اقتصاد در نهج‌البلاغه/ احمدعلی یوسفی تشریح کرد:
گران‌فروشی‌های نوروزی و دستورالعمل‌های امام علی(ع)
گروه اقتصاد: عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظهار کرد: امیرالمؤمنین علی(ع) در نهج‌البلاغه به مالک اشتر می‌فرمایند: محتکرین و گرانفروشان را نصیحت و توصیه کن که احتکار نکنند اما اگر تمکین نکردند، آنها را مجازات کن.
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به گرانی برخی کالاها در ایام نزدیک به عید نوروز به بررسی دلایل این امر و همچنین دیدگاه دین مبین اسلام درباره گرانفروشی پرداخت و اظهار کرد: یکی از اصول بسیار واضح در اقتصاد این است که قیمت‌ها تابع میزان عرضه و میزان تقاضای کالاست و اگر در مقطعی عرضه کالایی ثابت بود اما تقاضا برای آن افزایش پیدا کند، طبیعی است که قیمت‌ها افزایش پیدا خواهد کرد.
دلایل گرانی برخی کالاها در ایام نوروز
وی ادامه داد: در ایام عید نوروز هم، چنین اتفاقی رخ داده و قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند اما اگر بتوان همانند اقدامی که چند سال قبل صورت گرفت و میزان عرضه از سوی دولت نسبت به تقاضا افزایش پیدا کند، قیمت‌ها چندان تغییری نخواهد کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که در بسیاری از موارد گرانی برخی کالاها عمدی است و برای مبارزه با این عمل چه اقدامی می‌توان انجام داد، گفت: این امر تابع همان قاعده است و به خاطر همین قضیه کسانی‌که پیش‌بینی می‌کنند برخی از کالاها در ایام عید با تقاضای زیاد و کمبود عرضه مواجه خواهد شد، پیشاپیش کالاها را خریداری کرده و انبار می‌کنند تا پس از ایجاد کمبود مصنوعی و افزایش قیمت‌ها، کالا را وارد بازار کرده و به کسب سودهای کلان بپردازند.
لزوم ایجاد ثبات در قیمت‌ها
یوسفی اظهار کرد: البته همواره اینگونه نیست و مثلاً روزهای اخیر برخلاف سال‌های قبل به علت ورود بسیار زیاد خشکبار از هند و چین قیمت‌ها بسیار اُفت کرد و برای کسانی‌که برای شب عید خریداری کرده و قصد داشتند در این ایام به سود کلانی برسند به صرفه نخواهد بود و بسیاری ورشکسته شده‌اند؛ بنابراین بهترین اقدامی که می‌توان در چنین شرایطی انجام داد تلاش برای ایجاد ثبات در قیمت‌هاست.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مورد دیدگاه قرآن درباره گرانفروشی و روش پیامبر(ص) و ائمه(ع) با این پدیده اظهار کرد: قرآن دیدگاه صریحی در این رابطه ندارد اما از رفتار پیامبر(ص) و ائمه با چنین پدیده‌ای می‌توان حکم کلی در مورد دستورات دین اسلام صادر کرد؛ رسول گرامی اسلام(ص) و امیرالمؤمنین(ع) با گرانفروشی مخالفت کرده، وارد بازار می‌شدند و کسانی‌که اقدام به احتکار کالاها می‌کردند را مجبور به عرضه کالا و خالی کردن انبارها می‌کردند و حتی گاهی خاطیان با برخوردهای شدید مجازات می‌شدند.
دستورات امیرالمؤمنین(ع) به مالک اشتر درباره گرانفروشان
وی ادامه داد: حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) در نهج‌البلاغه به مالک اشتر می‌فرمایند: محتکرین و گرانفروشان را نصیحت و توصیه کن که احتکار نکنند اما اگر تمکین نکردند، آنها را مجازات کن. این دستور اسلام است برای کسانی‌که قصد افزایش مصنوعی قیمت کالاها در برخی از اواقات سال را دارند.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسللامی افزود: در قرآن به مبحثی تحت عنوان گرانفروشی اشاره نشده اما تنها منبع ما که قرآن نیست بلکه قرآن دستورات کلی را صادر کرده و عمل پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) در این زمینه برای ما حجت است.
