شهبازی:
رقیق‌تر شدن مفاهیم ایثار و شهادت با زبان هنر برای نسل چهارم
گروه جهاد و حماسه: مدیر نشر شاهد گفت: زبان حاضر برای نسل چهارم ثقیل است و باید با زبان هنر مفاهیم ایثار و شهادت را رقیق و قابل استفاده کرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست بررسی و آسیب‌شناسی نشر کتاب در حوزه ایثار و شهادت عصر امروز، 20 اردیبهشت با حضور سعید علامیان، محمدرضا بایرامی، کیانوش کیانی، محبوب شهبازی و رضا حاجی‌آبادی در سرای اهل قلم بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
سعید علامیان، نویسنده کتاب‌های دفاع مقدسی گفت: کتاب‌هایی با موضوع ایثار و شهادت از دو منظر تولید و نوع نگرش قابل بررسی و آسیب‌شناسی است. یکی از آسیب‌های این حوزه مدیریت نشر است که عمدتاً دولتی است و می‌تواند مورد تأمل باشد و دلایل آن باید مشخص شود.
وی افزود: هر نویسنده‌ای وارد این عرصه نمی‌شود و انگار حجاب و انحصاری در این مقوله وجود دارد که نویسندگان برجسته‌ای که آثار پژوهشی فاخری هم دارند وارد این عرصه نمی‌شوند. از سوی دیگر موضوع ایثار و شهادت عام بوده و به حیثیت و عزت ملت بستگی دارد و این موضوع باید عمومیت پیدا کند.
علامیان ادامه داد: آسیب دیگر در نوع نگرش است، شاید تصور می‌شود که مخاطب درون‌مایه‌ای را نیاز دارد که از قبل دیکته شده و به این می‌رسد که خانواده شهدا متمایز هستند؛ در حالی که این موضوع می‌تواند به انتقال پیام شهدا لطمه بزند؛ چرا که شهدا قدیس نیستند و از میان همین مردم به جبهه رفتند و به شهادت رسیدند.
این نویسنده تصریح کرد: این آسیب بزرگترین آسیبی است که می‌تواند به حوزه تولید کتاب درباره فرهنگ ایثار و شهادت وارد کرد؛ یعنی این که کاری کنیم و شهدا را دست‌نیافتنی نشان ندهیم که اگر کسی این چنین قلم بزند، بزرگترین ظلم را به شهدا و ایثارگران کرده است.
وی در ادامه آمار کتاب‌های دفاع مقدس را مورد اشاره قرار داد و بیان کرد: این آمار قابل قبول بوده و کتاب‌های این حوزه، فروش خوبی داشته‌اند، اما آنچه مخاطبان را از این کتاب‌ها دور می‌کند، تکراری بودن روش‌ها و موضوعات است و این بزرگترین چالش پیش روی نشر ایثار و شهادت است؛ هر چند تغییر زبان آثار را به ویژه در «خط تماس» محمدرضا بایرامی می‌توان دید.
محمدرضا بایرامی نیز در ادامه گفت: هنر ایرانی‌ها این است که چیزهای بد را به خوب تبدیل کنیم و این، کم هنری نیست و در همه دنیا مقوله جنگ بسیار جذاب است و بسیاری از نویسندگان به سراغ موضوع جنگ می‌روند. این هنر مدیران کشور ماست که این مقوله جذاب را به این وضع رسانده‌اند که مردم از آن فراری هستند و نقش مدیران در این زمینه کم نبوده است.
وی ادامه داد: متأسفانه متولیان این امر، در کشور ما مدیران دولتی هستند و کاش بحث به همین جا ختم می‌شد و اجازه می‌دادند، حداقل، مدیران دولتی اهل عمل در این زمینه کار کنند، مطالب خروجی در این حوزه به قدری کانالیزه می‌شود که دیگر جایی برای واقعیت نمی‌ماند و نمی‌توان از امکانات آن استفاده کرد. در عرصه ادبیات هم عرضه و هم تقاضا مطرح است و اگر مخاطب احساس نیاز نکند، این کتاب‌ها را نخواهد خواست.
کیانوش کیانی نیز گفت: ملی‌ترین اسناد ما مربوط به شهدا و خانواده‌های آنهاست. بیش از 9 میلیون برگ سند در مرکز اسناد بنیاد شهید و امور ایثارگران وجود دارد که بسیاری از آنها مورد استفاده پژوهشگران نبوده است و میلیون‌ها سند دیگر نیز در دست خانواده شهدا و یا نهادها و سازمان‌هاست و برخلاف اینکه همه موضوعات به سمت شفاف‌سازی می‌رود، اما از وجود آنها بی‌خبریم.
وی با اشاره به آسیب‌های حوزه نشر ایثار و شهادت تصریح کرد: استفاده کردن از اسناد ملی و تاریخی شهدا و جانبازان هم در حوزه مکتوب و شفاهی یکی از آسیب‌های این حوزه است. هنوز مانده تا راز و رمزهای جنگ از سینه خانواده‌های شهدا و ایثارگران بیرون بکشیم و کار شایسته‌ای انجام نشده است.
محبوب شهبازی، مدیر نشر شاهد در ادامه بیان کرد: یکی از آفت‌های نشر دولت‌زده بودن آن است، اما انتظار این است که دلایل این موضوع مشخص شود که چرا غیردولتی‌ها رغبتی برای ورود به حوزه ایثار و شهادت ندارند.
وی افزود: نشر شاهد در سال 1368 شروع به کار کرده و تاکنون 1350 عنوان کتاب به چاپ رسانده است که از این تعداد 120 عنوان در جشنواره‌های گوناگون برگزیده شده و در سه سال اخیر نیز 188 عنوان کتاب منتشر کرده است.
شهبازی ادامه داد: رابطه میان ناشر و مؤلف برقرار نیست و زمانی که زبان مشترک بین این دو برقرار نباشد نمی‌توان توفیقی به دست آورد و این موضوع نیز به این دلیل است که این زبان برای نسل چهارم ثقیل است و باید با زبان هنر این مفاهیم را رقیق و قابل استفاده کرد.
