عباسعلی اختری تشریح کرد:
راهبردهای قرآن برای تولید ثروت و تحقق اقتصاد مقاومتی
گروه اقتصاد: عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه سراسر کشور اظهار کرد: از نظر قرآن، مال مظهر فضل خداست و بشر باید فضل خدا را بجوید و راهکار تحقق این امر توسعه فرهنگ کار، مبارزه با تنبلی و مدیریت صحیح اقتصادی است.
به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) حجت‌الاسلام والمسلمین عباسعلی اختری، عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه سراسر کشور، امروز، 27 فروردین‌ماه، در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعه این هفته تهران در خصوص «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل از دیدگاه قرآن و اهل بیت(ع) اظهار کرد: همه دولتمردان باید دیدگاه خود را براساس اقتصاد مقاومتی اصلاح کنند و براساس این دیدگاه اقدام و عمل صورت گیرد؛ باید این واقعیت را دریابیم که منظور از اقتصاد مقاومتی چیست و سپس به دنبال عمل برویم.
وی افزود: اقتصاد مقاومتی به معنای اقتصادی مستقل و بادوام و برخوردار از قدرت پیشبرد خود در هنگام رخدادهای شکننده و اثرگذار است. با صرف نظر از تعاریف پیچیده‌ای که برای اقتصاد تعریف کرده‌اند، به طور ساده می‌توان گفت اقتصاد به معنای مدیریت هزینه‌ها و گردش چرخ زندگی جامعه براساس درآمدها است.
اختری ادامه داد: مفهوم مقاومتی که مقام معظم رهبری مطرح کردند نکته‌ای به ما می‌آموزد که دانستن آن بسیاری از مسائل را برای ما روشن می‌کند و از خلط شدن اقتصاد مقاومتی با اقتصاد ضد آن جلوگیری خواهد کرد. به نظر می‌رسد طبق تعریفی که از اقتصاد عرض کردیم، اقتصاد مقاومتی استقلال را می‌فهماند و در مقابل آن، اقتصاد وابسته و وادارکننده به تسلیم در مقابل دیگران قرار دارد.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور خاطرنشان کرد: اقتصاد مقاومتی، شکننده و وابسته نیست و در مقابل بیگانه تسلیم نمی‌پذیرد؛ چراکه در اینصورت دیگر مقاومتی نخواهد بود. برای مقاومتی معنای جامع‌تری می‌توان گفت که برگرفته از کلام معصوم(ع) است. آنچه از کلام امام هفتم استنباط می‌شود این است که مقاومتی در برابر تکاثری قرار دارد. امام صادق(ع) در ضمن بیان لشکریان عقل و جهل فرمودند یکی از لشکریان عقل، قوام است و ضد قوام، مکاثره و از لشکریان جهل است.
وی ادامه داد: این بیان کوتاه به ما می‌فهماند اگر استفاده از مال به گونه‌ای باشد که عامل قوام و رشد جامعه باشد، روشی خردمندانه و مورد تأیید اسلام است و با این بیان معلوم می‌شود اقتصاد مقاومتی به معنای مدیریت اقتصاد جامعه به شیوه مورد نظر اسلام است.
اختری تأکید کرد: معلوم است که اقتصاد بر محور مال و تولید و توزیع و مصرف مال می‌چرخد. بنابراین مشکلات اقتصادی در زندگی انسان نیز بدون تردید به این جریانات ارتباط پیدا می‌کند. در صورتیکه روابط تولید و توزیع ثروت به طور صحیح و عادلانه مدیریت شود آنگاه مال و ثروت در جامعه دارای آثاری خواهد بود که قرآن به آن توجه می‌دهد.
وی گفت: قرآن توجه می‌دهد که مال مظهر فضل خداست و بشر باید فضل خدا را بجوید و کاری کند به فضل خدا دست پیدا کند. مال عامل قیام و برپا ماندن جامعه است. امید است به خاطر عزیزان بماند که خداوند در آیه 5 سوره نساء در بیان ارزش مال تعبیری را بکار برده است که همان تعبیر را در رابطه با حج بکار برده است و می‌فرماید: زمام امور مال و ثروتتان را به سفها و آنها که منافع جامعه را حفظ نمی‌کنند، ندهید. سپس قران می‌قرماید خدا مال را وسیله قیام و برپایی شما قرار داده است.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور تأکید کرد: کسانی‌که به مال و ثروت جامعه خیانت می‌کنند به قیام و برپایی یک ملت ضربه وارد خواهند کرد. خداوند کعبه را برای قیام مردم قرار داده است؛ با توجه به این تعبیر که هم در رابطه با مال و حج بکار رفته است اهمیت مسائل اقتصادی از دیدگاه اسلامی و تکالیف بسیاری که در رابطه با مال متوجه انسان می‌شود را می‌توان پیش‌بینی کرد.
