حجتالاسلام والمسلمین سید مهدی واعظ موسوی، کارشناس مذهبی و مشاور خانواده در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به نگاه اسلام در مقوله طلاق و اصولی که در کاهش طلاق موثر است، گفت: آنچه که منجر به طلاق میشود در بسیاری از موارد اختلافات خانوادگی است. از دیدگاه اسلام اختلافات خانوادگی با صبر و متانت باید برطرف شود و طلاق به عنوان آخرین راه حل است؛ اسلام طلاق را نمیپسندد و آن را مکروه دانسته و فقط در موارد سخت و اضطرار آن را جایز دانسته است.
وی افزود: مشورت نکردن با خانواده در مرحله انتخاب همسر، طولانی بودن دوران عقد، مشکلات اقتصادی، فرو ریختگی فرهنگی، اشتغال زنان و زیر پا گذاشتن سنتها از جمله علتهای افزایش طلاق است. ازدواجهای اجباری، تفاوت فرهنگی و اعتقادی خانوادهها و بالا بودن خواستههای اقتصادی زوجه از همسر نیز در افزایش آمار طلاق بسیار موثر است.
حجتالاسلام موسوی در ادامه با پرداختن به عوامل طلاق، یکی از علل اصلی آن را استقلال مالی و اقتصادی زن دانست و گفت: زمانی که زن در زندگی زناشویی از لحاظ مالی مستقل میشود به شوهر خود احساس نیاز نمیکند و در واقع شوهر برای او نقش آقا بالا سر پیدا میکند.
این کارشناس خانواده
تصریح کرد: اسلام مسئولیت تأمین اقتصادی خانواده را بر عهده مرد گذاشته است و این
به معنی این است که اسلام اصل استقلال اقتصادی را برای زنان قائل شده؛ یعنی زنان
هم مالک کار و تولید خود هستند و هم هیچگونه مسئولیتی را در برابر اقتصاد خانواده
ندارند و حتی میتوانند در مقابل کار و خدمتی که در خانه انجام میدهند از همسر
تقاضای مزد و حقوق کنند که پرداخت آن هم بر مرد واجب است.
چه زمانی اشتغال زن اشکال دارد؟
وی گفت: در شرایط فعلی اشتغال زنان باید مبتنی بر اصولی باشد که به نقش مادری و همسری آسیبی وارد نکند. از آنجا که قداست و استواری خانواده در جامعه اسلامی بسیار با ارزش و مهم است، باید از آن پاسداری کرد. اشتغال زنان و مادران در خارج از خانه باید در راستای تحقق این اصل قرار گیرد نه اینکه باعث تزلزل خانواده شود، اگر چنین باشد، اشتغال زن اشکال دارد.
حجتالاسلام موسوی ادامه داد: یکی دیگر از مواردی که امروزه گریبانگیر خانوادهها شده است، طلاق عاطفی است. عدهای بخاطر آبروی خودشان، از طلاق ثبتی و حقوقی دوری میکنند. در این مواقع دو طرف هیچگونه محبت و لطفی به همدیگر ندارند، در یک خانه زندگی میکنند اما هیچ گونه لطفی به هم ندارند، سالها مانند خواهر و برادر با هم زندگی میکنند و این موضوع منجر به طلاق عاطفی میشود.
یکی از علل طلاقهای عاطفی خودخواهی است
وی افزود: یکی از علل طلاقهای عاطفی خودخواهی است. در این مواقع زن و مرد تنها خودشان را قبول دارند و حاضر نیستند سخنان بزرگان و یا آن چیزی که قرآن گفته بین آنها حکم شود. لذا میبینید عمری با سر سنگینی و قهر زیر یک سقف زندگی میکنند در حالی که میتوانستند با مراجعه به یک مشاور و با یک حکم حاضر مشکلشان را به راحتی حل کنند.
این کارشناس خانواده تاکید کرد: نکته نگران
کننده طلاق عاطفی این است که این نوع از طلاق اگر چه رسمی و به صورت قانونی رخ نمیدهد
و کاملاً مخفی و احساسی است، اما به شدت به سلامت روانی و زندگی مشترک زوجین صدمه
زده و در موارد زیادی به طلاق قانونی منجر میشود.
