قزلی:
دوشنبه آینده؛ اختتامیه جایزه پروین اعتصامی/ پروین‌پژوهان تجلیل می‌شوند
گروه ادب: مدیرعامل بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان از برگزاری اختتامیه هفتمین جایزه ادبی پروین طی دوشنبه آینده خبر داد و گفت: در این مراسم از پروین‌پژوهان تجلیل می‌شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست خبری هفتمین دوره جایزه ادبی پروین اعتصامی ظهر دوشنبه، 11 مردادماه با حضور مهدی قزلی، مدیرعامل بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد.
قزلی در این نشست گفت: داوری آثار هفتمین دوره جایزه ادبی پروین اعتصامی به پایان رسیده و مراسم اختتامیه آن ساعت 16 روز دوشنبه هفته آینده، 18 مردادماه با حضور علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و معماری برگزار می‌شود.
وی افزود: این جایزه که مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و با موضوع ادبیات و زنان است در پنج بخش داستان، شعر، ادبیات کودک، ادبیات نمایشی و پژوهش و نقد ادبی برگزار می‌شود و ترجمه هم به عنوان بخش ششم وجود دارد، اما در اساسنامه نیست.
قزلی در ادامه به هیئت امنای این جایزه اشاره و عنوان کرد: علی جنتی، وزیر ارشاد، سیدعباس صالحی، معاون امور فرهنگی وزیر و دبیر هیئت امنا، طیبه ماهروزاده، مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در امور زنان و خانواده و نماینده این وزارتخانه در شورای عالی فرهنگی، اجتماعی زنان، پروین داداندیش، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در شورای عالی فرهنگی، اجتماعی زنان، عصمت سپهری، مشاور امور بانوان در صدا و سیما و نماینده این سازمان در شورای عالی فرهنگی، اجتماعی زنان و محمدجعفر یاحقی، نماینده فرهنگستان زبان و ادب فارسی از اعضای هیئت امنای جایزه پروین هستند.
وی با اشاره به اعضای هیئت علمی گفت: اعضای هیئت علمی از سوی هیئت امنا انتخاب می‌شوند که در این دوره قطب‌الدین صادقی، فیروز زنوزی‌جلالی، مریم جلالی، سودابه امینی و زهرا حیاتی در این هیئت معرفی شدند. این اعضا هیئت داوران بخش‌های جایزه پروین را انتخاب می‌کنند تا به داوری آثار بپردازند.
قزلی با اشاره به تعداد آثار در هر بخش بیان کرد: در بخش ترجمه 563 اثر، داستان بزرگسال 2316 اثر، شعر بزرگسال 1413 اثر، ادبیات کودک 4353 اثر، نمایشنامه 176 و پژوهش و نقد ادبی 154 اثر داوری شده است که آثار یاد شده در سال‌های 93 و 94 منتشر شده بودند.
وی در ادامه به برنامه‌های جنبی جایزه ادبی پروین اشاره کرد و گفت: در این راستا از سه ادیب زن تجلیل می‌شود، به این ترتیب که در میان آنها یک پروین‌پژوه، یک زن غیرایرانی فعال در حوزه زبان و ادبیات فارسی و یک زن ایرانی فعال در حوزه یاد شده تجلیل می‌شوند؛ البته پروین‌پژوه می‌تواند از میان آقایان هم باشد که انتخاب این افراد با نظر هیئت علمی و دبیر هیئت امنای جایزه، نهایی می‌شود.
مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان با اشاره به خروجی این جشنواره و تأثیرات آن با وجود برگزاری شش دوره تصریح کرد: طی 25 ماه گذشته که 5 جایزه ادبی برگزار شده است، آثار منتخب به هیئت انتخاب و خرید کتاب معرفی شده‌اند تا مورد توجه قرار گرفته و در فهرست خرید قرار گیرند که این موضوع تاکنون عملی شده است و یا در برنامه‌های برون‌مرزی برگزیدگان جوایز ادبی حضور یافته و به جامعه ادبی معرفی می‌شوند که این پیوست‌ها تاکنون مورد توجه بوده است.
قزلی افزود: بخشی از این پیوست به جامعه ادبی مربوط می‌شود که باید توجه جدی نشان دهند و یا رسانه‌ها به شناخته شدن بیش از پیش آثار کمک کنند و یا بخشی از آن به خوانندگان و مخاطبان برمی‌گردد تا کتاب را در سبد زمانی، مالی و خانوادگی خود قرار دهند و بخشی از آن نیز مربوط به بنیاد ادبیات داستانی است که باید کار نویسنده را سهل‌تر و دسترسی مخاطب به کتاب را آسان‌تر کند.
وی ادامه داد: ترویج و اطلاع‌رسانی نیز در این راستا اثرگذار است؛ چرا که ترویج کتاب‌های خوب و از سوی دیگر مطالعه و کتابخوانی به این موضوع کمک می‌کند و امیدوارم تمامی این حلقه‌ها به هم بپیوندند تا شاهد تغییر در این زمینه باشیم.
قزلی گفت: جوایزی که طی دو سال گذشته اعطا شده نشان می‌دهد که بی‌تأثیر نبوده‌اند و توجه قشر فعال و روشنفکر به آن افزایش یافته است، البته نباید انتظار معجزه را داشت؛ چرا که تأثیرهای جوایز در سطحی رخ داده که سبب شده کتاب‌های برگزیده به چاپ‌های دوم و سوم و بالاتر برسند.