وی در پایان گفت: البته نه تنها افزایش قیمت‌ها بلکه گاهی کاهش قیمت کالاهای داخلی به دلیل واردات بی‌رویه هم مشکل‌ساز است و می‌تواند برای اقتصاد خطرناک باشد.
دلایل گرانی برخی کالاها در ایام نوروز
وی ادامه داد: در ایام عید نوروز هم، چنین اتفاقی رخ داده و قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند اما اگر بتوان همانند اقدامی که چند سال قبل صورت گرفت و میزان عرضه از سوی دولت نسبت به تقاضا افزایش پیدا کند، قیمت‌ها چندان تغییری نخواهد کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که در بسیاری از موارد گرانی برخی کالاها عمدی است و برای مبارزه با این عمل چه اقدامی می‌توان انجام داد، گفت: این امر تابع همان قاعده است و به خاطر همین قضیه کسانی‌که پیش‌بینی می‌کنند برخی از کالاها در ایام عید با تقاضای زیاد و کمبود عرضه مواجه خواهد شد، پیشاپیش کالاها را خریداری کرده و انبار می‌کنند تا پس از ایجاد کمبود مصنوعی و افزایش قیمت‌ها، کالا را وارد بازار کرده و به کسب سودهای کلان بپردازند.
لزوم ایجاد ثبات در قیمت‌ها
یوسفی اظهار کرد: البته همواره اینگونه نیست و مثلاً روزهای اخیر برخلاف سال‌های قبل به علت ورود بسیار زیاد خشکبار از هند و چین قیمت‌ها بسیار اُفت کرد و برای کسانی‌که برای شب عید خریداری کرده و قصد داشتند در این ایام به سود کلانی برسند به صرفه نخواهد بود و بسیاری ورشکسته شده‌اند؛ بنابراین بهترین اقدامی که می‌توان در چنین شرایطی انجام داد تلاش برای ایجاد ثبات در قیمت‌هاست.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مورد دیدگاه قرآن درباره گرانفروشی و روش پیامبر(ص) و ائمه(ع) با این پدیده اظهار کرد: قرآن دیدگاه صریحی در این رابطه ندارد اما از رفتار پیامبر(ص) و ائمه با چنین پدیده‌ای می‌توان حکم کلی در مورد دستورات دین اسلام صادر کرد؛ رسول گرامی اسلام(ص) و امیرالمؤمنین(ع) با گرانفروشی مخالفت کرده، وارد بازار می‌شدند و کسانی‌که اقدام به احتکار کالاها می‌کردند را مجبور به عرضه کالا و خالی کردن انبارها می‌کردند و حتی گاهی خاطیان با برخوردهای شدید مجازات می‌شدند.
دستورات امیرالمؤمنین(ع) به مالک اشتر درباره گرانفروشان
وی ادامه داد: حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) در نهج‌البلاغه به مالک اشتر می‌فرمایند: محتکرین و گرانفروشان را نصیحت و توصیه کن که احتکار نکنند اما اگر تمکین نکردند، آنها را مجازات کن. این دستور اسلام است برای کسانی‌که قصد افزایش مصنوعی قیمت کالاها در برخی از اواقات سال را دارند.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسللامی افزود: در قرآن به مبحثی تحت عنوان گرانفروشی اشاره نشده اما تنها منبع ما که قرآن نیست بلکه قرآن دستورات کلی را صادر کرده و عمل پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) در این زمینه برای ما حجت است.
وی در پایان گفت: البته نه تنها افزایش قیمت‌ها بلکه گاهی کاهش قیمت کالاهای داخلی به دلیل واردات بی‌رویه هم مشکل‌ساز است و می‌تواند برای اقتصاد خطرناک باشد.
مطالب مرتبط
