیشکسوت به نسل جوان هنری که ممکن است علاقهمند به فراگیری آن باشند وجود ندارد و اگر به شکل محدود شاهد خلق آثاری در این هنر قرآنی هستیم همگی به شکل خودجوش و خودانگیخته در میان درصدی ناچیزی از هنرمندان تجسمیکار به وجود میآید.
طریقتی افزود: با پیشرفت فناوری و ظهور نرمافزارهایی همچون فتوشاپ و مایا و توزیع بیوقفه طرحهای گوناگونی از تذهیب، تشعیر و نگارگری گل و مرغ در فضای مجازی و سهلالوصول بودن آنها، ناشران قرآنی کمتر به هنرمندان تذهیبکار برای سفارش کار مراجعه میکنند؛ چرا که این رجوع هم زمانبر است و هم هزینهبر؛ زمانبر از این نظر که هنرمند تذهیبکار باید از نو به ابداع هنری در زمینه تذهیب قرآنی بپردازد و هزینهبر از این منظر که به هر حال هنرمند از این راه ارتزاق میکند و باید وجهی را به عنوان دستمزد از سفارشدهنده دریافت کند.
این مدرس هنری تأکید کرد: به پیامدهای منفی حاکم شدن چنین شرایطی باید پایمال شدن حقوق هنرمندان را نیز اضافه کرد، به هر حال با دریافت سریع انواع طرحهای تذهیب برای مصارف هنری در زمینه صفحهآرایی قرآنی و نظایر آن، دیگر کسی به هنرمند صاحب اثر برای پرداخت حق کپیرایت مراجعه نمیکند و متأسفانه به دلیل آنچه که پیشتر به آن اشاره شد یعنی ظهور نرمافزارهای گوناگون، برای اینکه ادعایی نیز از سوی هنرمند مبنی بر اینکه این اثر متعلق به اوست به وجود نیاید، تغییراتی جزئی در نحوه اجرای طرحهای تذهیبی اعمال میشود که این نافی اخلاق حرفهای هنری است.
این خادمالقرآن گفت: موردی که در بالا به آن اشاره شد مصداق این ادعای حقیر است که ساز و کاری در وزارت ارشاد برای حمایت از حقوق مصنفان و مؤلفان در حوزه هنرهای تجسمی و به ویژه هنر تذهیب و نگارگری وجود ندارد و با وجود آنکه این هنر نیازمند تشکیلاتی منسجم برای پیگیری امور آنهاست، اما تاکنون شاهد ایجاد آن نبودهایم.
طریقتی در پایان اظهار کرد: این در حالی است که هنر خوشنویسی به عنوان یکی دیگر از هنرهای مرتبط با قرآن، صاحب انجمنی زیر نظر دفتر هنرهای تجسمی ارشاد با نام انجمن خوشنویسان ایران است که حداقل در صورت بروز برخی تضییع حقوق، خوشنویسان عضو این انجمن قادر خواهند بود به شکل حقوقی پیگیر مطالبات خود باشند.