اختری ادامه داد: امام صادق(ع) فرمودند: مال عامل بقای اسلام و مسلمین است و اگر زمام امور مالی به دست کسانی بیفتد که شایستگی ندارند این امر عامل فنای اسلام و مسلمانان خواهد شد. قرآن اشاره می‌کند که مال عامل قدرتمندی جامعه است و تلاش در تنظیم روابط اقتصادی به معنای قدرتمندی جامعه است.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه افزود: از نظر قرآن، مال عامل خیر و برکت و زینت جامعه است. امروز شاهد مشکل مهم اقتصادی هستیم به این دلیل که دستورات اقتصادی اسلام را عمل نکردیم. انقلاب در بعد سیاسی انجام شد اما دولت‌ها انقلاب اقتصادی نکردند و اقتصادی خودمان را به شکل اسلامی مدیریت نکردیم.
وی تأکید کرد: دولت‌ها به اصول اقتصادی اسلام که حدود بیست اصل مشخص است و بنده در کتاب خود بیان کرده‌ام عمل نکرده‌اند. ما برای انقلاب اقتصادی، به دستورات قرآن و پیغمبر(ص) عمل نکردیم؛ پیغمبری که مدیریتی را نشان داد که از عقب مانده‌ترین جمعیت، امتی سرآمد در جهان به بار آورد.
وی ادامه داد: مدیران اقتصادی، آگاهی لازم از مدیریت اقتصادی را کسب نکرده و از آگاهان اقتصادی مشورت نگرفتند و اقتصاددانان ما می‌خواهند نظم و اداره جامعه را براساس اقتصاد تکاثری پیش ببرند.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور تأکید کرد: حضرت علی(ع) در هشت جمله کوتاه، طرحی را برای مدیریت عالم و از جمله یک کشور اسلامی ارائه می‌کنند و ای کاش مدیریت را از قرآن و از بیانات حضرت علی و امام صادق(ع) یاد می‌گیرفیتم و در زندگی اقتصادی بکار می‌بردیم.
اختری افزود: برای اقدام عملی، قبل از هر چیز مشخص کردن اولویتها ضرورت دارد و اولویت اول این است که باید دیدگاه خود درباره راه حل‌ها عوض کرده و دیدگاه‌ها را اسلامی و قرآنی کنیم؛ با دیدگاه غربی نمی‌توانیم مشکلات جامعه اسلامی را حل کنیم. حضرت علی(ع) فرمودند: شرع مقدس وسیله‌ای برای زندگی صحیح در باغ جهان است.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور افزود: با این اوصاف، واجب‌ها و حرام‌های اقتصادی و مدیریتی را باید تبیین و تعلیم کنیم. اتکال به بیگانه را کنار بگذاریم. اولویت دیگر مبارزه با تنبلی و کم‌کاری است و باید شعار ما کار باشد. حضرت علی(ع) فرمودند: مؤمن اهل کار است. اولویت دیگر این است که آفت‌های ویرانگر و فسادانگیز و نفوذی‌های دوست‌نما را دفع کنیم.
اختری ادامه داد: باید واقعیت‌ها را در نظر گرفت که برخی از این قبیل است که ما ملتی دارای سرمایه‌های فراوان هستیم. هم سرمایه‌های طبیعی و امکانات کشاورزی و دامپروری و امکانات دریا و هم سرمایه‌های انسانی را دارا هستیم بنابراین استعداد پیشرفت در کشور ما وجود دارد.
وی گفت: به گفته مقام معظم رهبری، امروز جمهوری اسلامی یک قدرت اثرگذار در سطح منطقه و جهان است؛ بنابراین باید قدر خودمان را بدانیم. واقعیت دیگر این است که سیاستمداران آمریکا به دلایلی با ما دشمن هستند و ابزارهای دشمن محدود نیست. سه ابزار دشمن، سعی و تلاش در ایجاد ایران‌هراسی، بکار گرفتن ابزار نفوذ و تحریم است و ما با این همه امکانات باید رکود اقتصادی، بیکاری و رکود صنعتی را از بین ببریم.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور تأکید کرد: ممکن است افرادی مدام منتظر غرب بمانند که آنها برای ما کار کنند اما این امر با منطق امیرالمؤمنین و پیامبر(ص) اسلام نمی‌سازد. حضرت علی(ع) رهنمودی برای نجات دارد که می‌فرماید: اگر می‌خواهید نجات پیدا کنید غفلت را کنار بگذارید.
