پرداخت هنری خام‌دستانه به منا، عواقب جبران‌ناپذیری دارد

علی‌رضا سجادپور، تهیه‌کننده سینما و مسئول اداره نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره اتفاقات روی داده در فاجعه منا و قابلیت آن برای تبدیل شدن به آثار سینمایی چنین اظهار نظر کرد: علاقه چندانی ندارم تا درباره موضوعات مناسبتی اظهار نظر کنم، چون معمولاً حرف‌هایی که در این حوزه بیان می‌شود، کلیشه‌ای و تکراری است، بدون اینکه برای آن راهکاری ارائه شود. حتی در چنین اظهارنظرهایی اندیشیده نمی‌شود که آیا سینمای ما برای ساخت فیلمی با محوریت فاجعه منا پتانسیل و توان لازم را داراست یا خیر. در ضمن ممکن است فیلم‌هایی با محوریت منا برخی حساسیت‌های سیاسی نیز به وجود آورد، به همین دلیل، معمولاً جلوی تولید کارهایی از این دست گرفته می‌شود. 

وی افزود: به نظر من سینما باید ریشه‌ای‌تر به موضوعاتی چون منا بپردازد، زیرا رویکرد مناسبتی را تلویزیون انجام می‌دهد، اما سینما قادر است فریادش را جهانی کند. در تکمیل این توضیخ باید بگویم، یکی از موضوعات بسیار مهم که پرداختن به آن می‌تواند نوعی افشاگری از فاجعه منا و قوم منحوس آل سعود باشد، پرداختن به وهابیت است.

این کارگردان در پاسخ به این سوال که آیا پرداختن به حاشیه‌های منا نوعی فیلمسازی در این حوزه نیست، اظهار کرد: به نظر من، این دست کارها نیز آنچنان تفاوتی با فیلم‌هایی که می‌خواهند به طور مستقیم به فاجعه منا بپردازند ندارد، حتی معتقدم در برخی از مواقع آسیب‌های کارهایی که به افراد این فاجعه می‌پردازند بسیار مخرب‌تر از فایده‌‌ای است که دارند. برای مثال چند وقت پیش مستندی دیدم که در آن به یکی از شهدای فاجعه منا پرداخته می‌شد، اما به اندازه‌ای کار ضعیف بود که به نظرم به موضوع ضربه زد.

وی به توضیح فوق اضافه کرد: فعالیت در این حوزه (فاجعه منا) تنها در یک شکل می‌تواند تاثیرگذار و خوب باشد، آن هم اینکه در این زمینه از عوامل کاملاً حرفه‌ای استفاده شود؛ کسانی که برای رسیدن به منافع خاص مادی دست به ساخت چنین کارهایی نمی‌زنند. البته فیلم‌هایی که در این حوزه تولید می‌شوند باید با حمایت اسپانسرهای خارجی تولید شوند، چون معتقدم بخش خصوصی به تنهایی قادر نیست از عهده ساخت کارهای مورد نظر برآید. 

مسئول سابق اداره نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: در دوره‌ای که مدیریت سینما را برعهده داشتیم، حمایت از فیلم‌های فاخر یکی از سیاست‌های اصلی بود، چون می‌خواستیم به واسطه این کارها، حرف‌ها و آرمان‌های خود را بیان کنیم. برای نمونه با تولید فیلم «ملک سلیمان(ع)» این شرایط فراهم شد تا جهان بهتر با ماهیت صهیونیست‌ها آشنا شود. البته اگر این اتفاق (حمایت از فیلم‌های فاخر) ادامه پیدا می‌کرد مطمئناً فیلم‌هایی با محوریت وهابیت نیز ساخته می‌شد. 

تهیه‌کننده فیلم «شکلات» ادامه داد: پرداختن به وهابیت تنها به آل سعود خلاصه نمی‌شود، بلکه به واسطه نگاه به این موضوع می‌شود به داعش نیز توجه کرد، زیرا داعش از نگاه من به واسطه آل سعود به وجود آمده و امروز نیز از طریق آنان حمایت می‌شود. از نگاه من وهابیت همان بهائیت است با این تفاوت که شیعه توانست بهائیت را از خود دور کند، اما این اتفاق در اهل سنت روی نداد.

سجادپور ادامه داد: از نگاه من هیچ کشوری غیر از ایران توانایی لازم برای پرداختن به موضوعاتی نظیر داعش را ندارد، چون جایی غیر از ایران اسلامی وجود ندارد که وهابیت در آن نفوذ نکرده باشد، حتی در هالیوود هم می‌توان این حضور را به عینه مشاهده کرد. با این توضیح اگر کشور ما برای ساخت این دست فیلم‌ها پیشقدم نشود، مطمئن باشید هیچ کشور دیگری در این حوزه کار نخواهد کرد. 

وی در پاسخ به سوال پایانی مبنی بر اینکه چرا در سینمای ایران تا به امروز تنها یک فیلم «پاداش» بوده که در آن به موضوع حج توجه شده است، این گونه اظهار نظر کرد: به نظرم مشکلات سخت‌افزاری به ویژه امکان فیلمسازی در کشور عربستان این اجازه را به فیلمسازان نمی‌داد تا به راحتی در این حوزه فعالیت کنند. برای همین هم به شدت در این عرصه کم‌کار بوده‌ایم. این نقصان به حدی بود که من در دوره مدیریتم حتی به یک فیلمنامه هم برنخوردم که برای دریافت پروانه ساخت به ارشاد رسیده باشد.