محمد مهدی گلمکانی، رئیس ستاد محیط زیست شهرداری تهران در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به پدیده جدید نذر محیط زیست که روزهای اخیر در شبکههای اجتماعی به راهافتاده است، اظهار کرد: مقوله نذر محیط زیست نشان از فرهنگ ارزشمند و اصیلی است که میتواند همزمان موجب تنظیم رفتار اجتماعی و کمک به حل بحرانهای زیست محیطی شود.
وی تصریح کرد: در آیات و روایات چهار نوع ارتباط برای انسان تعریف شده که عبارتاند از: ارتباط با خود، خدا، دیگران و ارتباط با طبیعت، این روابط هر کدام مشمول حق و حقوقی نیز میشوند ما حقالله و حق الناس را داریم که بسیار شناخته شده بوده و تقریبا تمامی افراد در این رابطه آگاهی دارند.
گلمکانی عنوان کرد: حقوق طبیعت شاید تا حدودی برای بسیاری شهروندان گنگ مانده باشد، حقوق طبیعت یعنی تداوم حقوق بین نسلی و استفاده معین از منابع محدود و نه استفاده بیرویه، باید برای نوادگان خود این طبیعت را و مواهب آن را سالم نگهداریم این ها مواردی هست که در همه اموزه های دینی ترویج شدهاند.
وی بیان کرد: یکی از کارهایی که در دین اسلام وجود دارد و برای نسلهای مختلف برنامه دارد موضوع وقف است؛ وقف پدیده اصیلی در اسلام است با این نیت بسیاری از شهروندان باغی را آباد کرده و آن را وقف می کردند یا چاهی میکندند و آن را وقف یک کاری میکردند اینها همه برای آیندهگان بوده است.
این مدیر ارشد شهرداری تهران با بیان اینکه بسیاری از نذورات میتوانند رفتار انسان را شکل دهند، گفت: هر مسلمانی روزانه نذری دارد، نذر صلوات، صدقه، فاتحه اینها همه مواردی است که بر رفتارهای اجتماعی مسلمانان تأثیر به سزایی دارد.
وی مصداقهای نذر محیط زیست را چنین برشمرد و اظهار کرد: میتوان نذر کرد که سهشنبهها به نیت قربةالی الله و داشتن هوایی عاری از آلودگی از خودروهای شخصی استفاده نکرد، یا برای یک کاری نذر کنیم محیط را تمییز کنیم، به همین ترتیب نهالی بکاریم به تفکیک پسماند از مبدأ بپردازیم.
گلمکانی اظهار کرد: یکی از برنامههای ستاد محیط زیست شهرداری جلب مشارکتهای مردمی برای ترویج این رفتارهای محیط زییستی مانند نذر طبیعت در سطح محلات شهر تهران است؛ به همین دلیل سعی در راهاندازی خانهها محیط زیست شهرداری در محلات گوناگون شهر تهران و بهرهگیری از ظرفیت خیرین برای پیشبرد برنامههای محیط زیستی داریم.
وی عنوان کرد: در محیط زیست مسائلی مانند تنوع اقلیم زمین و هوا وجود دارد که برای آنها میتوان طرحها و نذرهای گوناگونی داشت. در این زمینه می توانیم ابتکارات و خلاقیتهایی را در میان شهروندان داشته باشیم که نتیجهآن کمک به محیط زیست شهر باشد.
رئیس ستاد محیط زیست شهرداری تهران یادآور شد: در راستای نذر محیط زیست در سال گذشته موردی داشتیم که شهروندی به یاد مادر درگذشتته خود لاله های رنگی کاشته بود، ما با این فرد جلسه گذاشته و قرار شد ایشان در سالگرد مادرش یک سایت پرنده نگری بسازد.
وی در ادامه به اقدامات شهرداری تهران در حوزه نذر محیط زیست پرداخت و عنوان کرد: در حوزه مسئولیتهای اجتماعی یک جلسه مقدماتی با سازمان اوقاف جلسهای برگزار و امیدواریم در این حوزه به ویژه در مقوله رفتار محیط زیستی همکاریهایی داشته باشیم.
گلمکانی تأکید کرد: متولی نذر فرد یا سازمان خاصی نیست چرا که این موضوع سازمانی نبوده و یک مسأله مردمی است؛ از سوی دیگر میتوان از پیشگامی روحانیون و مراجع دینی در این راستا بهره برد.
وی یادآور شد: در هفته گذشته اولین خانه محیط زیست حوزههای علمیه در شهرداری منطقه 12 را افتتاح شد یکی منافع این کار استفاده از ظرفیت روحانیون در مسأله وقف و نذر و جلب مشارکت افراد دیندار برای حفظ محیط زیست است.
گلمکانی خاطر نشان کرد: اسلام ظرفیت خوبی برای حراست از طبیعت است، سخنان و کارهای مکتوبی از سوی مقام معظم رهبری، آیتالله جوادی آملی و آیتالله محقق داماد در رابطه با محیط زیست در اسلام و اخلاق محیط زیستی وجود دارد، همچنین قاعده فقهی لاضرر وجود دارد که خود منجر به تقویت مشارکت شهروندان در حفظ محیط زیست دارد.