وی در پایان اظهار کرد: قرآن در سوره مباره نجم می‌فرماید: «وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى». آمریکا، چین و دیگر کشورها تلاش و زحمت داشته‌اند و به وضعیت کنونی رسیده‌اند بنابراین امت ما هم که در علم پیشگام است باید به کمک علم و عمل به توسعه و پیشرفت دست پیدا کنیم و در اینصورت می‌توانیم دست جوامع دیگر را هم بگیریم.
وی افزود: اقتصاد مقاومتی به معنای اقتصادی مستقل و بادوام و برخوردار از قدرت پیشبرد خود در هنگام رخدادهای شکننده و اثرگذار است. با صرف نظر از تعاریف پیچیده‌ای که برای اقتصاد تعریف کرده‌اند، به طور ساده می‌توان گفت اقتصاد به معنای مدیریت هزینه‌ها و گردش چرخ زندگی جامعه براساس درآمدها است.
اختری ادامه داد: مفهوم مقاومتی که مقام معظم رهبری مطرح کردند نکته‌ای به ما می‌آموزد که دانستن آن بسیاری از مسائل را برای ما روشن می‌کند و از خلط شدن اقتصاد مقاومتی با اقتصاد ضد آن جلوگیری خواهد کرد. به نظر می‌رسد طبق تعریفی که از اقتصاد عرض کردیم، اقتصاد مقاومتی استقلال را می‌فهماند و در مقابل آن، اقتصاد وابسته و وادارکننده به تسلیم در مقابل دیگران قرار دارد.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور خاطرنشان کرد: اقتصاد مقاومتی، شکننده و وابسته نیست و در مقابل بیگانه تسلیم نمی‌پذیرد؛ چراکه در اینصورت دیگر مقاومتی نخواهد بود. برای مقاومتی معنای جامع‌تری می‌توان گفت که برگرفته از کلام معصوم(ع) است. آنچه از کلام امام هفتم استنباط می‌شود این است که مقاومتی در برابر تکاثری قرار دارد. امام صادق(ع) در ضمن بیان لشکریان عقل و جهل فرمودند یکی از لشکریان عقل، قوام است و ضد قوام، مکاثره و از لشکریان جهل است.
وی ادامه داد: این بیان کوتاه به ما می‌فهماند اگر استفاده از مال به گونه‌ای باشد که عامل قوام و رشد جامعه باشد، روشی خردمندانه و مورد تأیید اسلام است و با این بیان معلوم می‌شود اقتصاد مقاومتی به معنای مدیریت اقتصاد جامعه به شیوه مورد نظر اسلام است.
اختری تأکید کرد: معلوم است که اقتصاد بر محور مال و تولید و توزیع و مصرف مال می‌چرخد. بنابراین مشکلات اقتصادی در زندگی انسان نیز بدون تردید به این جریانات ارتباط پیدا می‌کند. در صورتیکه روابط تولید و توزیع ثروت به طور صحیح و عادلانه مدیریت شود آنگاه مال و ثروت در جامعه دارای آثاری خواهد بود که قرآن به آن توجه می‌دهد.
وی گفت: قرآن توجه می‌دهد که مال مظهر فضل خداست و بشر باید فضل خدا را بجوید و کاری کند به فضل خدا دست پیدا کند. مال عامل قیام و برپا ماندن جامعه است. امید است به خاطر عزیزان بماند که خداوند در آیه 5 سوره نساء در بیان ارزش مال تعبیری را بکار برده است که همان تعبیر را در رابطه با حج بکار برده است و می‌فرماید: زمام امور مال و ثروتتان را به سفها و آنها که منافع جامعه را حفظ نمی‌کنند، ندهید. سپس قران می‌قرماید خدا مال را وسیله قیام و برپایی شما قرار داده است.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور تأکید کرد: کسانی‌که به مال و ثروت جامعه خیانت می‌کنند به قیام و برپایی یک ملت ضربه وارد خواهند کرد. خداوند کعبه را برای قیام مردم قرار داده است؛ با توجه به این تعبیر که هم در رابطه با مال و حج بکار رفته است اهمیت مسائل اقتصادی از دیدگاه اسلامی و تکالیف بسیاری که در رابطه با مال متوجه انسان می‌شود را می‌توان پیش‌بینی کرد.