دلایل بروز طلاقهای عاطفی
حجت الاسلام موسوی با اشاره به علل بروز طلاقهای عاطفی بیان کرد: از جمله دلایل بروز طلاقهای عاطفی میتوان به وجود ویژگیهای اخلاقی نامطلوب در زوجین، ازدواج دیرهنگام، خشونت یکی از زوجین، دخالتهای بیمورد دیگران در زندگی مشترک، بیکاری یا از دست دادن موقعیت شغلی، به خطر افتادن وضعیت اقتصادی خانواده و در نهایت ضعف مهارتهای ارتباطی کلامی و غیر کلامی در همسران اشاره کرد.
همسران در برطرف کردن
نیازهای عاطفی یکدیگر، ناموفق هستند
وی با بیان راهکارهایی برای جلوگیری از طلاق عاطفی، افزود: مهمترین نکتهای که توجه به آن میتواند مانع بروز بسیاری از جداییهای عاطفی شود این است که همسران در شناخت و برطرف کردن نیازهای عاطفی یکدیگر، ناموفق هستند. حمایت خانوادگی، تحسین و همراهی زن با همسرش و محبت، گفتوگو، صداقت، حمایت مالی و تعهد خانوادگی مرد از همسرش میتواند در برطرف کردن نیازهای عاطفی زوجین موثر باشد.
بهترین درمان در این موارد پیشگیری است
این کارشناس خانواده تاکید کرد: باید به این نکته توجه کنیم که بهترین درمان در این موارد پیشگری است و در اسلام اعتقاد بر این باور که خداوند به محض ازدواج هر زن و مردی بین آنها محبت برقرار میکند، پایه ازدواج را بسیار مستحکم میکند. یعنی به محض ازدواج زوجین باید بدانند گنجی عظیم و ریسمانی محکم از محبت بین آنها ایجاد شده است. «وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ؛ و از نشانههاى او اینکه از خودتان همسرانى براى شما آفرید تا بدانها آرام گیرید و میانتان دوستى و رحمت نهاد آرى در این [نعمت] براى مردمى که مىاندیشند قطعا نشانههایى است». (آیه ۲۱ سوره روم)
حجتالاسلام موسوی افزود: عملکرد و رفتار زوجین پس از ازدواج است که موجب میشود این ریسمان محبت مستحکمتر و یا هر روز ضعیفتر و سستتر شود، بر همین اساس اسلام دستورات مشخصی برای بقای این محبت ارائه کرده است. این دستورات بسیار مشخص است و برای انجام آنها راهکارهای نیز در نظر گرفته شده است و به مسلمانان وعده داده شده است که در صورت انجام این کارها مستحق دریافت رحمت و ثواب الهی خواهید شد.
وی با ذکر احدایثی ادامه داد: پیامبر اکرم(ص) فرمود: وقتی مرد به زن خود با محبت مینگرد و زن نیز به همسر خود با مهربانی مینگرد، خداوند به دیده رحمت به آنها نگاه میکند. همچنین فرمودهاند: «هر چه ایمان بنده زیاد شود، محبت به زنها نیز زیاد میشود». حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام نیز میفرمایند: «همیشه با همسرت مدارا کن، و با او به نیکی همنشینی کن تا زندگیت باصفا شود«.
این کارشناس مذهبی افزود: بیان دوست داشتن زوجین به یکدیگر، خریدن هدیه برای همسر، با محبت و مهربانی نگریستن به همسر و بسیاری از این موارد پایههای زندگی را مستحکم میکند. رسول خدا(ص) میفرمایند: «این گفتار مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم»، هرگز از قلب زن بیرون نمیرود و در جایی دیگرمیفرمایند: «نشستن مرد در کنار خانوادهاش، نزد خدای بزرگ، دوست داشتنیتر از اعتکاف و نشستن در مسجد است «.