وی در ادامه از اجرای دو طرح در حوزه جوایز ادبی خبر داد و افزود: طرح ذائقه‌سنجی مخاطبان در حال اجراست و همچنین رصدی از کتاب‌ها، قبل از تشکیل دبیرخانه جایزه پروین در حال انجام است که با مشخص شدن نتایج آنها، اطلاع‌رسانی خواهد شد.
قزلی درباره داوری آثار عنوان کرد: داوری آثار در جوایز ادبی به کسانی سپرده می‌شود که سلایق آنها حرفه‌ای و تربیت شده باشد. طی دوره‌های گذشته اسامی اعضای هیئت داوران علمی اعلام شده و آثار انتخاب شده نشان می‌دهد که اعمال نظر و سلیقه در آنها وجود نداشته است که به عنوان مثال داستان‌های جنگ و یا موضوع دیگر برگزیده شوند.
وی در پاسخ به سؤالی درباره دولتی بودن جایزه پروین گفت: این جایزه ملی و نه دولتی است و شیوه انتخاب آن نیز علمی است، البته این جایزه مانند بسیاری از جوایز جهانی حاکمیتی است، از سوی دیگر با جوایز ادبی که از سوی گروه‌های خصوصی و مردمی تأسیس شوند مخالفتی ندارم، اما این جوایز باید به صورت شفاف به انتخاب آثار دست بزنند.
قزلی خط قرمزهای این جایزه را مورد اشاره قرار داد و بیان کرد: هیچ خط قرمزی به غیر از قانون وجود نداشته است، اما هیئت امنا چند راهبرد را متذکر شده‌اند که از جمله آنها می‌توان به توجه نکردن به آثاری با رویکرد فمنیستی و توجه کردن به نیازهای مردمی و مسائل اجتماعی اشاره کرد.
وی در ادامه به میزان جایزه این جشنواره ادبی اشاره و عنوان کرد: میزان جوایز همانند سال گذشته 12 سکه برای برگزیدگان و 4 سکه برای تقدیری‌ها خواهد بود.
مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان با اشاره به سطح کمی و کیفی آثار در هفتمین دوره گفت: تعداد آثار نسبت به دوره‌های قبل تفاوتی ندارد و در یک سیر خطی است، اما تعداد نویسندگان زن در شرایط خوبی است و نسبت به سه دهه گذشته رشد خوبی را شاهد بودیم، به طوری که تقریباً تعداد مردان و زنان نویسنده برابر هستند. از نظر کیفیت آثار نیز، داوران در بخش‌هایی از جایزه رضایت داشتند و در بخش‌هایی مانند داستان سطح آثار خوب نیست و در بخش پژوهش و نقد ادبی نیز پژوهش‌ها براساس روش علمی نبوده و به صورت سنتی هستند که این بخش نیز تفاوتی نسبت به سال‌های گذشته نداشته است، البته به نظر می‌رسد در حال گذار از روش سنتی در پژوهش‌ها هستیم.
قزلی با اشاره به داوران بخش پژوهش و نقد ادبی بیان کرد: در این بخش اسماعیل امینی، ابوالفضل حری و عیسی امن‌خانی آثار را داوری کردند و در این راستا «نثر فارسی در سپهر سیاست» نوشته مریم صادقی، «تاریخ شعر زنان از آغاز تا سده هشتم هجری قمری» نوشته روح‌انگیز کراچی، «داستان‌های مشترک قرآن و کتاب مقدس» نوشته زهره هاشمی، «قدسیت و ساختار: جستاری در روایت‌شناسی تطبیقی متون قدسی» اثر مریم صالحی‌نیا و «زبان و جنسیت در رمان» نوشته ملاحت نجفی به عنوان نامزدهای این بخش معرفی شدند.
وی با اشاره به داوران و نامزدهای بخش ترجمه این جایزه ادبی ادامه داد: در این بخش عباس پژومان، نجمه شبیری و احسان عباسلو آثار را داوری کرده و کتاب‌های «بابای پرنده من» ترجمه ریحانه جعفری، «بیرون ذهن من» ترجمه آنیتا یارمحمدی، «تعطیلات با ابوقراضه» ترجمه معصومه رستم‌زاد و «کایرا» ترجمه ژیلا فرهنگی به عنوان نامزد بخش ترجمه معرفی شده‌اند.
قزلی در ادامه گفت: با داوری آتوسا صالحی، مرجان فولادوند و محمدحسن حسینی در بخش کودک و نوجوان «آب و تاب»، «پرنده باران»، «یک شعر بی‌طاقت»، «گوانجی و 360 درجه جادویی» به عنوان نامزدهایی نهایی انتخاب شدند. در بخش ادبیات نمایشی با داوری سودابه فضائلی، شهرام کرمی و منوچهر اکبرلو، کتاب‌های «تو دهنتو می‌بندی یا من؟» اثر بهره رهنما، «تقدیرهای کوچک» نوشته صبوره رنگرز، «مرده ریگ» نوشته تهمینه محمدی، «تاجماه» نوشته فریده فرجامی و «خانه» نوشته نغمه ثمینی انتخاب شدند.
وی به نامزدها و داوران بخش داستان بزرگسال اشاره کرد و افزود: در این بخش راضیه تجار، منیژه آرمین و قاسمعلی فراست آثار را داوری کرده و کتاب‌هایی چون «خون‌مردگی» نوشته الهام فلاح، «من از گورانی‌ها می‌ترسم» نوشته بلقیس سلیمانی، «دزده‌کشی» نوشته فریبا منتظر ظهور، «به سپیدی یک رویا» اثر فاطمه سلیمانی و «به اندازه یک نقطه» نوشته ژیلا تقی‌زاده را به عنوان نامزدهای نهایی بخش داستان بزرگسال انتخاب کردند.