اختری ادامه داد: امام صادق(ع) فرمودند: مال عامل بقای اسلام و مسلمین است و اگر زمام امور مالی به دست کسانی بیفتد که شایستگی ندارند این امر عامل فنای اسلام و مسلمانان خواهد شد. قرآن اشاره می‌کند که مال عامل قدرتمندی جامعه است و تلاش در تنظیم روابط اقتصادی به معنای قدرتمندی جامعه است.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه افزود: از نظر قرآن، مال عامل خیر و برکت و زینت جامعه است. امروز شاهد مشکل مهم اقتصادی هستیم به این دلیل که دستورات اقتصادی اسلام را عمل نکردیم. انقلاب در بعد سیاسی انجام شد اما دولت‌ها انقلاب اقتصادی نکردند و اقتصادی خودمان را به شکل اسلامی مدیریت نکردیم.
وی تأکید کرد: دولت‌ها به اصول اقتصادی اسلام که حدود بیست اصل مشخص است و بنده در کتاب خود بیان کرده‌ام عمل نکرده‌اند. ما برای انقلاب اقتصادی، به دستورات قرآن و پیغمبر(ص) عمل نکردیم؛ پیغمبری که مدیریتی را نشان داد که از عقب مانده‌ترین جمعیت، امتی سرآمد در جهان به بار آورد.
وی ادامه داد: مدیران اقتصادی، آگاهی لازم از مدیریت اقتصادی را کسب نکرده و از آگاهان اقتصادی مشورت نگرفتند و اقتصاددانان ما می‌خواهند نظم و اداره جامعه را براساس اقتصاد تکاثری پیش ببرند.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور تأکید کرد: حضرت علی(ع) در هشت جمله کوتاه، طرحی را برای مدیریت عالم و از جمله یک کشور اسلامی ارائه می‌کنند و ای کاش مدیریت را از قرآن و از بیانات حضرت علی و امام صادق(ع) یاد می‌گیرفیتم و در زندگی اقتصادی بکار می‌بردیم.
اختری افزود: برای اقدام عملی، قبل از هر چیز مشخص کردن اولویتها ضرورت دارد و اولویت اول این است که باید دیدگاه خود درباره راه حل‌ها عوض کرده و دیدگاه‌ها را اسلامی و قرآنی کنیم؛ با دیدگاه غربی نمی‌توانیم مشکلات جامعه اسلامی را حل کنیم. حضرت علی(ع) فرمودند: شرع مقدس وسیله‌ای برای زندگی صحیح در باغ جهان است.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور افزود: با این اوصاف، واجب‌ها و حرام‌های اقتصادی و مدیریتی را باید تبیین و تعلیم کنیم. اتکال به بیگانه را کنار بگذاریم. اولویت دیگر مبارزه با تنبلی و کم‌کاری است و باید شعار ما کار باشد. حضرت علی(ع) فرمودند: مؤمن اهل کار است. اولویت دیگر این است که آفت‌های ویرانگر و فسادانگیز و نفوذی‌های دوست‌نما را دفع کنیم.
اختری ادامه داد: باید واقعیت‌ها را در نظر گرفت که برخی از این قبیل است که ما ملتی دارای سرمایه‌های فراوان هستیم. هم سرمایه‌های طبیعی و امکانات کشاورزی و دامپروری و امکانات دریا و هم سرمایه‌های انسانی را دارا هستیم بنابراین استعداد پیشرفت در کشور ما وجود دارد.
وی گفت: به گفته مقام معظم رهبری، امروز جمهوری اسلامی یک قدرت اثرگذار در سطح منطقه و جهان است؛ بنابراین باید قدر خودمان را بدانیم. واقعیت دیگر این است که سیاستمداران آمریکا به دلایلی با ما دشمن هستند و ابزارهای دشمن محدود نیست. سه ابزار دشمن، سعی و تلاش در ایجاد ایران‌هراسی، بکار گرفتن ابزار نفوذ و تحریم است و ما با این همه امکانات باید رکود اقتصادی، بیکاری و رکود صنعتی را از بین ببریم.
عضو شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه کشور تأکید کرد: ممکن است افرادی مدام منتظر غرب بمانند که آنها برای ما کار کنند اما این امر با منطق امیرالمؤمنین و پیامبر(ص) اسلام نمی‌سازد. حضرت علی(ع) رهنمودی برای نجات دارد که می‌فرماید: اگر می‌خواهید نجات پیدا کنید غفلت را کنار بگذارید.
وی در پایان اظهار کرد: قرآن در سوره مباره نجم می‌فرماید: «وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى». آمریکا، چین و دیگر کشورها تلاش و زحمت داشته‌اند و به وضعیت کنونی رسیده‌اند بنابراین امت ما هم که در علم پیشگام است باید به کمک علم و عمل به توسعه و پیشرفت دست پیدا کنیم و در اینصورت می‌توانیم دست جوامع دیگر را هم بگیریم.
مطالب مرتبط
