وقایع 17 شهریور تاکنون بازسازی نشده است

جواد افشار، کارگردان سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) درباره الزام پرداختن به رویدادهای انقلابی چنین اظهار نظر کرد: به نظرم برخی رویدادها هستند که هیچ گاه از ارزش و اعتبار آنها کاسته نمی‌شود، بلکه عظمت آنان همیشه به همان قوت سابق باقی می‌ماند. آنچه در 17 شهریور سال 57 روی داد نیز از این دست اتفاقات است که باید قدر و ارزش آن را دانست؛ البته این اتفاق را از دو منظر می‌توان نگاه کرد که هر کدام به نوعی بیانگر واقعیت است.

وی افزود: در شکل اول باید 17 شهریور را حماسه‌ای نام برد که مردم تهران با خون و ایثار خودشان آن را رقم زدند تا به واسطه این جانفشانی اتفاقی را به وجود آورند که با وجود گذشت چهل سال، همچنان از آن سخن گفته می‌شود. این اتفاق را از منظری دیگر هم می‌توان مد نظر قرار داد؛ آن هم اینکه فاجعه‌ای در این روز رخ داده که توصیف ددمنشی آن با زبان ناممکن است، اما جوانان ما که آن دوران را ندیدند باید این فرصت را داشته باشند تا با ساخت کارهای خوب، معرفت صحیحی از آنچه که گذشته داشته باشند.

این فیلمساز ادامه داد: البته خون‌هایی که در 17 شهریور ریخته شد منشأ و سرآغازی بود تا آن خون‌ها در 22 بهمن همان سال ثمر دهد و رژیم شاهنشاهی سرنگون شود. دلیل این اتفاق را هم این گونه معنا می‌کنم که مردم با شهادت هموطنان‌شان دیگر نتوانستند وجود منحوس نظام سلطنتی را تحمل کنند و بیش از گذشته برای سرنگون کردنش، مصمم شدند.

افشار در پاسخ به این سوال که وی در سریال «کیمیا» چگونه 17 شهریور را تصویر کرده است، گفت: آنچه مشخص است اینکه به دلیل بزرگی و عظمت آنچه روی داده ما نمی‌توانستیم تمام آنچه را که در 17 شهریور به وقوع پیوسته تصویر کنیم، بنابراین سعی کردیم به نوعی حاشیه‌های آن اتفاق را تصویر کنیم، به این نحو که نقطه‌ای دیگر از تهران را نشان دادیم که تحت تاثیر اتفاقات آن روز به جنب و جوش افتاده بود. البته باید توجه داشت که تصویرسازی ما از این واقعه، اولین تجربه درباره این حوزه است، چون تا آنجا که من به یاد دارم در هیچ فیلم و سریالی آنچه که در 17 شهریور روی داده، بازسازی نشده است.

وی در پاسخ به این سوال که چه الزامی وجود دارد تا به این موضوعات در سینما و تلویزیون پرداخته شود، این گونه توضیح داد: یکی از رسالت‌های سینما این است که آنچه در گذشته روی داده را تصویر کند، اتفاقی که سینمای جهان نیز به وضوح باب است و می‌بینیم که اتفاقات مهم به اشکال مختلف در فیلم‌های سینمایی تصویرگری می‌شود. برای همین ما نیز برای اینکه هویت و گذشته خود را برای آیندگان به تصویر بکشیم، نیاز است تا با زبان سینما به اتفاقاتی چون 17 شهریور توجه جدی کنیم.

افشار در پایان درباره پتانسیل سینما در پرداختن به موضوعاتی چون 17 شهریور نیز این گونه توضیح داد: اگر ما این توان را داشتیم تا رویدادهای انقلاب را در سینما تصویر کنیم، کارکرد و تاثیرگذاری آن بیش از سینما بود، اما متاسفانه به دلیل نبود امکانات این توان را نداریم و برای همین هم معمولاً تلویزیون تولید کننده این قبیل آثار است. برای رفع این معضل پیشنهاد می‌کنم که نهادی انقلابی در این حوزه سرمایه‌گذاری کرده و خود حامی فیلم‌های انقلابی باشد.