آیا به صندوق‌های پس‌انداز خانگی خمس تعلق می‌گیرد؟

به گزارش کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ، امروزه شیوه‌ای در زمینه اعطای وام بدون بهره بین اعضای یک فامیل مرسوم شده است که بین فامیل صندوق خانگی ایجاد شده و افراد به صورت ماهیانه مبالغ ثابتی را به آن صندوق‌ها واریز می‌کنند و سپس هر ماه قرعه‌کشی انجام‌شده و مبلغ جمع شده به یکی از اعضا پرداخت می‌شود؛ اما سوال اینجاست که آیا مبالغی که بیش از یکسال از پرداخت آن گذشته و به نوعی پس‌انداز شده تا نوبت شخص برسد، مشمول خمس می‌‌شود؟
آیت‌الله العظمی گرامی‌قمی به این سؤال پاسخ می‌دهد که متن کامل پاسخ این مرجع تقلید بدین شرح است:
اینجا چند مسئله مطرح است، مسئله اول اینکه بهتر این است که پول اولی که در محل صندوق می‌گذارند به عنوان امانت بگذارند نه به عنوان مقدمه؛ قرض این طور  بگویند این پول را به امانت پیش شما می‌گذاریم و حق تصرف هم به شما می‌دهیم به شرط آنکه ما را در قرعه‌کشی وام بیاورید، اما این پولی را که به عنوان قرض می‌دهند برای اینکه به آن‌ها وام بدهند این شبهه ربا دارد؛ بنابراین بهترین راه در این جهت اولیه آن است که پول را به عنوان امانت در اختیار صندوق قرار داده و اجازه تصرف در آن را نیز بدهند، به شرطی که ما را هم در قرعه‌کشی وام فامیلی وارد کنید.

وی در ادامه می‌افزاید: مطلب دوم آن است که  وقتی که پول را می‌گیرند به عنوان وام بگیرند، این  وام دیگر خمس ندارد اما اگر با این وام بروند کار کنند و سود کار پیدا بکنند مثل همه سودهای دیگر خمس دارد، چنانچه با خود این وام کار نکنند ولی اقساط این وام را از کار و کاسبی‌های دیگر قسط‌ها را بدهند، وام می‌ماند قسط‌های وام را از راه‌های دیگر و از سودهای دیگر دادند، این وام برای آن‌ها اضافه ماند باز این خمس دارد.
آیت‌الله العظمی گرامی قمی بیان می‌کند: نتیجه می‌گیریم که وام در دو صورت خمس دارد یک اینکه با این وام کار بکنند سودی پیدا کنند این سود خمس دارد دوم اینکه  خود این وام اقساطش را به تدریج پرداخت کند، این وام می‌ماند و وامی که مانده خمس دارد.
*علیرضا برومند