اسماعیل قدیمی، استاد ارتباطات، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به میزان سواد رسانهای بین خبرنگاران رسانهها اظهار کرد: اگر امروز ما شاهد ضعف سواد رسانهای در میان روزنامه نگاران و خبرنگاران هستیم به این دلیل بوده که متأسفانه بسترهای شکلگیری حرفهای روزنامه در ایران حرفهای نبوده است.
وی افزود: وقتی به تاریخ شکلگیری روزنامهنگاری در ایران نگاه میکنیم، متوجه میشویم که یک زمینه نامناسب و غیرحرفهای در روزنامهنگاری ما وجود داشته است و آنچه که امروز به عنوان مطبوعات و روزنامهها و نظام روزنامهنگاری و خبرنگاری در کشور شاهد هستیم، یک مسئولیت غیرحرفهای است و با الگوها و نمونههای آرمانی خودش بسیار فاصله دارد.
بسترهای لازم برای رشد روزنامهنگاران شکل نگرفته است
این استاد ارتباطات تصریح کرد: متأسفانه بسترهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی لازم برای رشد و شکلگیری روزنامهنگاری و مطبوعات وجود نداشته است و اگر امروز صحبت از خبرنگارانی میکنیم که از سواد رسانهای و توانمندی حرفهای برخوردار نیستند و حتی ظرفیتهای بالای انتقال پیام به جامعه را ندارند، به این دلیل بوده که بسترهای لازم و زمینههای حقوقی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی لازم را نداریم.
وی بیان کرد: روزنامهنگاری محصول رشد فرهنگی، رشد تجارت، خصوصیسازی، تحولات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی است و از آنجا که اقتصاد دولت بر پایه نفت بوده و زمینههای رقابتی را در عرصههای مختلف فراهم نکردهایم، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که مطبوعات نظام هم کارآمد باشد.
قدیمی اظهار کرد: نظام مطبوعاتی در کشور ناکارآمد است و روزنامه نگارانش از توانایی حرفهای لازم و قابلیت حرفهای محروم هستند و علت این ناکارآمدی در بسترهای اجتماعی است.
دولت برای حمایت از اصحاب رسانه وارد میدان شود
وی بیان کرد: برای افزایش سطح سواد رسانهای اصحاب رسانه باید دولت به میدان بیاید و حمایتهایی از جنبه حقوقی و قانونی داشته باشد. صنف روزنامهنگاران و خبرنگاران از حقوق کمی برخوردارند و بیشتر درگیر تأمین معیشت زندگیشان هستند به همین دلیل باید پشتوانههایی برای روزنامه نگاران و خبرنگاران وجود داشته باشد.
این استاد ارتباطات تصریح کرد: دولت باید برای ایجاد انجمن صنفی کمک کند تا انجمن پشتوانهای برای فعالیتهای رسانهها باشد.
وی بیان کرد: از دیگر ضعفهای موجود مشکلات حوزه آموزش روزنامهنگاران و خبرنگاران است. متأسفانه بسیاری از دروس متناسب با نیازهای اصلی جامعه نبوده و حتی بسیاری از مباحث مطرح شده در کلاس برای دانشجویان کاربردی نیست. دانشگاهها هم باید کمک کنند تا تغییری در این ساختار انجام دهند و متون آموزشی را متناسب با نیازهای امروز مطبوعات کنند تا خبرنگاران از مهارتهای بالایی برخوردار باشند و سواد رسانهای شان تقویت شوند.
قدیمی اظهار کرد: در همه جای دنیا روزنامهنگاران و خبرنگاران با فراغ بال به کار میپردازند و دائما به فکر آموزش و مطالعه هستند و همیشه درصدد ارتقای توانمندیهایشاناند اما در کشورمان این اتفاق رخ نمیدهد، زیرا خبرنگاران بیشتر اوقات صرف تأمین معیشت هستند و با مشکلات زندگی درگیرند.
وی بیان کرد: بسیاری از روزنامهنگاران و خبرنگاران به دنبال خبرهای تکراری هستند که این عده سبب نزول شأن صنف میشود. البته تحولات زیادی در عرصه مطبوعات رخ داده است اما با الگوهای حرفه ای فاصله بسیاری داریم.